2.TÜRKIYE DOĞAL GAZ. ZİRVESİ 2nd TURKEY"s NATURAL GAS SUMMIT 6 Mınrt;:. l 999/Mö.)' 6tih 1 999 � HıHı;ın,htı;rnbul � Konut Toplam 2,2 milyar 1113 9,9 milyar/m 3 Çevre kirliliğine etkin çözüm olmasının yanı sıra, fiyatının da diğer yakıtlarla rekabet ede bilecek düzeyde olması doğal gazı Türkiye pazarı için hayati bir yakıt konumuna sokmuştur. Birincil eneıji tüketiminde doğal gazın pazar payı % 1 O civaıındadır. BOTAŞ'ın halen inşaatları süren elektrik santralleri projelerini de içeren ve doğal gaza ihtiyaç duyan değişik sektörlerle imzaladığı anlaşmalarla taahhüt altına girdiği miktar 16 milyar m3/yıl'ı aşmaktadır. BOTAŞ 'ınyaptığı araştıımalar sonucu Türkiye'nin gelecekteki· doğal gaz ihtiyacı aşağıdaki gibi tahmin edilmektedir: 2000 Mevcut ve Planlanan Hatlar Konut 3361 Sanayi 2983 Gübre 839 Elektrik üretimi 12253 Diğer 449 Benim konuşmamın asıl konusunu da bu hat oluştumrnktadır. b) Rusya ile Karadeniz altından gelecek olan 1 6.0 milyar m 3/yıl kapasiteli hatta ilişkin diğer bir anlaşma. Bildiğinizgibi bu proje "Mavi Akım" projesi olarak da adlandırılmaktadır. c) Nijerya ile 1 ,2 milyar m 3/yıl doğal gaz eşdeğeri, sıvı laştırılmış doğal gaz teslimine ilişkin bir anlaşma. d) ban ile 23 yıllık birsüreiçin 1 0 milyar m3/yıl gaz teslimine ilişkin bir anlaşma. e) Irak ile lrak'daki gaz yataklarının gelişimiyle birlikte hayata geçecek I O milyar m 3/yıl gaz teslimine ilişkin anlaşma. 1) Türkmenistan ile 30 yıl 2005 2010 2015 2020 6621 8389 9397 9806 8054 10194 11461 14370 929 929 929 929 29224 34224 44224 56224 777 777 777 777 Toplam Talep 19891 45605 54513 66788 82106 Bu talebi karşılamak maksa dıyla BOTAŞ, aşağıda yer alan doğal gaz teminanlaşmaları ve protokollerini imzalamıştır; a) Rusya'dan gelen ve Ukrayna, Romanya, Bulgaristan' dan geçen mevcut hattın kapasitesinin artırılması yolu ile 8.0 milyar m 3/yıl'lık ilave bir anlaşma. süreyle 16-30 milyar m3/yıl doğal gaz teslimine ilişkin bir anlaşma. g) Katar ile sıvılaştırılmış doğal gazteslimine ilişkin bir anlaşma. Değerli konuklar, ben size halen firmamın üzerinde çalıştığı "Gaztransit Projesi" hakkında bilgi vermek Doğal Gaz Dergisi 41 istiyorum. Bu proje Rusya'dan Türkiye'ye ve diğer Balkan ülkelerine yönelen transit gaz miktarını yaklaşık l 7 milyar nı3 /yıl aıiıımaya yöneliktir. Bu projeye göre düşünülen gaz boru hattı 6 ülkeyi içermektedir,bunlaryukarıdan aşağı, Rusya Federasyonu, Ukrayna, Moldovya, Romanya, Bulgaristan ve Türkiye'dir. Bir hayli karışık olan bu projenin Ukrayna ayağını gerçekleştirmek üzere, 1 997 yılında, Rus gaz devi Gazprom, Ukrayna'nın ulusal gaz şirketi olan Ukrgazprom, BOTAŞ'ın uluslararası kolu olan BOTAŞ İnt. Ltcl. ve Transbalkan A.Ş. biraraya gelerek Gastransit adı altında bir şirket kurdular. Gastransit'i kuran şirketlerin hisse dağılımları şöyleydi; Gazprom %37 Ukrgazprom %37 BOTAŞ int. Ltd. %18 Transbalkan A.Ş. %8 Hepinizin bildiği gibi Rus Gazprom 500 milyar/nı 3'ün üstündeki yıllık üretimi ve Batı, Oıia ve Doğu Avrupa'yayaptığı 150 milyarm3/yıl'lık ihracatı ile dünyanın en büyük doğal gaz üreticisi durumundadır. Gazpronı dünyanın en büyük gaz boıtı hattı şebekesine, sayısızgaz işleme ünitelerine, kompresör istasyonlarına ve yeraltı depolama ünitelerine sahiptirve aynı zamanda bunların işletmesini ele üstlenmiştir. Gazprom 30 yıldan bu yana Batı Avrupa'ya gaz arzını kesintisiz sürdüren ve bu konuda da çok güvenilir olan bir şirkettir. Mayıs-Haziran '99 Sayı 62 Ukrgazprom, Ukrayna hükü metinin gaz üretimi, taşınması ve dağıtımını yapan kurulu-şudur. Ukrayna yıllık 18 milyar 111 3 doğal gaz üretmekte ve 55 milyar m 3 ithalat yapmaktadır. Ukrayna'nın 120 milyar/m3'ii aşan bir taşıma kapasitesi mevcuttur. Bununla beraber Ukrayna'nın doğal gaz bon.ı hattı uzLınluğu 34.000 km'yi bulmaktadu; 780 adet kompresör istasyonuvarclırvebLmlann toplam gücü 5.5 milyonKWS'clir. Ayrıca toplam hacmi 30 milyar 111 3 olan 12 adetyeraltı depolama ünitesine sahiptir. Geçtiğimiz aylarda Ukrayna'nm doğal gaz ve petrol sektörü Naftogas adı altında birleştirilmiş ve Ukrgazpronıun hissesi Naftogas'a devredilmiştir. BOTAŞ, hepimizin bildiği gibi Türkiye'ninlıanıpetrol taşunası ve doğal gazın alımı, nakli ve satışından sorumlu şirketidir. BOTAŞ 1974yılmclakLuulnıuşve doğal gaz faaliyetlerine 1984 yılında başlamıştır. BOTAŞ halen Türkiye'nin doğal gaz ithalatı, taşmması, dağıtımı, fiyat tespiti ve satışı konusunda tekel konumunclaclu: BOTAŞ lnt. Ltcl. Türkiye dışı faaliyetlerde BOTAŞ'ın yerine hareket etmek maksadıyla tamamı BOTAŞ'a ait olanbiraltkunıluştm.Ancakyakın zamanda BOTAŞ lnt. Ltcl. hisselerini Tun.ısgas'a clevrehTıiş bulunmaktadıı: Turusgas; Gazprom, BOTAŞ ve GAMA'nın ortaklaşa kurduğubirşirkettir. Oıiakların Turusgas içindeki hisse dağılımları şöyledir; Gazpronı %45,
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=