Buderus www.isisan.com AKiLLi ISITMA SİSTEMLERİ
ANTALYA2005 ısıtma, Soğutma, Klima, Havalandırma, Yalıtım, Pompa, Sıhhi Tesisat ve Su Arıtma Teknolojileri Fuarı Sanitary and HVA C Exhibition April 7-1 O Nisan 2005 Antalya Expo Center-Turkey KA ON TNAGL RY EA MF UE AR KR EVZEİ Sektörel Yayın Sponsoru i i41 tf i loERGISI TwwEwK.tNei$KisaLYcAoYmI.tNrCILIK GRUBU www.sodex.com.tr f Hannover-Messe Sodeks Fuarcılık A.$. The Deutsche Messe AG Group ofC .,,,,,..,.. (0212) 290 33 33
es :Elginkan k hE o e v l r i a n z y iz a la e m ş ta ö ır z n a e k n l i n E ı d s .C e ıt . n m A . da , a uh s z a i u s nt s e ı ö c m m a k ü ç r gö lü e z , ç ü m g m a e l r e a s r i n i i tç i s l i i u n , e n ç k a a o rl a n ış k o ıy mo hr i a . k y S ü ai r t z ü ı n d nı e l z e ı r b i h u il e e d r k ö a ı r ş t n l d a la r ö ı m r n t ı l z d ü ı a n k çözümün bir ı::,arçası olun, hayatınız sevgı kadar sıcak geçsin. E.C.A.® KOMBİLER • KAT KALORİFERLERİ • KALORİFER KAZANLAR! • RADYATÖRLER • OOCALCAZ SOBALAR! • OOCALCAZ SAYAÇLAR! • TERMOSİFONLAR • ŞOFBENLER GENEL DACfflM: EMAS Maklna Sanayi A.Ş. Tet: (0212) 274 4410(PBX) Siıtı, Bolge TemsUcllikleri:ISTANBUL (021.2) Tel: 274 44 10ANKARA (0312) Tel: 35 38306(3hat) IZMIR(0232) Tel: 469 32 24(PBX) ADANA(0322) Tel: 23386 83(2hat)BURSA(0224)Tel: 271 57 79 DIYARBAKIR (0412) Tel: 2241877-79KAYSERi(0352) Tel: 2213017KONYA(0332) Tel: 32299 04SAMSUN(0362) Tel: 433 0363TRABZON (0462) Tel: 221 25 05 www.emas.com.tı e-mall: satJs@effl.lt.com.tr 5ERV1s: EMAR Sabf$ornM Muftoı1 Htzmotkııt SanayiWT1caet A.Ş.Tel: (0216) 305 55 04-44167 845eMs BölgoTcımsldlldof1: isTANBUL(021.6) Tel: 305 5504-441 6784ANKARA(03:12) Tel: 3538300 {10�) İZMiR(02:32) Tel: 449 06 51 1 ÜCRElSIZ TÜKETiCi BiLGi HATTI: 0 800 26185 13 1 1 DANIŞMA HATTI: 444 0 322 1 1 :... 1 � � �SE CE ��..-.. EMAR, � � � 2004AvrupaKalitc Başan Ödülü sahibidir:
İşletme Sınırları Olmayan Buderus Ecostream Kazanlar Buderus Patentli Thermostream Teknolojisi Ecostream kazanların özel konstrüksiyonları, soğuk dönüş suyunun kazan içinde sıcak cidarlara temas etmeden önce sıcak çıkış suyu ile karışmasını ve sıcaklığının yükselmesini sağlar. Bu tasarım aynı zamanda kazan içinde sıcak kısımdan soğuk kısıma doğru, doğal bir akış sağladığı için minimum debi şartını da kendiliğinden sağlamış olur. Böylece yoğuşma, termal gerilme ve kavrulma riskleri ortadan kalkar. Emniyetli, konforlu, ekonomik ve yüksek verimli bir işletme sağlanır. Gerçek Düşük Sıcaklık Kazanları Almanya'da "Düşük Sıcaklık Kazanı" tanımı "sürekli olarak 35-40°C dönüş suyu sıcaklıklarında çalışabilen kazan" olarak değiştirilmiştir. Günümüzde şönt pompa vb. harici önlemler olmaksızın bu şartı sağlayan tek teknoloji Buderus patentli Thermostream Teknolojisi'dir. EcoslıHm Atmosferik Briilörlü Esııek Dötiim lımlar Gaz yakıt 21.00!-650.000 kcalı!ı Ecostıeım Üflemeli Briilörli Esııek Dökiim Kazanlar Gaz veya SMyakıt f8.000-1.032.000 kcalı!ı 274 Yıllık Teknolojik Deneyim Ecostıeım Üflemeli Briilörlü Çelik Kanılır Gazveya SM yakıt 70.000-1.400.00Ö kcalı!