Enerji, her çağda olduğu gibi, çağımızın da vazgeçilmezleri arasında ön sıralarda yer alıyor. Vazgeçilmez olmasının yanında, dünden farklı olarak, bugünün dünyasında enerji, stratejik bir değer olma vasfını da kazanmış; bu anlamda devletlerin siyasi ajandalarında yerini almıştır. Bugün ülkelerin tükettiği enerji miktarları, o ülkelerin gelişmişliklerinin bir göstergesi durumundadır. Ülkemizin de, son yıllarda iktisadi ve sanayi alanlarında atmış olduğu kalkınma adımları ile bunlara bağlı sektörlerin genişlemesi sonucunda, enerjiye olan ihtiyacı sürekli artmaktadır. Ülkemizin enerji ihtiyacındaki artış hızı şu anda Çin’den sonra 2. sıraya yükselmiştir. Bunun yanında Türkiye’nin petrol ve doğalgaz üreten ülkeler ile tüketici konumundaki Avrupa ülkeleri arasında doğal bir koridor konumunda bulunması, ülkemize ayrı bir önem katmış,  sektöre  daha bir ciddiyetle yaklaşmasını zorunlu kılmıştır.

 

Petrol, Doğalgaz, Nükleer ve Elektrik Sektörlerindeki Gelişmeler 

Bu ve benzeri sebeplerle 2011 yılının ilk yarısında ülkemizdeki enerji sektörüne ve gelişmelerine bakarsak, petrol, doğalgaz, nükleer ve elektrik sektörlerindeki gelişmeleri kısaca şöyle değerlendirmemiz mümkündür: 

 

Malum olduğu üzere, Türkiye petrol tüketiminin yüzde 90’ını ithal etmektedir. Bu dönemde TPAO, dışarıya akan milli gelir oranını ve dışa bağımlılığını azaltmak için, kamuoyuna da yansıdığı üzere, ülkemizin her yerinde petrol aramalarına hız verdi, eski sahalarda yeni sondajlar yaptı. Bunun yanında, özellikle Doğu Karadeniz’de alınan sismik veriler, Sinop ve Kastamonu açıklarında petrol umutlarını artırdı ve aramalara başlandı. Bu tip aramalar için gerekli platformlar Brezilya ile yapılan bir anlaşmayla oradan temin edildi. Bu çapta bir arama Türkiye’de ilk defa gerçekleşti. Bu arada Amerika kıtasının petrol zengini ülkesi olarak bilinen Venezuella’dan ucuz petrol ithal etmenin yolları arandı; konut karşılığı petrol alımı gündeme geldi.

 

Enerjide dışa bağımlılığımızı büyük ölçüde azaltacak ve halihazır sanayileşmiş tüm ülkelerin vazgeçilmezi olan nükleer santraller konusu da 2011’in ilk yarısında gündemimizi oldukça meşgul etti. Ülkemizde daha önceki dönemlerinden farklı olarak, bu anlamda ilk defa ciddi adımlar atıldı. Ruslar, Koreliler ve Japonlarla görüşmelere başlandı. Sonunda Ruslar’la Akkuyu Nükleer Santrali için anlaşmaya varıldı.

 

Tüm dünyanın farkında olduğu gibi, ülkemiz doğal bir enerji iletim koridorudur. Bu nedenle Enerji Bakanlığı Türkiye’nin bu artısını kullanmak için özellikle 2011’in ilk yarısında bir çok projeye imza attı. Şu an hali hazırda bu faaliyetlerin aslında en önemlisi olan Nabucco Projesi’nde, uzun müzakerelerin sonunda, ilk harcın 2013 yılında atılması kararı alındı. Buna ilaveten İTG (Türkiye-Yunanistan-İtalya Doğalgaz Boru Hattı)‘nın Nabucco’ya eklenebileceği bildirildi.

 

Özelleştirmeler ile ve özel sektörün önünün açılması ile elektrikteki özel sektör yatırımları arttı. Özel sektörün elektrik üretimi alanında yatırımları 4-5 milyar Dolar’a ulaştı. Yeni enerji santralleri açıldı. Bunun yanında mevzuatta yapılan değişiklikler ve teşviklerden dolayı yenilenebilir enerji yatırımları, sahasında uzman yabancı partnerlerle canlılık kazandı.

