makale article büyük ön ayarı (VE) yardımıyla gerekli olan küçük kv-değerine ulaşılabilir. Ancak daimi (orantılı) ayarlama ise sadece P-bölgesinde O'dan 0,3 K'ye kadar yapılabilir. Ayarlama tipi iki noktalı ayara benzemektedir. THKV kullanımında Şekil 3'e göre ön ayar işlemi çok daha düşük olduğundan, ince ayar vanaları Mekan 2 için de seçilmelidir. Bir başka yol ise vana konisi değişebilen termostatlı vanaların kullanılmasıdırki; bunlar birkaç yıldan beri önemini yitirmişlerdir ve günümüz koşullarında artık çok nadiren bulunmaktadır. Değiştirilebilir koniler sayesinde (kv-konileri) geçen debi ayarlanabilir sabit dirençle (ön ayar) değil, ayar kesitiyle ihtiyaca uydurulur. Böylece ayarlanabilir tanımlama çizgileri Pbölgesinde sabit kalarak neredeyse orantılı olur. Bir üretici diyagramını Şekil 5 göstermektedir. Örnekte bu (bulunabilir en küçük) termostatlı vana, mekan 3'te vana konisi 6 ile kullanılabilirdi ve bunun sonucunda da P-bölgesi yaklaşık olarak 1 ,8 K değerine çıkardı. Mekan 2 için ise 3, 4 veya 5 seçilebilirdi. Ancak en mantıklısı ise No.4'ün kullanılmasıyla 1,2 K değerindeki P-bölgesidir. Düşük ısı yükü gerektiren mekan 1 için bir koni bulunabilirdi: No.1 koni halen P-bölgesinde O,7 K değerinde kalmaktadır. Değiştirilebilir vana kon ili termostatlı vanaların önemini yitirmesi nedenleri çok küçük kesitlilerde de teknik problemler çıkmaktadır. Bunların sadece termostatlı vanalar ile giderilmesi mümkün değildir. Örneğin kir vanayı geçemeyecektir ve kesiti büyük olan vanalarda, ön ayar kapakları açılırken çalkalanıp gidecektir. En küçük ebatlı çaplarda, manyetit tortular, hatalı çalışmasına neden olabilecektir. Günümüz şartlarında kullanılabilen ön ayarlamalı vanalarda, minimum kv-değeri 0,02 m2/h değerindedir. Bundan daha küçük vanalar ve kanili sistemler mevcut değildir veya başka bir deyişle de bundan daha küçük kv-değerler i ayarlanamaz. Ön ayarlamalı THKV 'lerin ayarları, sadece kv-değeri O, 1 5 m2/h'ın üzerindeyse ve hassas ayarlanabilir vanaların kullanımlarında idare edecek şekilde orantılıdır. Kv değerlerinin sınırlaması sıcaklık farkını da sınırlar ve böylece gidiş sıcaklığı da kv - değerine göre uyum sağlar. Tesisat ağı içinde mümkün olduğunca düşük debi değerleri dolaşmalıdır ve vana üzerindeki basınç düşmesi çok yüksek olmamalıdır. Ancak belirtilen bu son durum küçük su hacmiyle çalışan kazanlarda ve asgari debi akışlarında problemli işlemektedir. 0.50 0.45 0.40 0.35 '.c 0,30 1.E 0,25 i 0.20 0.15 0.10 0,05 0,00 Ulaşı lrr rça�a P-bölaı / / / � lay� il si / / V / v � ı:----- V 7 1/ ---- .,v 1/ -- ,,,_,,- ----- ··e�, Koni 6 1/ fi,ekan 3 i 1 <,u<-llt,1rE ı.......----- ı..--- . "' n+ iein- I edeflern cin m U<O�<- 1- . ,�-ıy, ·� n değeF 1 Koni 5 Koni 4 Koni 3 Koni 2 Koni 1 o.o 0.5 1.0 1.5 2,0 2,5 3,0 3.5 4.0 p-Bölgesi, [K] değerinde Şekil 5. Değişıirilebilir Kv-konili ıerınosıaılı vananın seçim diyagramı. Maksimum sı caklık farkı Tesisat sıcaklık seviyesinin seçilmesinde, tesisat içindeki gidiş ve toplam dönüş suyu sıcaklık farkının 25 Kelvin'den fazla olmamasına dikkat edilmelidir. Termik açıdan uygun olmayan radyatörde ısıtıcı gövdede sıcaklık farkı 25 K'den daha az, termik açıdan uygun olan radyatörde ise daha yüksek değerdedir. Sınırlama aynı zamanda ağ içinde ölü sürelerin -çok düşük debi sonucunda- çok yüksek olmayacağı ve radyatördeki sıcaklık katmanlarının kullanıcı için makul değerlerde olacağı güvencesini verir. Çok konutlu binalarda bir başka problem ise, "gidiş sıcaklık kayıplarının" çok büyük sıcaklık farkı sonucunda ve bununla ilişkili küçük debilerden doğmasıdır. Bir de bunun üzerinde boru hatları yalıtımsız şekilde döşenmiş ise uzak noktalardaki radyatör giriş suyun 65'den 60°C soğumasına (devir daim hattıyla karşılaştırın) kadar götürecektir. Tesisat içinde 25 K sıcaklıkfarkı koşulu gerçekten sağlanması çok enderdir. Çoğu kez maksimum sıcaklık farkı değerleri hiçbir şekilde seçilemez, çünkü sonuç itibariyle düşük debiler için uygun termostatlı vanalar bulunmaz. 90 80 ısıtma anında düşük sıcaklık ,§> 70 60 ;; 50 5; :::: 40 :§ " 30 :f 20 (.J 10 o 10 20 Dağıtım kayıpları Sıcaklık seviyesinin (ısıtıcı-hava sıc. farkı) seçilmesinde bir ek talep radyatör ağındaki dağıtım kayıplarının düşük tutulması isteği olabilir. Bunun için sıcaklık seviyesi genelde düşürülebilir. Ancak böyle bir yaptırım mevcut tesisatın iyileştirmesi çalışmasında hedef belirleyici olmamalıdır. Düşük seviyedeki sıcaklıklaraynı binada sadece büyük ebatlı ısıtıcı yüzeylerle elde edilebilir. Eğer bu radyatörler sabit ise, otomatik olarak gerekli olan sıcaklık her bir radyatör için -ve böylece tesisat ağı içindeki ortalama sıcaklık- tespit edilir. Yardımcı enerjilerin minimize edilmesi Devir daim pompası tahrik enerjisini mümkün olduğunca azaltmak için, tesisat ağı içinde küçük debilerin olmasına dikkat etmek gerekir. Ancak bunun için gerekli olan sıcaklık farkı yukarıda da anlatıldığı gibi serbestçe seçilememektedir zira başka koşullara bağlıdır. Kazan sıcaklığı Kazanlar tiplerine göre tesisat ağı içinde yer alan gidiş ve dönüş suyu sıcaklıkları için farklı şartlar getirmektedir ve iyileştirme çalışmalarında bunlar dikkate alınmalıdır. Mevcut bir -G i diş Suyu Sıcaklığı -DönüşSuyu Sıcaklığı Sistemde çok büyük yayılma 30 40 50 60 Gidiş - Dönüş sıcakllık farlı (K) _____o_o_g-_a_ı G_az__D_er_g_isi____-=■=i=;=J ı-__ T_e_m m_u_z_- _A_ğ _u _s ı_o _s _2 _0 0_4 ı__s_a _y _ı 9_6 _ _�
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=