ı Yoğuşma Riski Bulunmayan, Düşük Sıcaklık Kazanları • Minimum dönüş suyu sıcaklığı, minimum debi, alt kazan su sıcaklığı gibi işletme sınırlamaları olmaksızın çalışır. • Özel tasarımları sayesinde şönt pompa, vana, çekvalf vb. hiçbir ilave aksusuara ihtiyaç duymaz. işletmeciyi bu aksesuarların getireceği ilave ilk yatırım ve işletme maliyetlerinden kurtarır. • Yoğuşma ve bunun getireceği korozyon risklerini ortadan kaldırır. • Thermostream teknolojisi sayesinde daha yüksek verimlidir. (Örneğin çelik kazanlarda ·verim %96'ya kadar çıkmaktadır.) Buderus www.isisan.com iMMn f üeodr @kü eir szl üi: sğTaüen: ls.Te e(r 0vl . i2s( 10. c23o)1m23 )4l 40s t1a38n7 3b 02u 0l 2 Mi0n eaf ornk@keaiz sr aiDs@ea ipns o.i ns a:e nTt .elnsl e. t ta( 0An 2bn 1ut a6l l) Ay a5n 6aB1dö o2l gl7ue 2MB7 öüdl d.e üpMrol üü@dği .üs: i: sTTaeenl l ... n(( e00t 22A41 d26 a)) n35a242B4 0ö1l41g 4e04M0 a ükn dot aüsl ruy laüy @oğ lüi us: @i sT aiesnl i. .s n(a0ent3. n2B e2u t)r sS2a3e Br2 vöi7ls0g eM2 M0ü daü üdd raül nrü lağü@üğ : iüsT: i Tse ael . nl . .( n0 (0 e 2 2 t 1 2 A 6 4 ) n ) k 5 2 a 4 6 r 4 a 7 1 B 0 1 ö 4 l 1 8 g 1 5 e bursa@isisan.net lzmir Bölge Müdürlüğü: Tel. (0232) 251 30 50 izmir@isisan.net Amana Buzdolabı Showroom: Tel. (0212) 288 43 47 amana@isisan.net
DOĞAL GAZ DERGİSİ Sahibi Teknik Yayıncılık, Tanıtım A.Ş. Yayınlayan AvrupaTeknik MedyaBasın ve YayıncılıkTic. A.Ş. YAY_!N DANIŞMANI OzkanAGIŞ YAYIN DANIŞMA KURULU A KP nı r n r o a ç f t . ( l Uı D la G r r . E C (D T a A O h M i S t ) I Ö D , P E zg r R o ü f -r . ED (IC . r T . A . İ Ü s l . m s ) ı , a G P il r r o u T b e f. u k D e Er ( M . Y Ü A .T m S .Ü i ) t , . ) D A , Ö o hm ğ n a d e y e t r A (kMç aa ok .ğYl uü k( R. Ma yüshe. l)), , CAal inEAr ze ne r(gEür ne n(sTaünr kADŞe. m) , iAr Dl i öHk eü lmv a) ,c ı C eDl ar .l eMt ut i nr aÇt Ae lki kd o( Vğiaens s( Bmaaynmn )a, kÇ) ,eDt i nu rÇa ankÖmnadkeçrı ((ÖFnedr reorl i ) , Ltd.), Eren S. İnönü (Gökçe Brülör ve lsı A.Ş.), Fatih ADy vöanzm) , eKze(m1 sat .l BByı çk şa hk.çBı (eAl . l)a, rHk oü sCeayr irni eDr ) ,eLdeevoeğnl ut T( Ha şakc ıı n R Ô( VNaTi Gl l aEn Nt ) S, OA Nğ u) , zÖTmü rekr yOı l mğ uazz ( (ATyumr beor ) M, Ro et ozrz a n ÖBzoszaarcf aı t( iE( nDt ee nk skeor)), , RSüekz na re tKt ianyKa lüı bç aüyk ç( Ea tl nı (al sSı süapne)r, r Rn aüt i şkt)ü. YAZI İŞLERİ Yazı İşleri Müdürü - Sorumlu Müdür Ge E n Sme ü l i l n e Y y e a m y B ıa An n NY B Kö U On L e Ğ A t Lm K U e ni Dergiler Teknik Danışmanı Muhittin TEKMAN SezEaidSitAöRr AÇ Veri Toplama Elemanı Ahsen ATAY Y A YYI aNy ıKnOKOo oRnDFİ nNaAt öSr Yü O N T aÇsiağrdı me mc ı TGI rMaAf ı Rk e r Elif Hülya EMEK -Şengül ASLAN Grafıker Sebiha EKİNCİ - Kadriye Ukan E Rme i k n R l e a E mBK AD L N ir A Ke M Okt Ğ örL ü U Reklam Sat,ş T{!m�ilcisi CBa inr ga ün l O_ ! ZZMA IYRDLI IN Reklam İstihbarat Elemanı Berna KARAMAN A BAObNo En eO SK aUt ıRş HT eİ ZmMsEi l Tc Li sEi R İ DağEıtbımr uPAlakntelanııB:ıaUELlUemT anı D a ğRıNt ııad m z v ı a A m n r ş G G iv U U . LE M E l E e Rm T anı For lnternational Contacts Y ÖDNeEğ eT rİ MD ÜMNEDRAKRE Z İ TEKNİK YAYINCILIK, TANiTiM A.