makale article Kullanıcının Etkisi Belirlenen giriş sıcaklığı seçimi birden çok aileli konutlarda kullanıcıların istekleri doğrultusunda etkilenir. Ara sezondaki yüksek dış sıcaklıklarda da sıcaklıklar kullanıcı için "hissedilebilir" olmalıdır, kaloriferin çalıştığı hissini vermelidir. Bunu sağlamak için bazı asgari giriş sıcaklıkları mevcut olmalıdır. Çevre sıcaklığı 12°c iken, gidiş sıcaklığı 30°C'de bulunuyorsa ve bu şekilde de "ısı etkisinin" düşmesi isteniyorsa gidiş sıcaklığının proje değeri 65°C ve üstü olmalıdı r. Müstakil binalarda bu kriterler daha az kullanılmaktadır. Çünkü buradaki kullanıcılar genel olarak kalorifer tertibatları hakkında daha fazla bilgilidir. ısıtma Masraflarının Tespit Edilmesi ısıtma masraflarını tespit eden cihazlar (payölçerler), asgari giriş sıcaklığı ile ilgili bazı şartlar getirebilir. Böylece örneğin ortalama radyatör sıcaklıklarının 55 ... 60°C (üreticisine bağlı olarak) olması ön görülebilir. Gereğinden büyük ebattaki radyatörlerin hangilerinin daha düşük ortalama sıcaklıkta oldukları tek tek incelenmelidir. Elektronik tek veya çift duyargalı cihazlar, 30...35°C ortalama radyatör sıcaklıklarındaki proje şartlarından itibaren kullanılabilir. Elde edilen yeni ortalama radyatör sıcaklıkları, eski proje sıcaklığından ve aşırı radyatör ebatlandırmanın derecesine bağlı modernleştirme sistemine göre değişir. Eğer önceden ısıtma sistemi 70/50°C koşullarında döşenmiş ise, (ortalama radyatör sıcaklıkları ilk belirlemeleri 60°C değerindedir) buharlaşmalı üniteler kullanılabilir. Ancak mekan ısıtma kapasitesi yenileştirmenin sonunda neredeyse yarı yarıya kadar düşüklük gösterirse, o zaman ortalama radyatör sıcaklık değerleri 40°C bazlı alınmalı ve döşeme şeklinden bu değerler beklenmelidir. Bu değer, gidiş ve dönüş sıcaklığında bağımsız olarak ayarlanır, çünkü söz konusu değer, bir ortalama değerdir ve her iki değerin ortalamasından oluşur (karşılaştırın Şekil 6). Böyle bir durumda ısıtma masraflarının tespit edilmesi, yeni şartlara uyum içinde olmalıdır Örneğin elektronik tek veya çift duyargalı cihazlara dönüşüm yapılabilir. lsı sayaçları ile ısıtma masraflarının tespit edilmesi, genelde problemsizdir. Tabii bu cihazların önceden doğru yere yerleştirildiği ve debilerin çok fazla olmadığı bir yere yapılmışsa problemsiz işler. Vana Otoritesi Bir termostatlı vananın vana otoritesi a, vananın hidrolik ağ ile uyumluluk içinde çalışması için ölçü belirleyicidir. Denklem 1'de, yapılan tanımlamada, iki farklı uygulama şekilleri belirtilmiştir. [Denklem l] t,pTHKV + t,pNeıı DprHKv : Proje şartlarında termostatlı vanada basınç düşmesi DpNeıı : Boru hatları dirsekler vs. üzerinden basınç düşüklükleri Vana otoritesi, termostatlı vana üzerindeki basınç düşmesinin maksimum mevcut kullanılabilir basınca oranıdır. Kullanılabilir basınç vanada ve şebekenin kalanında kaybolan basıncın toplamı olarak da ifade edilebilir. Tesisat içinde su dolaşmıyorsa, yani başka bir anlatımla tüm termostatlı vanalar kapalıdır, vanalarda maksimum kullanılabilir basınç mevcuttur. Bu ise pompa tarafından belirlenir, bazı durumlarda ise bir basınç farkı dengeleyicisi tarafından da veya aşırı akış vanasından da etkilenebilir. Özellikle fark basıncı dengeleyicileri bazı tesisatları küçük alt tesisatlara dönüştürürler ve böylece örneğin kullanılabilir basınç önceden ayarlanan fark basıncı nominal değeriyle aynı konumda kullanılabilir şekle ayarlanır. Ayar karakteristiği, vana otoritesi a, ne kadar yüksekse o kadar iyidir. Eğer basınç düşüklüğü kalan tesisat ağında dikkate alınmayacak kadar küçük ise maksimum değeri 1,0 olabilir. Böyle bir ideal konum, vana açıklığının ve termostatlı vanadan akan debinin, birbiriyle orantılı olduğu durumdur. %50 oranında kapalı olan vanadan maksimum debinin %50'si geçer. Vana otoritesi a, küçüldükçe, vananın çizgisel doğruluğundan sapmalar başlar. Belirgin bir şekilde görünen ise Şekil 2'nin 1. karesindeki ilişki lerdir. %50 oranında kapanmış olan bir vanada, işaretlenen vana otoritesi gereğince% 75 maksimum debi mevcuttur. Debinin hissedilir düşmesi, vana milinin alt konum bölgelerine itilmişti r. Pratik uygulamalarda vana otoritesini hidrolik açıdan en kötü radyatörde a.=0,30 küçük olmayacak şekilde seçilmesi kendisini kanıtlamıştır. Hidrolik açıdan uygun değil demek; gidiş ve dönüş hattındaki basınç kayıpları, diğer radyatörlere nazaran bu radyatörde en yüksektir anlamına gelir. Bunlar daha iyi (büyük) vana otoritesi gerektirirler. Çünkü, tesisat tarafındaki basınç kayıpları daha düşüktür, pompa basıncı ise aynı kalmıştır. [Denklem 2] lsı Aktarma Değeri Termostatlı vananın ayar davranışının vana otoritesi a. tarafından tanımlandığı gibi, ısı aktarma tanımlama değeri a ısıtıcı yüzeylerin ayarlanabilirliği için kullanılır. Jv.A : Tesisat giriş sıcaklığı JR.A : Tesisat dönüş sıcaklığı JL : Mekan (oda) sıcaklığı ısıtıcı ve THKV'den geçen debi :::ı (.) :::ı C) .!: C: Q) "C > :o C) ğ 2i ıdtıl 11ll ! ! ! Vana l otorites<düşer z· ideal ; : ; 75J ; : ..··········!~' ' '.'.'.'T '''"i ~~··:J .......... L .. i ·························· ........ .....;. ...........,.............; ...........J .. h/ ...;........................ 01 1 i 25 / 1 0 - --+- • • • ..:=,---,,----1 0 ı ı ts" r ,75"0 , : : : • : : iV Mekan sıcaklığı Şekil 2. Farklı vana otoritelerinin etkileri ve farklı ısı aktarına tanımlama değerlerin ayarlanabilir konuma verdikleri etki. ıııg Mayıs - Haziran 2004 / Sayı 95 ~ ---------------===-----~----- ----- Doğal Gaz Dergisi
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=