Güncel yansıtılması na ihtiyaç duyulabilir, fakat bazı hallerde batık maliyetleri (sabit nitelikli maliyet) farklı bir şekilde ele alınabilir. Var olabilirlik dağıtımı yapılmış enerjin in niteliğini ve güvenirl iğini kapsar. 21. yüzyılda enerjinin, özellikle elektrik arzının sürekliliği önemlidir. Bazı hallerde, müşteriler tarafından şartlar bilindiği ve anlaşıldığı sürece, kısa dönemli arz kesilmesi belki uygun olabilir, fakat beklenmedik kesintiler toplumun gözardı edemiyeceği kadar yüksek bir maliyete yol açar. Dünyanın bilgi teknolojisine artan bağımlılığı; güvenilirliği, 8 yıl öncesine göre daha da kritik bir hale getirmiştir. Enerjinin var olabilirliği, yeni potansiyel enerji kaynakları ndan yararlanma yolları ile birlikte ülkelerin kendilerine özgü özel şartları ile de uyumlu, farklı bir enerji portföyünü gerektirir. WEC üyesi Komitelerin çoğu, önümüzdeki 50 yı l boyunca, enerji kaynaklarının hepsine birden ihtiyaç duyulacağı ve herhangi bir enerji kaynağının keyfi olarak dışarıda tutulması gibi bir durumun söz konusu olmadığı hususlarında hemfikirdirler. Kabul edilebilirlik çevresel hedeflere ve kamu davranışlarına değinir. Yerel kirlilik, özellikle ge li şmekte olan ülkelerde, milyarlarca insana zarar vermeye neden olur. Küresel iklim değişikliği sorunu ise gittikçe önem kazanmaktadır. Bu iki gerçeğin farkında olan gel işme kte olan ülkeler, hem iklim değişikliği ile ilgili yapılan müdahelelerin ekonomileri üzerindeki olumsuz etkilerinden, hem de konut sektörünün sebep olduğu yerel (kentsel) ve bölgesel (örneğin asit yağmurların ı n ekinler ve ormanlar üzerindeki etkisi) kirlilik yaratan emisyon ları n artan seviyelerinden endişe duymaktad ırl ar. Enerji sektörü, yeni ve mevcut teknolojilerle emisyonların haliazırda azaltıldığı ve gelecekte de iyil eşti rme olasılıklarının istenmeye devam edildiği bir alanda yer almaktadır. Elbette ki çevre ile dost teknolojilerin dünyanın her yerinde geliştirilmesi, yayılması, korunması ve geniş leti l mesi zorunludur. Sonuçta, bu teknolojilerin yerel insanlar tarafından kullanılabileceğinden ve korunabileceğinden emin olmak için yerel kapasitenin yeterli düzeyde artı rılmasına ihtiyaç vardır. Enerji kaynakları bugün ve gelecekte yerel ve küresel çevrenin korunması ve devamı bağlamında üretilmeli ve kullanılmalıd ır. Enerjinin ulaşılabilirliği, var olması ve kabul edi l eb il irliği hedeflerine eğilmek, dünya çap ın dak i siyasi istik ra rın sağlanabilmesi amacıyla, 21. yüzyı l enerji sektörü iş stratejilerinin ve sürdürülebilir bir geleceği elde etmek için son derece önemli olmaktad ır. On Politika Faaliyeti Enerji, enerji dışı sektör politikalarında olduğu gibi makroekonomik politikaları da içeren güçlü bir kalkınma gündeminin önemli bir parçasıdır. Dengeli finansman, mali ve sosyal içerikli politikalara ihtiyaç duyu lmaktadır. Ekonomik gelişmenin gerçekleştirilmesi amacıyla gerekli olan doğru bir ekonomik Doğol Gaz Dergisi 84 ve sosyal yapıyı oluşturmanın ana unsurları; düşük enflasyon, dengeli bütçe, sağlık ve emeklilik hizmetlerini de kapsayan sosyal transfer pol itikaları ile eğitim ve diğer programlardır. Ulusal pazarla rın çok küçük olduğu durumlarda, ticareti geliştirmek ve yerli ve yabancı yatırımları çekmek ve bunları genişletmek için bölgesel politikalara ihtiyaç duyulmaktadır. WEC baştan sona bir kalkınmanın sağlanması ve fakirli ği n azaltı lması için bu gibi yapısal şartları oluşturmanın önemini kavramaktadır. WEC'in faaliyet alanının daha kesin saptanabilmesi a macıyla, enerji sektörü ile ilgili on önemli faaliyet üzerinde yoğunlaşma tercih edilmektedir. Bu konularda daha fazla veya daha az faaliyet yer alabilir, ancak aşağıdaki on faaliyetin 2020 yılına kadar olan süre için, enerji alanında sürdürülebilir kalkı nmadaki en önemli konul arı kapsadığını düşünmekteyiz. 1. Piyasa Reformunun ve Uygun Yönetmeliğin Faydalarını Görmek Genel bir kural olarak hükümetlerin, doğrudan yönetilen enerji piyasalarında yer almaması gerekmekte ve tarafsız düzenleyiciler ta ra fından yönetilen sağlam kuralları oluştur madaki rolleri sınır l anmalıdı r. Bu hususların gerçekleşmesinde liberalizasyon, ticaret, özelleştirme ve daha genel olarak müşteri seçimi kilit rol oynamaktadır. Piyasa reformları gaz, sıvı ve elektrik arasında gelişen ilişkiyi göz önünde bu l undurmalıdı r. Özellikle piyasa reformlarındaki belirsizliklerin artması sonucunda oluşan geçiş maliyetlerini düşürmek amacıyla, reformların gündemi şeffaf olmalı ve kabul edilebilir bir süre içerisinde uygtılanmalıdır. Kısa vadeli politik müdahalelerden bağımsız ve tarafsız organlarca ol uşturularak yürürlüğe konacak uygun ve dengeli düzenlemelere ihtiyaç bu l u n maktadı r. WEC (Dünya Enerji Konseyi) 33 ülke ve bölgede enerji sektörünün liberalizasyonu, sağladığı yararlar ve riskleri içeren geniş kapsamlı ve ayrıntıl ı bir özet rapor yayımlam ıştır. Özet rapor halen 100'den fazla ülkeyi kapsayacak şekilde, WEC'in sahip olduğu global enerji enformasyon sistemindeki elektronik ortamda mevcut bulunan tüm bilgiler vasıtasıyla güncelleştirilmektedir. Ayrıca, Orta ve Doğu Avrupa içinde enerji sektörü yasası ile ilgili özel bir rapor mevcuttur. 2001 yılında Buenos Aires'te gerçekleştiri l ecek 18. Dünya Enerji Kongresi'nde, dünya çapı nda kabul görülen enerji sektöründeki liberalizasyona ilişkin son durumun yanı sıra, Enerji Pazarına Geçiş sürecinde bulunan Latin Amerika ve Karayipler için hazı rlanan özel bir rapor da tartışı laca ktır. 2. Tüm Enerji Seçeneklerine Açık Olma Durgun olarak nitelendirilen enerji sistemlerinin, yeni fiyat gerçeklerine uyumu yavaş ya da maliyetli ol maktadı r. Mevcut enerji arz yapısı içerisinde yer alan sınırlı miktardaki çeşitl i kaynakları dengeleyecek olan veya bugünkü enerji üretim ve tüketiminde zararlı yan etkileri azaltacak şekildeki teknolojileri ______________[@" Mart-Nisan 2000 Sayı 67
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=