 

Şunu unutmamak gerekir ki, enerjiyi temin etmek kadar, onu verimli ve ekonomik kullanmak da çok önemli bir konudur. İşte buna dair önemli bir gelişme olarak, bu dönemde “Enerji Kimlik Belgesi” uygulaması yürürlüğe girdi. Bu uygulamayla maksimum enerji verimliliği amaçlanmakta. Ayrıca Enerji Bakanlığı bu yılın ilk yarısında “Ulusal Enerji Verimliliği Forumu (UEVF)”nun  ikincisini düzenledi.

 

Enerji sektöründeki artı diye değerlendirebileceğimiz tüm bu gelişmeler, ülkemizin geleceğine daha bir güvenli bakmamızı sağlıyor. 

 

Enerji Sektörünün Gelecek 6 Ayına Bakış

Enerji kaynaklarının yüzde 74’ünü ithal etmekte olan Türkiye, milli enerji stratejisi olarak öncelikle kendi enerji güvenliğini sağlamayı hedeflemektedir. Bu hedefler arasında, enerji ihtiyacının imkanlar ölçüsünde yerel kaynaklardan sağlanması, enerji tedarik maliyetlerinin mümkün olduğunca en düşük seviyeye indirilmesi, çevresel etkilerin gözetilmesi, enerji arzında kaynak ülke, güzergah ve teknoloji çeşitlendirmesine gidilmesi, yenilenebilir enerji kaynaklarının payının artırılması, yeni bir kaynak olarak nükleer enerji elde etmek için gerekli reaktörlerin yapılmasını sayabiliriz. Böylece Türkiye, enerji sepetinin çeşitlendirilmesi, ülke içinde ve dışında hidrokarbon kaynakları arama-geliştirme faaliyetlerinin geliştirilmesi hususuna büyük önem vermektedir.

 

Bütün bunların bileşiminin oluşturduğu etkiler tabi ki piyasayı da belirleyecek ve önemli ölçüde yönlendirecektir. Nitekim EPDK’nın kurulmasından bu yana enerji alanında uygulamaya konulan mevzuat, artan enerji ihtiyacının karşılanmasına yönelik ciddi gelişmeleri beraberinde getirmiştir. Tüm enerji kaynaklarında olduğu gibi, petrol ve doğalgazda da piyasa yapısı liberalleştirilmeye çalışılmış; böylece tedarik ihtiyacının serbest piyasa kuralları çerçevesinde karşılanmasının yolları açılmış; buna paralel olarak enerji verimliliğinin arttırılması ve enerji teknolojilerinin yaygınlaştırılması yolunda da ciddi çalışmalar yürütülmüştür. Türkiye’nin son 10 yıl içinde dünya ölçeğinde doğalgaz ve elektrik talebinin en fazla arttığı ikinci ülke konumuna gelmesi bu hususta yapılan düzenlemelerin olumlu olarak sonuçlandığına dair önemli bir göstergedir. Bu gösterge, Türkiye piyasalarındaki canlılığın, hareketli işlevselliğin önümüzdeki yıllarda da süreceğini, enerji talebi artışı bakımından dünyanın en dinamik enerji ekonomilerinden biri olmaya devam edileceğini göstermesi bakımından önemlidir. 

 

İGDAŞ Mali Olarak İyi Durumda

İstanbul’un imarlı ve kadastral alanlarının tamamına yakın kısmına doğalgaz hatlarımızı ulaştırdık. İGDAŞ şebekesi, yeni teknolojiye sahip ve ekonomik ömrünün başındadır. İGDAŞ olarak mali verilerimize baktığımızda oldukça iyi durumdayız. Tahakkuk tahsilat konusunda; her ay sayaç bazlı 3 milyon fatura basıyoruz. Faturaları eksiksiz tahsil ediyoruz. Büyük bir gururla ifade etmek isterim ki; İGDAŞ, saat gibi çalışan bir şirket. Tahsilat oranımız yüzde 99.9. Bir önceki yıla göre gaz satışında yüzde 28.13, 2 yıl öncesine göre yaklaşık yüzde 32 artış kaydedilmiştir. Bu yıl rahatlıkla stratejik gaz satışı eşik değerimiz olan  4 milyar metreküp gaz satışını aşacağımıza inanıyorum.

