Hidrojen Nedir? Hidrojen, aralarında doğal gaz, methanol, kömür, biyokütle ve suyun bulunduğu birçok maddeden elde edilen, insan tarafından bilinen doğadaki en basit elementtir. Birçok insanın hidrojen kelimesini duyduğunda aklına gelen ilk şey parlamayla patlayan bir madde olduğudur. Bir atom, hidrojen yalnızca bir proton ve elektrondan meydana gelir. Kainattaki en bol bulunan gazdır. Güneş enerjisi hidrojenden kaynaklanmaktadır. Güneş, hidrojen ve helyum gazlarından oluşmuş dev bir top olarak düşünülebilir. Hidrojen atomları güneşin içinde helyum atom larını oluşturacak şekilde birleşirler. Bu işlem füzyon adını alır ve ı şıma enerjisi açığa çıkarır. ısıtma enerjisi ya da radyant enerji, yeryüzünde hayatın devam etmesini sağlar. l s ı ve ışık kaynağı olduğu gibi, bitkilerin fotosentez yolu ile büyümesini sağlamak gibi çok büyük bir faydası vardır. Hava akımı ve yağmur gibi doğal olaylar da hep bu enerjinin sonucudur. Bugün kulland ığımız birçok enerji türü güneş kaynaklıdır. Hidrojen, yeryüzünde saf halde bulunmayan bir elementtir. Her zaman diğer elementlerle bir karışım halinde bulunur. Diğer bir deyişle diğer bir maddeden ayrıştırılmak zorundadır. Pek de hoş olmayan buduruma karşın, içinde suyun da bulunduğu pek çok kimyasal madde hidrojen içermektedir. Hidrojenin doğada doğal karbon elementi ile birleşik olan birçok formu bulunmaktadır. Bunlar arasında metan, kömür ve petrol sayılabilir. Ayrıca hidrojenli canlı ve büyümekte olan bitki türü maddelerde de (biyokütle) bulunur. Hidrojenle ilgili bazı özet bilgiler Tablo 1'de verilmektedir. Yenlleneblllr Bir Kaynak: Hidrojen Bugün kulland ığımız enerjinin büyük bir kısmı kömür, petrol ve doğal gaz gibi fosil Tablo 1. Hidrojen ile ilgili bazı önemli verileı: ARTICLE yakıtlardan elde edilmektedir. Kullanıla n toplam enerjinin yalnızca %7'si yenilenebilir enerji kaynakla r ın dan elde edilmektedir. Fakat insanoğl u gün geçtikçe yenilenebilir enerji kayna klarının kullanımına daha çok ihtiyaç duymakta, bunların miktarının ve kullanım kapasite lerinin a rttırılm as ını talep etmektedir. Bu tür enerjiler temiz olmalarının yanı sıra çevre için atıklar içermemektedir. Hidrojen ele bu sınıflamaya dahil edilebilir. Hidrojenin alternatif bir enerji kaynağı olarak hayat çevrimi içinde yer alması kaçınılmazdır. (Şekil 1) Hidrojen; emniyetli üretilebilmesi , doğaya dost ve çok yönlü kullanıma yatkın oluşu, kirlili ğe neden olmayan bir yakıt olarak taşıtlarda kullanılabilmesi, evlerin ve ofislerin ı s ıtılm as ı ve uçak yakıtı olarak kullanılması gibi birçok alanda büyük potansiyele sahip bir enerji ta ş ıyı cı sıdır. YARARLI ENERJİ HİDROJEN HİDROJEN Şekil 1. Hidrojen hayal çevrimi HİDROJEN KULLAN iMi OKSİJEN OKSİJEN/ HİDROJEN ÜRETİMİ TEMEL YENİLENEBİLİR ENERJİ su ÇEVRE Son zamanlarda artan çevreye yönelik olumsuz tehditlerin önüne geçebilmek için, güneş kaynaklı elektrik enerjisi ile üretilen hidrojen, mükemmele yakın bir çözüm olarak düşünülmektedi r. Bu teorik birleşme; yani sınırsız bir kaynak olan güneş enerjisinden elektrik üretimi ve bunun esnek, taşınabilir ve kolaylıkla depolanabilir, neredeyse hiç çevre kirl i li ği ne neden olmayan hidrojen üretiminde kulla nılması , son derece cazip görülmektedir. Bunun yanında maliyet ise mühendisler tarafından aşılması zor bir engel olarak görülmektedir. DoOal Gaz Dergısı 102 Mayıs• Hozıron 2001 Sayı 74
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=