Kaya Gazı Dünya Enerji Dengelerini Değiştirecek

 

Dünyada giderek artan gaz talebi karşısında konvansiyonel olmayan gazların üretimi gündeme gelmiş ve kaya gazı bugünün en önemli gündem maddelerinden biri olmuştur.  Dünyadaki doğalgaz üretimine kaya gazı üretiminin de eklenmesiyle önümüzdeki 20 yıl 

içinde dünya gaz üretimi iki katına çıkabilecektir.

 

Son yıllarda petrol ve doğalgazın alternatifi olarak adından sıkça söz edilen kaya gazı,  kayaçların gözeneklerinde yer alan küçük miktardaki doğalgazlardır. Yeraltında silt ve kil gibi küçük boyutlu mineral parçacıklarının sıkışması sonucu oluşan ince taneli, tortullu kayaçların içinde meydana gelen bu gazlar yatay sondaj yada çatlatma yöntemi ile elde ediliyor. Kaya gazı kuyusu açmak ileri teknoloji gerektiren bir iş değil. Dikine veya yatay olarak açılan kuyularla, kayalar arasına sıkışmış olan gazı basınç kullanarak yer yüzüne çıkarmak mümkün olabilmektedir. 

 

Kaya gazı ile ilgili çalışmalara 1980’li yıllarda Amerika Birleşik Devletleri’nde başlanmıştır. ABD bugün gaz üretiminin büyük bir bölümünü kaya gazından elde ediyor ve kaya gazı sayesinde LNG ithalatını durdurmuştur. 

 

Kaya gazında yaşanan gelişmeler sonucunda doğalgaz fiyatlarının düşmesiyle, Gazprom’un Avrupa’daki tahtının sarsılacağı söyleniyor. ABD’nin kaya gazı ile kendi ihtiyaçlarını karşılamanın ötesine geçmesiyle; doğalgaz fiyatlarının çok kısa bir sürede önemli oranda düşebileceği öngörülebilir. Bu durum karşısında Rusya gazına bağımlı ülkelerin yeni pozisyonlar almaları ile dünya enerji piyasalarında önemli rol değişimleri yaşanabilecektir. Tüm ülkelerin enerji ve enerji güvenliği politikalarını, bu yeni enerji kaynağı alternatifi ışığında tekrar değerlendirmeleri gerekecektir. 

 

Dünyada şu anda 187 Tcm’lik (6,600 Tcf) kaya gazı rezervi bulunduğu, bu rakamın 163 Tcm’sinin (5,760 Tcf) üretilebilir gaz olduğu tespit edilmiştir. Kaya gazı rezervi bakımından zengin ülkeler olarak Çin (36 Tcm) başta olmak üzere Amerika Birleşik Devletleri, Arjantin, Brezilya, Polonya, Fransa’yı (Paris) sayabiliriz. Kaya gazının da petrol ve doğalgaz üretimi yapılan dağlık bölgelerde, dağları oluşturan kayaların gözeneklerinde olduğu bilinmektedir. Şu an Türkiye’de Trakya, Erzurum ve Diyarbakır’da kaya gazı sahaları tespit edilmiştir. Bunların yanında Tuz Gölü alanında ve denizlerimizde de kaya gazı yatakları olabileceği değerlendirilmektedir. Konuyla ilgili uzmanların yaptıkları açıklamalara göre, bugünkü yıllık doğalgaz tüketimi baz alındığında, Türkiye’nin önümüzdeki 35-40 yıllık doğalgaz ihtiyacı kaya gazı vasıtasıyla sağlanabilir. 

 

Sonuç olarak kaya gazında yaşanan gelişmeler sonrasında dünya piyasasında gaz fazlalığı sebebiyle piyasa gaz fiyatları düşecek, önümüzdeki günlerde ABD haricindeki diğer ülkelerde de bu gazın üretiminin başlamasıyla dünya enerji piyasasında trendler değişecektir. Bu yeni gelişmeler karşısında bir an önce Türkiye’nin de tüm kaya gazı  rezervlerini tespit ederek değerlendirmeye alması ve bununla ilgili politikalar benimsemesi ülkemizin yararına olacaktır. 

 

En derin saygılarımızla,