 

Sektörel ve Sosyal Sorumluluk Projeleri Öne Çıkacak

Önümüzdeki dönemde gerçekleştirmeyi düşündüğümüz projeler arasında sosyal sorumluluk projeleri ve sektörel projeler ön plana çıkıyor. Türkiye’nin ilk ve en büyük doğalgaz dağıtım şirketi olarak özellikle kamuoyunu bilgilendirici projelere öncelik tanıyor ve ağırlık veriyoruz. Örneğin; doğalgaz güvenliği konusunda hali hazırda yürüyen 3 projemiz bulunuyor. Bunlardan beni en çok heyecanlandıranı, ilköğretim çağındaki çocuklarımıza “Güvenli Doğalgaz Kullanımı” hakkında temel bilgileri verdiğimiz eğitim projesidir. Mayıs 2010 tarihinde başlayan bu projede bugüne kadar 60 bin ilköğretim öğrencisine ulaştık. Bu projede halen devam eden eğitimler, Haziran ayında tamamlandığında bu sayıya 20 bin çocuğumuz daha eklenecek ve böylece bu eğitim döneminde 80 bin öğrenciye ulaşmış olacağız. Öte yandan biz bu projenin devamı olarak işitme ve görme engelli çocuklarımıza nasıl ulaşabiliriz diye düşündük ve güvenlik konusundaki bilgileri çocuklarımızın keyif alarak öğrenebilecekleri görme engelliler için ayrı işitme engelliler için ayrı hikaye kitapları ve DVD’ler hazırladık ve dağıttık. Çocuklarımızın yanı sıra onların ailelerine de ulaşmak maksadıyla güvenli ve tasarruflu doğalgaz kullanımı konusunda seminerler düzenledik. Büyük ilgi gören bu seminerleri, bugüne kadar İstanbul’un 29 ilçesinde gerçekleştirdik. Yıl sonuna kadar 36 ilçeye ulaşmayı hedefliyoruz.

 

Orta Doğu ve Balkan Ülkelerine Eğitim Projeleri

Önceliği İstanbullular’a yönelik projelerimize verdik ama İGDAŞ’ın doğalgaz dağıtımı konusundaki liderliği bize başka sorumluluklar da yüklüyor. Sahip olduğu tecrübesi ve birikimiyle Türkiye’de doğalgaz dağıtımında bir okul olma özelliği taşıyan İGDAŞ, dünyadaki gelişmeleri de takip ediyor hatta kısa adı INGAS olan (International Natural Gas Symposium) Uluslararası Doğalgaz Sempozyumu ile gelişmelere yön veriyor. İlkini 2005 yılında gerçekleştirdiğimiz INGAS’ı, 2010 yılında INGAS THE BALKANS adıyla Üsküp’te gerçekleştirdik. İGDAŞ ailesi için büyük bir gurur kaynağı olan bu sempozyuma, Makedonya’nın yanı sıra, Arnavutluk, Bosna Hersek, Kosova, Sırbistan, Karadağ, Romanya, Bulgaristan, Hırvatistan, Moldova, Slovenya gibi Balkan ülkelerinin, doğalgaz ve enerji sektöründe yer alan kurum ve kuruluşlarının üst düzey yetkilileri ve özel sektör temsilcileri katıldı. 

 

Doğalgaz sektöründe bir okul olarak kabul edilen İGDAŞ’ın bu kimliğini desteklemek amacıyla özellikle sektörümüzün ihtiyaç duyduğu insan kaynağına yönelik AB projelerine destek verdik. Aynı anlayışla bilgi ve birikimimizi, özellikle Orta Doğu ve Balkan ülkeleri ile paylaşmak için yurtdışı fizibilite ve eğitim projeleri hazırladık. Örneğin; Suudi Arabistan’da bulunan Cidde Kral Abdülaziz Üniversitesi’nden gelen talebe olumlu yanıt verdik. Üniversite bünyesinde kurulmak istenen doğalgaz okulu çalışmalarına destek olmak ve eğitimlerinin verilmesi konusunda bir anlaşma yaptık. Diğer yandan kurduğumuz fizibilite ve proje ekiplerimiz bazı ülkelerde çalışmalarını tamamladı, bazı ülkelerde ise çalışmalar devam ediyor. Bunlara örnek verirsek, Romanya gaz şirketine doğalgaz eğitimi verdik. Üsküp-Makedonya ve Şam-Suriye başkentlerinde doğalgaz yatırımları için fizibilite çalışmalarımızı tamamladık ve sonraki adımlar için o ülkenin yetkili makamları ile görüşmelerimiz sürüyor. Cezayir ve Mısır gibi ülkelerde doğalgaz işbirliği faaliyetleri ile ilgili o ülkelerin gaz şirketleri ile temas halindeyiz. Ayrıca, Libya’da doğalgaz altyapı faaliyetleri için ihaleye girdik, fakat bilindiği gibi o bölgede bazı sorunlar yaşanıyor bu nedenle şu anda  bekleme sürecindeyiz.

