DOKTOR GÖZÜYLE . . . HAVA KİRLİLİĞİ VE ZARARLI ETKİLERİ Recently, the dangerous increase of air pollution has been on the agenda of almost every panel and seminar. Therefore, wewould liketo inform our readers about its influences on our health. in this issue we would like to present the article of Dr.Yaşar YILMAZKAYA, Chest lnfections and Asthma Clinic Chief of Kartal State Hospital. Hava kirliliğinin tehlikeli boyutlara ulaştığı ve bu konuyla ilgili hemen hergün bir toplantı, panel veya seminerin düzenlendiği şu günlerde, siz okuyucularımıza bu konunun bir de sağlık yönünü duyurmak istedik. Bu konuda bizden yardımlarını esirgemeyen Kartal Devlet Hastahanesi Göğüs Hastalıkları ve Astım Klinik Şefi Dr. Yaşar YILMAZKAYA'nın konuyla ilgili yazısını sunuyoruz. 1.GİRİŞ Bugün tıp dilinde hava kirlilikleri veya atmosferik pollüsyon cerimleri ve ayrıca smoke (duman), fog (sis) kelimelerinin ilk ve son harflerinin birleştirilmesi ile elde edilen "smog" konusu çevre bilimcileri, hekimleri ve büci.in insanlığı ilgilendiren asrımızın büyük sorunudur. Son yıllarda en önemli sağlık problemlerinden biri olari kronik solunum yolu hastalıkları ve akciğer kanserlerinin oluşumundaoynadığıerkinrolgözönüne alındığında, konunun önemi daha da artmaktadır. Atmosfer havasının doğal bileşiminin normal veya izinli yüzdelerinin aşılması ile atmosfer kirlenmesi oluşur. Endüstrinin yaygın olarak kullanılmadığı şehir ortamında, bu kirleticilerin konsantrasyonu genel olarak, milyonda 3 bin küsur ile endüstriyel faaliyetlerin yaygın olduğu şehir ortamında kirletici konsantrasyonu, milyonda20 bin-50 bin arasmda değişebilmektedir. Atmosfer kirleticilerinin % 50'si trafik kökenlidir. Dünya yüzeyi boyunca trafik ve endüstri kökenli atmosfer kirletici atıklar günümüzde basit bir tahminle 500 milyon tona ulaşmış bulunmakta ve bu miktarın 2000'li yıllarda 4 milyar tona ulaşacağı varsayılmaktadır. Benzin ve dizel yakıclı motorların gelişimi, petrol ve gaz kullanımının kömür kökenli kirleticilere karıldığı düşünülürse, atmosferimizi kirleten kirletici konsantrasyonlarının arttığı ve kirliliğin insanın doğal yaşamını sınırlayıcı bir boyuca vardığı anlaşılır. OOGAL GAZ DERGiSi SAYI. 30 125 Hava kirleticilerini kaynaklarına göre şöyle sıralayabiliriz: 1 .Atmosferik özeliklerden oluşan kirlilikler, 2.Sabic kaynaklardan oluşan kirlilikler: a) Konuclardan kaynaklanan, 6) Endüstriden kaynaklanan, c) Hareketli kaynaklardan (ulaşım) oluşan kirlilikler. 1 .Atmosferik özelliklerden Kaynaklanan Hava Kirlili�i a) Sera etkisi: Karbondioksit (CO) ve meran gibi gazların yerden yayılan ısı radyasyonunu hapsederek, atmosferinalt seviyelerinde hava ve yer sıcaklığını artırması ile zamanla çölleşmeye giden sera etkisine yol açar. b) Ozon Tabakasının Zayıflaması Stratosferde güneşten gelen ultraviyole ışınlarını tutarak, dünyanın bu ışınlara direkt maruz kalmasını önleyen ozon tabakasının tahribi söz konusudur. c) Asityağmıırları: Havadaki SO2 ve NO, bileşikleri asit yağmurlarına dönüşebilmektedir. d) Fotokimyasal duman: Özellikle fosillerden ve endüstrilerden kaynak-
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=