Geleceğe Bakış lararası pazarda önemli rol oynayacaktır. • Alaska'daki Amerikan rezervlerinin geliştirilmesi ve yerel gaz üretimine alışılmadık gaz yardımının artışı. • Latin Amerika'da önemli yeni üretici ülkelerin (Bolivya, Peru, Brezilya) ortaya çıkışı, Arjantin üretimindeki yavaşlamayı dengeleyecektir. • Sıvılaştırma tesisleri (Angola, Nijerya) için ortak sahalarda üretimin başlaması artarak gaz flare'ini sınırlamakta ve kullanım oranını artırmaktadır. • Gazdaki büyümenin büyük kısmı, ispatlanmış rezervleri dünya toplamının %2 l 'ini karşılayan Katar (Kuzey Bölgesi) ve İran (Güney Pars)'da üretilen tek gaz birikimine dayanmaktadır. Gaz Ticaretinin "Karmaşıklaşmasına" Doğru Uluslararası gaz ticaretindeki (boru hattı ve tankerle) büyüme 1994-2004 yılları arasında %6. 7 yıllık büyüme oranıyla özellikle son on yılda hızlandı. 2020 yılında dünya çapında üretimin %36'sına karşılık gelen yaklaşık 1,350 BCM/yıl gaz (2004'te 800 BCM), boru hattı ve tankerlerle alım satıma katılabilir. Üretim ve talep alanları arasındaki bölgesel dengesizliklerin artması bir yana, u luslararası gaz ticaretini desteklemek üzere yerel ülke ölçeğinde olduğu kadar kıtasal ölçekte de birçok yeni faktör etkili olacaktır. Uluslararası anlaşmalardaki hedef hükümlerin çıkartılması ve sonuç fiyat tahkim işlemleri, çeşitli tüketici alanları arasındaki gelişen tanker ticaretini elverişli hale getirmektedir. Pazarın serbestleşmesi ve yeni oyuncuların ortaya çıkışı (Asya'da olduğu kadar Avrupa'da) ile gaz dağıtım merkezlerinin kurulması gaz akışının sirkülasyonunu artırmak ve geliştirmek amacıyla yapılan yeniliklerdir. LNG'nin dünya ticaretinde temel bir rolü olacaktır ve pazar payının, boru - 1 Doğal Gaz Dergisi, 2006/10 Bcm 400:J 3500 300) 2500 200:J ı oo:ı o ı-Dlğer DOrtodoğu ,__ _____ ~ ı-ı Rus,,:, ı-ıocmo11<e n Şekil 4. Gaz üretim tahminleri. hattı akışınınkine göre daha hızlı büyümesi mümkündür. 2020 yıl ıyla birlikte tanker ticaretinin yıl l ık % 7 civarında büyümesi ve bugün %22 olan LNG'nin dünya ticaretindeki payının yaklaşık %38'Iere çıkması beklenmektedir. 1200 ı oo:ı 800 600 400 To lamda LNG Şekil 5. Uluslararası gaz ticaretinin artan rolü. Kuzey Amerika'da LNG'nin Dönüşü LNG'nin aşağı yukarı olumlu dönemlerini gördükten sonra Amerikan pazarı bir büyüme modeline geri döndü. Yetersiz yerel ve bölgesel ikmali karşılamak üzere Kuzey Amerika'ya (Kanada ve Meksika'da dahil olmak üzere) yaklaşık 140 BCM (l 04 Mt/yıl) LNG ithal edilebilir. ABD'nin doğu kıyılarında hizmette olan geniş kapasitelerin yan ı sıra, Meksika ve Kanada'da yeni tesisler planlanıp inşa edilmekte. Her ne kadar Kanada enerji endüstrisinin artan gaz ihtiyaçla rı nedeniyle kısa vadede Kanada'nın Amerika Birleşik Devletıeri'ne yaptığı ihracatın azalması beklense de, bu yabancı gaz girdisi eninde sonunda bölge içi, özellikle de kaydadeğer nakliye kapasitesinin mevcudiyetiyle kolaylaşan anlaşmalar olan Kanada ile Kuzey Amerika ve Meksika ile Güney Amerika arasındaki ticari büyümeyi canlandıracaktır. Avrupa'da Artan Bağımlılık Gaz rezervlerinin %89'unun sadece üç ülkede (Norveç, Hollanda ve İngiltere) yoğunlaştığı EU-25, yabancı tedarikçilere artan bağımlılıkla karşı karşıya kalacaktır. Norveç'in yüksek potansiyeline rağmen Avrupa'da üretim, muhtemelen bu on yıl l ık dönemin sonunda yalnızca 31 O BCM seviyesini koruyabilecek ve akabinde 2020 yılında yaklaşık 260 BCM'e (Norveç dahil) düşecektir. O dönemde bölgedeki talep neredeyse 730 BCM'e ulaşarak, günümüzde %40 olan gaz bağımlılığı %65'e ulaşacaktır. Bundan sonra LNG Avrupa'nın toplam gaz tedariğinin %l 5-l 8'ini oluşturacaktır. • Avrupa: EU-25, Norveç, İsviçre ve Türkiye. • Yüksek varsayım şirket alımlarını, HoA, ve mevcut sözleşmelerin genişletmelerini içermektedir. • Boru hattı ikmalleri: Avrupalı tedarikçileri içermez. Birçok gazlaştırma tesisinin yapım halinde olmasına ve Orta Asya ya da Afrika'dan (Nijerya, Mısır, vb.) artan miktarlarda ithalat planlanmasına ►
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=