TEKNİK BİLGİ 3. Üç Pozisyonlu Pnömatik Aktüatörler: Daha önce belirtilen çift etkili ve aktüatörlerden fa rklı olarak üç pozisyonlu aktüatörlerin üç konumu olması nedeniyle bu adlandırma yapılmıştı r. Bu konumlar O, 0-45° arası ayarlanan bir değer ve 90° olarak adland ı rı la bilir. • Üç pozisyonlu aktüatörler genellikle dolum sistemlerinde kullanı lmaktad ır. Proses gereği başka sistemlerde kullanılma olanağı olabilir. Dolum sistemindeki kullanma amacı hassas değer tutturabilmek içindir. Örnek verilecek olursa; Bir küresel vana yardım ıyl a bir kaba (tanka veya reaktöre) belli değerde bir sıvı doldurulduğunu düşünelim. 1. konum için komut verilerek aktüatör 90° pozisyonuna getirilip küresel vana tam açılır. Kabın dolma durumuna göre taşmayı engellemek ve istenilen değerde mal doldurmak için 2. konumda vana yarı açık duruma getirilip kabın hassas dolumu sağlanı r. 3. konum için komut veri lerek vananın tam kapanması sağlanır. 2. konumdaki vana açıklığı 0-45° arasında istenilen bir dereceye ayarlanabilir. Bu değer, doldurulacak kabın hac-mine göre ve istenilen dolum hassasi-yetine göre yapılır. Pnömatik Aktüatör Takılabilen Vanalar 1. Küresel Vanalar: Küresel vanalar çok çeş itlid i r. Vana içindeki kürenin hareketi ile açma kapama işlemi yapılabilir. Sızdırmazlık elemanı genellikle teflondur. Küresel vanalardan akışkan geçerken hiçbir dirençle karşıl aşmaz. Bu nedenle her çeşit akışkan kullanılabilir. Basınç sınıfı yüksek yapılabilir. İki yollu, üç yollu tipleri mevcuttur. Küresel vanalar gövde olarak: 1.Karbon ın r::.r, LPG Aşağıdaki şekillerde çift etkili pnömatik aktüatör uygulamal arı görülmektedir. Aktüatöre monte edilmeden önce N.A. veya N.K. pozisyonları belirlenir ve montaj ondan sonra yapılır. çelik gövde 2. Pirinç gövde 3. Paslanmaz çelik gövde için Pnöııuıtik küresel vana Kelebek vanalar kolay montaj, az yer kaplama, ekonomik fiyatlar ve açılıp kapanma nedeniyle tercih edilmektedir. 4. PVC gövdeli olarak imal edilebilirler. Ayrıca küresel vanalar: • Dişli - Flanşlı • Tam geçişli - Redüksiyon geçişli • İ ki yollu - Üç yollu • PN 16-25-40-60Üç Yollu Pnöıııatik Küresel Vana 100-150 basınç sı nıfı olabilir. Uygulamada akışkan sıca klığı yüksek olan proseslerde ara bağlantı parçası uzun seçilir. Küresel vana boğazına flanş yaptı rı l arak aktüatör montajı n ı n daha sağlıklı olması sağlanır. Aktüatöre vana montajı yapılmadan önce vana normalde açık konuma veya kapalı konuma getirilir. Hangi pozisyonda üzerine aktüatör takılırsa pnömatik aktüatörlü vananın ilk pozisyonu o olur. 2. Kelebek Vanalar: Kelebek vanalar da küresel vanalar gibi çeşitlidir: Wafer, flanşlı, lastik contalı, metal contalı, v.s .. Pnöııuıtik Lııg Tipi Kelebek Vaıuı Doğal Gaz Dergisi 84 Mayıs • Hozıron 2001 Sayı 7 4 Kelebek vanaların klepeleri paslanmaz veya rilsan kapl ı döküm olabilir. Sızdırmazlık elemanları EPDM -viton ve silikon gibi değişik lastik türleri olabilir. Prosesin teknik özelliklerine göre, kelebek vana seçimi yapı l ı r. Kelebek vanalar pek çok akışkanda kullanı l ab il ir. Pnömatik Aktüatör Kullanımında Dikkat Edilecek Hususlar 1. Pnömatik aktüatörü seçerken kullanılacağı proses ortam ve teknik şartlar iyi analiz edilmelidir. 2. Şayet gerekiyorsa, d ış gövde aside daya nı kl ı kaplama malzemeleri ile kaplan malı civatalar-pinyon dişl i ve ara bağlantı paslanmaz çelik ile yapıl malıdır. 3. Pnömatik aktüatör besleme havası 56 bar olmalıdır. 4. Besleme havası filtre edilerek sudan arı ndı rı l mal ı dır. 5. Gerekiyorsa FRY şartla n d ı rıcı koyu l malı dı r. 6. Aktüatör sızd ırmaz lı k oringlerinin zarar görmemesi için belirli aralı klarla bakım yapılmalıdır. 7. Bakım onarımda kullanım ve bakım kılavuzu talimatlarına riayet edilmelidir. Pnömatik Küresel Vanalar ve Kelebek Vanalar Nerelerde Kullanılır? Manuel küresel ve kelebek vanaları n Vana ku llan ıldığı her çeşit proseste sistemin otomatik hale getirilmesi arzu edilirse, pnömatik aktüatör ku l lanıl ı r. l!©
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=