Ş. Balmumcu, Barbaros Bulvarı Bahar Sok. Karanfil Apt. 2/11-13 34349- Beşiktaş/lST. Tel: (0.212) 275 83 59 (pbx) (0.212) 34704 25 (pbx) Fax: (0.212) 274 92 73 http: www.dogalgaz.com.tr http: www.teknikyayincilik.com e-posta: info@teknikyayincilik.com BAESsKenI/OPfRseINt T Baskı tarihi: 11 Şubat 2005 Yerel Süreli Yayın F "(Y :Faı tyı a:H6a. 0r a0 0K. D0 0V0Dl la .h i/l 6d i rY. Ylı1 .U ıYkı Al l ıbko An ebloi nk t ee :K4a8m. 0a0 0b e. 0d 0e l0i l dl .a h /i l4, 8T Ye kl 1 . Göndeıimlerde Dahil Deı)ildir.) Yurtıl Abonelik/ Subscrip/iooFarAbroadSingle pricıe: 7 $ �)Annualsubsctipüon:5l)$(World,,ide� i'ıdıxJed) "Oojjal Gazllergisl'ndoyayınlanan yaa veçiılmle,1,l her halda...,__ bin-Yayırunalnı-aynayl<a�zılannsonnılduol-ujju�- ilanlamıonımluluğuilanNlılplerino-. ___D=oğal Gaz Dergisi Sarı 100 Z Ocalc-�utiat 2005 Değerli Okurlar, Doğal gazın Türkiye'de konutlarda kullanımının başlangıç yılı olan, 1988 yılında yayın hayatına giren Doğal Gaz Dergimiz'in bugün 100. sayısını yayınlamanın gururunu yaşıyoruz. Yaklaşık 17 yıldır doğal gaz sektörünün gelişebilmesi için uğraş verdik ve sektöre ışık tutmaya çalıştık. Dolayısıyla bu sayımız özel bir sayı olsun, geriye dönüp bir bakalım; dedik. Dergimizin içeriğini oluştururken yaptığımız bu kısa doğal gaz serüvenindefark ettik ki 100. sayımız sadece bizim için değil, tiim sektör için önemli ve özel bir dönemeç: Sunuş 1988 yılında Ankara'nın pilot mahallelerinde başlayan, hemen ardından isıanbul'la ve Bursa, Eskişehir, Kocaeli ile devam eden konutlarda doğal gaz kullanımının başlaması, BOTAŞ'ın yeni devir anlaşmalarını gerçekleştirmesi, EPDK'nın kurulması ve doğal gaz lisans ihalelerine başlanması, nihayetinde EPDK'nın bu çalışmalarının meyvelerinin alınmaya başlanmasıyla 2004 yılını kapatırken ve bizler 100. sayımızı hazırlarken Türkiye'de 12 şehir merkezimizde doğal gazın kullanılıyor olması... Geride bıraktığımız 99 sayının panoramasının oluşturulması, aslında doğal gaz sektörünün bir panoraması olacaktı. Sektör için böyle bir kısa tarih oluşturma gerekliliğinin 100. sayımıza denk düşmesinin uğuruna, yaptığımız dergi toplantısının ortasında aldığımız bir haberle daha da kani olduk: Çevre ve Orman Bakanlığı tarafından hazırlanan "Isınmadan Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği" 13 Ocak 2005 tarihli Resmi Gazete'de yayınladı ve 1 Nisan 2005 tarihinde yürürlüğe girecek olan bu yönetmelikle iş yerleri, sanayi ve konutlarda doğal gazın ısınma amaçlı kullanımı zorunlu hale getirildi. Yönetmelik hava kirliliğini önleme amaçlı pek çok zorunluluk getiriyor. En başta kalitesiz katı yakıt kullanımının önüne geçilmesi için sınırlamalar getirilmekte. Bununla birlikte yönetmelikle, ısıtma cihazlarına yetkili mercilerce verilecek ve belirlenen emisyon standartlarına uygunluğu gösterecek olan Tip Emisyon Belgesi de zorunlu hale getiriliyor. Çevre kirliliğinin önüne geçilmesi ve verimli ısınma sağlanması için cihazların ve bacaların yıllık bakım ve temizlenme zorunluluğu, ayrıca çok önemli bir gelişmedir. Isıtma cihazı üretenfırmaların, olası hayati kazaların da önlenmesi amacıyla, yıllardır