Muhittin Tekman
Makina Mühendisi - MBA
B2B Medya Yayın Danışmanı

Haziran seçimleri sonrasında Türk Lirası'nın döviz fiyatları karşısında hızla deÄŸer yitirmesinin ardından AÄŸustos ayında uygulanmaya baÅŸlanan BOTAÅž'ın doÄŸalgaz ve EPDK'nın elektrik birim fiyat zammı, ülkemizin her kesiminde ÅŸaÅŸkınlık ve gelecek kuÅŸkusu yaÅŸanmasına neden oldu. Bu zam furyası ne yazık ki Eylül ve Ekim aylarının ilk günlerinde yeniden yaÅŸandı. Böylece konutlarında doÄŸalgaz kullanan abonelere yansıyan fiyat zammı toplam %29,5 oldu. Sanayide kullanılan doÄŸalgazda ise 300.000 m³/yıl kullanımı için yine konut abonelerine gelen kadar, yani %29,5 zam yapıldı. 300.000 m³/yıl üzerinde doÄŸalgaz kullanan sanayiciye gelen zam ise %54 oldu.

Elektrik üretimi ve kompozit üretim için kullanılan doÄŸalgazın birim fiyat artışındaki çok daha yüksek oranlar ise dergimizin bu sayısında yer alan "Åžehirlerde DoÄŸalgaz Fiyatlarının DeÄŸiÅŸimi Aboneleri Nasıl Etkiledi?" baÅŸlıklı araÅŸtırma dosyası çalışmasındaki "BOTAÅž'ın DoÄŸalgaz Satış Fiyatları (TL/Sm³) ve DeÄŸiÅŸim Oranları" baÅŸlıklı tablodan görülebilir.

Ä°GDAÅž doÄŸalgaz birim fiyatlarının ve döviz fiyatlarının Mayıs-Ekim 2018 dönemindeki aylar itibariyle geliÅŸimine bakacak olursak (aynı araÅŸtırma dosyasında bu bilgiler ayrıntılı olarak yer almakta); doÄŸalgaz konut abonelerinin (0-100.000 m³/yıl kullanım için) kullandığı doÄŸalgazın birim fiyatlarında yaklaşık %27 artış olduÄŸu, doÄŸalgaz sanayi abonelerinin (300.000-800.000 m³/yıl kullanım için) kullandığı doÄŸalgazın birim fiyatında ise %47 artış olduÄŸu görülmektedir.

Aynı dönemdeki döviz fiyatlarının geliÅŸiminde ise ABD Doları'nın yaklaşık %28, Avro'nun da yaklaşık %26 artması dikkat çekmektedir. Ancak 26 Haziran 2018 tarihi, yani seçimlerin hemen sonrasındaki tarih itibariyle bakıldığında ABD Doları'nın %33 arttığı, Avro'nun da %29 arttığı anlaşılmakta.

Bu geliÅŸmeler sonrasında geçtiÄŸimiz gün yapılan "Yılsonuna kadar doÄŸalgaza zam yok" açıklaması herkesi mutlu etmiÅŸ olmasına karşın "Yeni yılda ne olacak" sorusunun yanıtı da merakla beklenmektedir.

Tarifesi belirlenmiÅŸ olan ÅŸehir doÄŸalgaz dağıtım ÅŸirketlerinin abonelerine uyguladığı doÄŸalgaz birim fiyatlarının Ekim 2018 itibariyle dağılımına bakıldığında ise en yüksek fiyatın Antalya'da (1,4386 TL/m³), Aydın'da (1,4340 TL/m³) Kızılcahamam'da (1,4103 TL/m³) ve Adana-Mersin-Hatay-Osmaniye-Aksa (1,3864 TL/m³), Polatlı-Delta (1,3856 TL/m³), Ankara-BaÅŸkentgaz-Torunlar (1,3618 TL/m³) olduÄŸu, en düÅŸük fiyatın ise Samsun'da (1,1017 TL/m³), Ä°zmit'te (1,1399 TL/m³) Bursa'da (1,1636 TL/m³), Malatya'da (1,1667 TL/m³), Konya'da (1,1671 TL/m³), Kırıkkale-KırÅŸehir'de (1,1680 TL/m³) olduÄŸu görülüyor.

Sistem Kullanım Bedelleri üzerinden, yani SKB deÄŸerinin alış fiyatı+ÖTV deÄŸerine oranı dikkate alınarak bir kıyaslama yapıldığında; Antalya- Enerya (%42,2), Aydın-Enerya (%41,7), Kızılcahamam-KoçoÄŸlu (%39,4) ve Adana-Mersin- Hatay-Osmaniye-Aksa (%37), Polatlı-Delta (%36,9), Ankara-BaÅŸkentgaz-Torunlar'ın (%34,6) en büyük; buna karşın Samsun-Cengiz (%8,9), Ä°zmit-Ä°zgaz %12,7), Bursa-EWE-Çalık (%15), Malatya (%15,3), Konya (%15,3) ve Kırıkkale-KırÅŸehir'in (%15,4) ise en küçük oranlara sahip gaz dağıtım ÅŸirketleri arasında yer aldığı görülüyor.

Açıkçası Türkiye'nin pek çok ÅŸehrinde konut aboneleri için pek çok farklı doÄŸalgaz satış fiyatı uygulanırken, sanayi abonelerinin de bu uygulamadan nasibini aldığı, adeta tam bir haksız rekabetin yaÅŸandığı söylenebilir.