 

Öneri ve Ödüllendirme Sistemi

Bir diğer önemli projemiz ise inovasyon alanında, kendimizi geliştirmek için çalışan önerilerini dinlediğimiz ve ödüllendirdiğimiz, “Öneri ve Ödüllerndirme Sistemi”mizdir. Bu sistem, iş süreçlerimizin iyileşmesi ve hizmet kalitemizin daha da yükselmesi için İGDAŞ çalışanlarının ortaya koyduğu önerilerin değerlendirilmesi ve fayda sağlayacak önerilerin hayata geçirilmesini amaçlıyor. 2002 yılından beri başarıyla uyguladığımız ve önemli fayda sağladığımız bu sistemi genişletme kararı aldık. Bu yıl Haziran ayından itibaren tüm sosyal paydaşlarımızın önerilerini alıp, değerlendirebileceğimiz İnovasyon Yönetim Sistemi’ni hayata geçireceğiz. Sizin aracılığınızla tüm halkımızı, kurumsal faaliyet alanlarımız ile ilgili her türlü önerilerini bizimle paylaşmaya davet ediyorum. Bu proje için hazırladığımız www.igdasinovasyon.com sitesi üzerinden yapılan her türlü öneri, kurulan proje ekipleri tarafından değerlendirilecek. Projeye dönüştürülen önerilerin performansı ölçülerek öneri sahipleri ödüllendirilecek. 

 

Bütün bunların yanı sıra beklenen İstanbul depremine İGDAŞ olarak hazırlıklı olabilmek için yaptığımız birçok çalışma ve altyapı yatırımının yanı sıra Şubat ayında “Kuvvetli Yer Hareketleri İzleme, Kayıt ve Kumanda Sistemi (KYHİKS)” adı altında yeni bir projeye başladık. TÜBİTAK MAM Enerji Enstitüsü ile ortaklaşa hayata geçirdiğimiz bu projede sistemin geliştirilmesi ve test süreçlerinde Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Merkezi de aktif olarak yer alıyor. 

 

Son olarak, EFQM (Avrupa Kalite Yönetim Vakfı) ile kalite ve kurumsal risk alanlarında çalışmalarımız ile ilgili projelerimizden de bahsetmek isterim. Kurumsal Risk Yönetimi konusunda yaptığımız çalışmalarla İstanbul gibi dünyanın en büyük kentlerinden birinde doğalgaz dağıtımı yapan bir şirket olarak risklerimizi belirleyip, önlem planları hazırlıyoruz. Tüm çalışanlarımızın bilgilendirildiği bu süreç sonunda bu önlem planlarını uygulamaya alıyoruz. EFQM ile yürüttüğümüz ve kalite standartlarımızı sürekli yükseltmemizi sağlayan projemizde de çok kısa sürede sonuç aldık. Çalışmalarımız sonucu 2010 yılında Ulusal Kalite Başarı Ödülü’nü aldık. Bu yıl ise hedefimiz büyük ödül.

 

ICCI Sektör İçin Önemli Kazançlar Sağlıyor

Biz İGDAŞ olarak sektörün gelişimine yönelik her türlü girişimi elimizden geldiğince desteklemeye çalışıyoruz. Bu anlamda bu yıl 17.’si düzenlenen ICCI 2011’ye sponsor olmaktan son derece memnunuz. ICCI sektörün en istikrarlı ve en büyük organizasyonlarından birisi. Kamu ve özel sektörden birçok kurum ve sektörün yakından takip ettiği bu organizasyonda sektörle ilgili bilimsel ve teknik konuların yanı sıra güncel konuların da masaya yatırılması ve çok yönlü olarak değerlendirilmesi sektör için önemli kazançlar sağlıyor.