zorunlu hale getirilmesi için çaba harcadığı bu husus da, söz konusu yönetmelik ile çözüm bulmuş durumdadır. Ve yönetmeliğin 20. maddesi ile doğal gazın ulaştığı ve hattının geçtiği yerlerdeki iş yeri, konut ve sanayidedoğal gazın ısınma amaçlı kullanımı zorunlu hale getirilmiştir. Türkiye'de doğal gazın yaygınlaşması projesi de göz önüne alındığında, bu zorunluluğun sektöre nasıl bir canlılık katacağını kestirmek ıor olmasa gerek. Aslında bu gelişme, hava kirliliğinin tehlikeli boyutlara ulaştığı yıllarda Ankara ve İstanbul'da uygulamaya alınmış olan durumun resmileştirilmesiydi. O dönemde televizyonlarda hava durumu sunulurken, özellikle Ankara ve istanbul'un semt semt hava kirliliği ölçümleri de veriliyordu. Doğal gazın istanbul'da kullanılmaya başlandığı ilk yıllarda iGDAŞ, Yıldız Üniversitesi'ne şehrin hava kirliliği haritasını hazırlatmış ve acil önlem gerektiren semtlerde doğal gaza geçişi hızlandırmıştı. O günlerden sonra şimdi Ankara ve İstanbul'da yaşayanlar rahat nefes alabilmektedir. Isınmadan Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği 'nin yayınlanması ile yaşanan bu gelişmenin ülkemize ve sektörümüze hayırlı olmasını dileriz... En derin saygılarımızla, sbulak@teknikyayincİIİk.com ,, \\".dogalgaı.conı.tr
Doğal Gaz Dergisi Ocak• Şubat 2005 Sayı 100 Doğal Gaz Dergisi 'nin 100. sayı hediyesidir 100 sayıdan derlediğimiz 5y öa zş ae lnsdöı ğy ıl ezşaimy ea vn ae ışık tutan seçme haberlere dergimizin 100. sayı hediyesi olan 'Türkiye'de Doğal Gaz' adlı C D uç laal şı şamb ial isrısni dn ai zn. Doğa/Gaz Kullanımı Zorunlu Hale Getirildi H aI vs ıanKmiar ldi al inğ iKn iany nKaoknl at rnoal ün Yönetmeliği İ�indekiler 100 Saı, 1 •· • /J oıe/ 1 00. Sayı Özel Görüşler DÖozkğaanl GAğaızşDünyamızda Nostaljik Gezintiler E 1"T 0 n ü 0 e . r r jk S i i V y a e e y ıd T B a a ir b S i E i e n K k e a tö r y j n r i e a T k Ye la r ö m r n B i e n a l a i k k l a i n M n e ı e D s D a r ö . j n Müeşhemceekt "Hilmi Güler: ETüPrDkKiyeB'adşekaDnoığYaulsGufazGüSneakytörünün Gelişimi ve İGDAŞ İDGODSAİ DŞ EGRe' ni ne l KMuür ud lüur şü KÖ. yLkeüvseün t T ü f e k ç i S19e9k3tö-1rü99n7VDaözgneemçiilmDeOzSi:İDDEORSİYDöEnRetim Kurulu Başkanı Mete Nakiboğlu T19ü9rk9i-y2e0'0d3e DDöonğeaml iGDaOz SvİeDDEROSYİDönEeRtim Kurulu Başkanı Melih Batılı D1 0O0S. İSDaEyRı DYoölnaeyt ıi ms ı yKl au r Fuil ur mBaal şakr ad na ınÖGnedleernKKı ruatt ll ıal amr a M e s a j l a r ı Nostalii Söyleşiler RNe e z c i e h p i T B a e y r y k i k p a mE r d o ğ a n GÜH z e ü e r l m e y r i a r S n G a a Mb r a i i n h n a cs ı yan Dünden Bugüne Türkiye'de Doğal Gaz Haberleri Özel Gündem DısoınğmalaGdaanz KKualylnanakımlaınZaonruHnalvua HKailrelilGiğeitnirinildKi ontrolü Yönetmeliği AısyınlinmGadüandNüezden Doğal Gaz? Güncel W İG zm e o b r i l r z d eİ ' h E d a n e l ee İ r l s k g i y D G O o e ğ r u ç a t e l l o k G o le a k ş z : t E i H neeyrejcidaenıGeleceğin Senaryoları Sektör 4. Enerji Arenası'nda Masaya Yatırıldı Haberler D FHi ü a rm b n e y a r a l d e H a r a nbeHralebrei rler Araştırma Dosyası TMüurhkiitytien TDeokğmaal nGaz Sektöründeki Güncel Gelişmeler .. Urün Tanıtımı Özel Ürün Tanıtım Dosyası KKaotmKbailleorriferleri Doğal Gaz Sobaları Doğal Gaz Dergisi Sa�ı 100 / OcaHubat 2005
