■ DOĞAL GAZ. DERGİSİ 189 •■ TEKNiK BiLGi ■ Bacalarda Güvenlik ve Verimlilik Muammer Akgün BACADER Genel Kordinatörü Bacalar; önemi gün geçtikçe artan, ancak daha çok güvenlik yönü ile ilgilendiğimiz bacaların, aynı zamanda ciddi ekonomik etkilerinin de olduğu ne kadar bilinmektedir? Bacanın güvenlik ve verimliliği üzerine, çok detaylandırmadan basitçe maddeler halinde bilginin temelini sizlerle paylaşmak istiyoruz; Bacada Güvenlik; Yeni baca tesisinde; 1- Bacalar mutlaka, kullanılacak yakıt, cihaz bilgileri ve uygulama yerinin fiziksel özellikleri dikkate alınarak, uzman bir bacacı tarafından hesaplanmalı, uygulama projesi ile bir dosya halinde sunulmalıdır. 2- Cihaz bilgilerinde, hesaplamalar kazan brülör uyumunun var olduğu temeline dayanılarak yapılır. Brülörü yüksek seçerek kapasiteyi arttırma, sonucu olumsuz etkileyecektir. 3- Değerlendirmede kazan dairesi havalandırması mutlak suretle incelenmeli ve baca hesaplamalarında gerçekçi olarak değerlendirmeye alınmalıdır. Yanlış değerlendirme bacanın çekişini olumsuz etkileyebilir. 4- Binanın çevre koşulları dikkatlice incelenmeli ve hesaplamalarda gerçekçi olarak yer almalıdır. Bunlar, jeodezik yükseklik, çevre binaların yükseklik ve yakınlıkları, dağ, ağaç gibi doğal engeller, denize yakınlık gibidir. Bu unsurlar yarattıkları alçak basınç nedeni ile baca çekişini olumsuz etkilediğinden titizlikle değerlendirilmelidir. Bu tip durumlarda bacanın engel bölgesinin üstüne çıkacak şekilde yükseltilmesi, bu mümkün değil ise mekanik olarak çekişin sağlanması için baca fanı ile sağlanması gerekir. Burada dikkat edilmesi gereken en önemli unsur, baca fanlarının, havalandırma fanlarından farklı olmasıdır. Baca fanları yüksek sıcaklıklarda yıl boyunca sürekli çalışacak şekilde, debi öncelikli değil, basınç öncelikli şekilde tasarlanmıştır ve uygulamada standartlara uygun güvenlik otomasyonu ile tesis edilirler. 5- Kullanılan sistem sadece ısıtma amaçlı kullanılıyor ise dış hava koşulları kış dönemini görülen en düşük sıcaklık dikkate alınmalıdır (Ör: İstanbul için -8°C). Sistem hem ısıtma hem sıcak su için kullanılacak ise yılın tamamı dikkate alınmalıdır. Bu durumda, baca çekişi için bölgede görülen en yüksek dış hava sıcaklığı (Ör: İstanbul için 42°C), yoğuşma için ise bulunduğu bölgede görülen en düşük sıcaklık dikkate alınmalıdır (Ör: İstanbul için -8°C). 6- Belirlenen baca çapı, kazan çıkış çapından daha küçük olmamalıdır. Bu durum yüksek baca çekişine neden oluyorsa (ideal çekiş 1 o Pa), emniyet damperleri ile çekiş dengelenmelidir. 7- Planlamada seçilen baca tipi (N,P veya H) ile uygulanan bacanın aynı olmasına mutlaka dikkat edilmelidir. Baca tesis edildikten Doğal Gaz Dergisi Mart - Nisan/ March -April 2015 BACADER BACA İMAlAT~llARI Vf ııvrııılAYIWARI □rnNfĞİ Enerji Koruma - Çevre Koruma - Danışma - Güvenlik sonra, kullanıma alınmadan önce baca tipine (N,P veya H) uygun olarak sızdırmazlık testi yapılmalıdır. Baca hesaplamalarında basınç kayıpları bu tiplere göre değerlendirildiğinden, uygulamadaki hatalar baca çekişini olumsuz etkileyebileceği gibi, istenmeyen kazalara da sebep olabilir. 8- Bacalar mutlaka uygulamaya uygun CE veya G belgesine sahip olmalıdır. Bacaların belgeli olması zorunludur, ancak her belge her türlü bacayı yapabilme yetkisi vermemektedir. Bu durumu alt maddelerle biraz daha açalım; a. Sıcaklık uygunluğu T; Bacalar cihaz duman çıkış sıcaklığına uygun belgeye sahip olabilmeli. T160 belgesi olan bir firma 180°C baca gazı sıcaklığına sahip bir cihazla kullanılamaz. Bu durum kullanılan malzemeye göre de etkili olsa da, daha çok imalat formuna göre bacanın yüksek ısılarda genleşmeye verdiği kabiliyet derecesi ile ilgilidir. 316L kalite paslanmaz çelikten yapılan bacalar arasındaki farklar bundan kaynaklanır.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=