makale article ıçın, baca gazındaki oksijen seviyesi kontrol edilmeli, hava ayarı yapılarak, oksijen miktarı mümkün olan en düşük seviyeye getirilmelidir. Bu durumda bacada duman oluşmaya başlarsa yakma elemanlarına gerekli bakım yapılmalıdır. 2.4. Brülörler Yapılan incelemelerde, pek çok brülörün uygun şartlarda çalıştırılmadığı gözlenmiştir. Brülörlerde, hava miktarının yakıt miktarıyla orantılı olarak değişmesini sağlamak için, genelde yakıt vanası bir mekanik sistemle hava damperine bağlanır. Bu mekanik bağlantının zamanla gevşemesi, parçaların aşınması sonucu hava miktarının yakıtla uyumlu olarak otomatik ayarlanması zorlaşır. Hava / yakıt oranı değişir ve verimi azaltacak yönde etki eder. Brülörde, yakıt basınç ve sıcaklığının da istenen değerlerde olmaması, yakıtın yeterince atomize olamamasına ve yanmaya neden olmakta, verimi azaltacak yönde etki etmektedir. 2.5. Atık ısı geri kazanımı Baca gazı ve kondensatın ısısını geri kazanıp, yeniden kullanmakla kazan veriminde iyileştirme yapmak mümkündür. Örneğin, bir ekonomizer kullanılarak baca gazından alınan ısı ile besi suyu ön ısıtmaya tabi tutulabilir. Besi suyu sıcaklığındaki artış sonucu, buhar ve besi suyu enerjileri arasındaki fark düşmekte ve dolayısıyla buhar üretimi için tüketilen yakıt miktarı azalmaktadır. Ayrıca yine aynı prensibe göre, ısı değiştiriciler kullanılarak baca gazından alınan ısı ile yanma havasının ısıtılması mümkündür. Bunun için baca içine reküperatif veya rejeneratif tip hava ısıtıcılar yerleştirilebilir. Reküperatif tip hava ısıtıcılarda bacagazı ile soğuk yanma havası, bir metal yüzeyle birbirinden ayrılmıştır. Bacagazı ve hava, ters veya çapraz akım prensibine göre bu yüzeylerin etrafındaki kanallardan geçerler ve bacagazından, havaya ısı transferi sonucu, hava ısıtılmış olur. Yanma havası, yanma bölgesine daha sıcak geldiği için soğumaya neden olmamakta, alev sıcaklığı düşmemekte ve ısıtılmamış yanma havasına göre daha az yakıt tüketimi olmaktadır. Şekil 3. Kazan ısı kayıpları. 2.6. Blöf Buhar üretimi sonucu, kazan suyundaki asılı ve çözünmüş madde konsantrasyonu artar, kazan tip ve büyüklüğüne göre belirlenmiş bir sınır değerin üzerine çıktığında ise çökmeye başlar ve kazantaşı şeklinde kazan çeperlerine yapışır. Bu kazantaşı tabakası ısı transferinin ve kazan veriminin düşmesine neden olur. Ayrıca bu tabakalarda oluşabilecek çatlaklardan kazan çeperlerine suyun ulaşması sonucu ani buharlaşmalar, buhar üretiminde dalgalanmalara da neden olabilir. Aşırı konsantrasyon, köpürmelere de sebep olarak, buhara su taneciklerinin geçmesine, dolayısıyla buhar kalitesinin düşmesine neden olmaktadır. Belirtilen bu nedenlerden, kazan suyunda çözünmüş maddelerin konsantrasyonunun belli düzeyde tutulması gerekmekte ve bu ise blöf yapılarak sağlanmaktadır. Besi suyunda ve kazan suyunda olabilecek maksimum çözünmüş madde miktarlarına bağlı olarak, kazan suyu hesaplanan miktarda dışarı atılmakta bunun yerine taze besi suyu doldurulmaktadır. o/o Blöf = Besi suyu Kazan suyu - Besi suyu Blöfle atılan su, buharlaşma sıcaklığında olduğundan bir enerjiye sahiptir. Sürekli yapılan blöflerde bu enerjiyi, basınç düDoğal Gaz, LPG ve Fuel Oil Dergisi Baca kaybı %14 şürme sonucu flaş buhar olarak veya ısı değiştiriciler kullanarak geri kazanmak mümkündür. 2.7. Kazan yüzeyinden ısı kayıpları Genelde kazan yüzeyinden radyasyon ve konveksiyon yoluyla ısı kayıpları oluşmaktadır. Modern kazanlarda bu kayıplar kazan tam yükte çalışıyorsa % 1'den küçüktür. Bununla birlikte eski dizayn kazanlarda ve izolasyonu kötü durumda olan kazanlarda bu kayıp % 10'a kadar çıkmaktadır. Kazan yüzey sıcaklığını ortam sıcaklığının yaklaşık 30°C üstündeki bir değere indirilerek yapılmış bir izolasyon bu tür kayıpları en aza indirmek açısından yeterli ve uygun görülmektedir. (Şekil 3) 2.8. Yakıt cinsi Kazanlarda kullanılan farklı yakıtlar, farklı oranlarda karbon ve hidrojen ihtiva ettikleri için ısıl değerleri, yanma sonucu oluşan baca gazındaki nem miktarları, cüruf, kurum miktarları değişmekte ve bunların tümü de verimi etkilemektedir. Bu durum daha çok katı yakıt yakan kazanlarda açıkça görülmektedir. Bacada oluşan kurum dolayısıyla yanma etkilenmektedir. Şekil 2'de verilen diyagramda kazanda hava fazlalık oranı ve bacagazı sıcaklığının verimi önemli oranda azaltığı görülmektedir. lfZ:II Eylül / Sayı 89 � ---------------=-==---------------
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=