Doğalgaz Dergisi 118. Sayı (Kasım 2006)

M lsıtma Çözümleri ■ Doğalgazın Ev ve lşyerlerinde Depolanması Özellikle geçtiğimiz kış mevsiminde karşılaşılan doğalgaz sıkıntısı nedeniyle bir çok işletmede ve evlerde doğalgaz kesintisine gidilmiş dolayısıyla kısa süreli de olsa doğalgaz sıkıntısı yaşanmıştır. Bu noktadan çıkılarak işletmelerde ve evlerde doğalgazın depolanmasıyla Giriş Doğalgaz; renksiz, kokusuz, havadan hafif olan ve başlıca metan ile düşük oranda etan ihtiva eden yanıcı bir gazdır. Temiz bir yakıttır ve içinde kükürt veya kükürt bileşenleri içermeyen bileşenlere sahiptir. Ayrıca tam yanması nedeniyle en ekonomik yakıttır. Yanma çok hassas olarak kontrol edilebilir. Evsel kullanımda bir mum alevi gücünilgili bir araştırma yapılmış den, endüstri tesislerinde istenen işlem sıve bu çerçevede sıvılaştırılmış doğalgaz ve hazır doğalgazın depolanması ile ilgili bir çalışma ele alınmıştır. Elde edilen bulgular ve sonuçlar bu çalışmada sunulmuştur. Bu amaçla sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) ile ilgili mevcut teknoloji, depolama teknikleri ve özellikleri incelenmiş mevcut sistemler analiz edilerek dikkat edilmesi gerekli noktalar hakkında detaylı bilgiler verilmiştir. Örnek bir ev ele alınarak hatlarda mevcut doğalgazın depolanması, bunun için gerekli donanımlar ve depolama süresi ile ilgi hesaplamalar yapılmıştır. Doç.Dr. K. Süleyman Yiğit Kocaeli Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makine Müh. Bölümü İlker Kuşoğlu İZGAZA.Ş caklığını ı 0C'ın katları mertebesinde ayarlanabilmesine kadar çok geniş bir kullanma olanağı verir.[l] Bu nedenle doğalgaz son yıllarda, diğer yakıtlara alternatif olmuştur. Petrol yataklarına yakın veya onlarla birlikte bulunan doğalgaz, göreceli olarak çok düşük sıcaklıklarda (-160 derecede) ve atmosfer basıncında sıvılaştırılabilir. Dolayısıyla, doğal koşullarda, bulunduğu ortamlarda gaz halindedir. Doğalgaz, borularla gaz halinde taşınabildiği gibi gerekirse sıvı halde de (LNG) özel tankerlerle taşınabilmektedir. Veya küçük çaplı sistemler için sıkıştırılarak (CNG) depolanma yoluna gidilmektedir. LNG diğer yakıt türlerine kıyasla doğalgazdan sonra en ucuz yakıttır. Boru hattı ile doğalgazın ulaşmadığı yerlerde doğalgazın kullanımına imkan sağlar. LNG yukarıda bahsedilen yakıt kullanım ekonomisine ve çevreye olan faydaları sayesinde diğer yakıt ürünlerine çok kuwetli bir alternatif olarak değerlendirilmektedir. Doğalgazın sıvılaştırılması işlemi oldukça masraflı olduğu için düşük kapasiteli depolama işlemleri için, alternatif olarak Doğal Gaz Dergisi, 2006/11 doğalgaz yüksek basınçlarda sıkıştırılarak depolama yoluna gidilmekte olup bu işleme de Sıkıştırılmış Doğalgaz (Compressed Natural Gas-CNGJ denilmektedir. Özellikle otomobillerde doğalgazın kullanımı söz konusu olduğunda mevcut gaz halindeki doğalgaz kompresörlerde sıkıştırılarak depolara basılmakta ve kullanıcı tarafından isteye bağlı olarak tüketilmektedir. LNG (Sıvılaştırılmış Doğalgaz) Uluslararası literatürde "liquefied natura! gas" olarak adlandırılan sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG), çoğunlukla metan olmak üzere, az miktarlarda etan, propan, azot ve diğer bileşenlerden oluşan sıvı haldeki, renksiz, kokusuz ve zehirsiz bir akışkandır. Diğer bir deyişle "sıvılaştırılmış doğalgaz" dır. Kreyojenik (çok soğuk) gazlar grubuna dahildir. Aşırı derecede soğuk olan LNG, atmosferik basınçta, bileşimine bağlı olarak -l 60°C civarında kaynar. Bu sıcaklıkta LNG buharı çevre havasından daha yoğundur. Küçük miktarlarda sıvı büyük miktarlarda gaza dönüşür. Bir birim hacimlik LNG, yaklaşık olarak 600 birim hacimde gaz üretir. LNG'nin yoğunluğu bileşimine bağlıdır ve genellikle 430 kg/m3 ile 470 kg/m3 arasında değişir. Bazı şartlarda yoğunluk 520 kg/m3'e kadar ç ıkabilir. Bu kadar düşük sıcaklığa sahip sıvılaştırılmış doğalgazın sıcaklığını koruyabilmesi ve sıvı fazında kalabilmesi için depolama ve taşıma tanklarının özel olarak termos mantığına göre imal edilmiş olması gerekir. Kreyojenik LNG tankları iç içe geçmiş iki basınçlı kaptan oluşmaktadır. İç tank paslanmaz çelikten imal edilmekte olup LNG depolama işlemi için kullanılmaktadır. Dış ►

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=