VIE�MANN lsı Tekniği VMi ee rsksemzaGn ne bızseı :T 0e 2k n6i2k.l e6r i4T2i1c .0A3Ş3. P b x İBsut ar snab uSl -aMt ı eş rBt eürr oSsaut ı: şOB2ü2r o4s. u2: 405271 32 .3438 P1b5x7 1 1 P b x Ai nnf ko a@r av i eSsast mı ş aBnünr.ocsoum: .0t r3 •1w2w. 2w3. v2i e4s5s m0 0a nPnb.xc o m . t r TR/F
" • ıı>:oj,al Gaz K<ıııllaımma a Güme,ei l!),0jpf Ga�A\b:ame BliıJleJTI • Glm�;e1 Yıaiı IFJJ,:tı11aııı Ofıı&m vıe IFl ı ııma B'.llllmıa ReJlıb,eıılBJJI • 20:0,5 Vıl1111�ıa S,etıt!örıüm(ıJ�� llg il E>Jaııraı� l!)(ılzemlemem liilm IFı:.ıaırvıe K0mgpeJeıılrıı lia'kvAmi''mi b,ı,ımda1ı1 böyre web sitemi�d:en takip ed'ebili.r vıe exeel formatındaıki bu bilgilere kolay,l ! ıkla ulaşabilirısiniz. www.dogalgaz.com.tr �I Oaı O.•ı,tı:.J. Tfl'Jı.1r vı.Yt:r4CIUV.. TA.tıım.ıı ı...$ Eylül 2004 • Sayı t7•ntn iÇiNDEKi TABLOLAR AZ KULI.AHMAKTA Ol.AH ŞEHiRLERDEKi ıca DOOAL GAZASOIII! BILGILl!RJ 1AL GAZ KULLA/fil.AH ŞEHiRLERDEKi nbııl,Ankııro.Sur.,,Etkltthlr,lımlt) GON�r ı.pon.qıgr.n Donemf9t �ımM,._u,ı - 01 lyiul 2004 C,�ifth,rtsOAZO,lil�� ı..�t ı.M GJrıı:el Oı..ıtu"t1U r At.?n4 M O r lımıc 11041 9 ı 11011 ıo 6 Sayfa Numarası 105•110 110 111·117 111-112 116 ,,, 118·123 lll Reklam İndeksi AKFEL M Ü HEND İ SL İ K ................................................... 51 ALARKO CARRIER ............................................... 9-11 -A.K ALTAYLAR ....................................................................... 53 AYVAZ .............................................................................. 21 BAYMAK .......................................................................... 19 BORU 2005 ..................................................................... 119 ÇUKUROVA iSi ............................................................ A.K. İ DANFOSS ...................................................................... 105 DÇD ............................................................................. 44-45 DENKO ............................................................................. 37 DEGAZ-DEN İ ZL İ ............................................................. 112 EGT ................................................................................... 39 ELEKTRO DİNAMİK ........................................................ 57 ELEKTRO KALORİ ......................................................... 59 ELSEL .............................................................................. 23 ERSEL .............................................................................. 33 EMAS ................................................................................. 1 EMEL KAZAN .................................................................. 41 EMKO ............................................................................... 63 ENERSİSTEM .................................................................. 43 ENTEKSER ...................................................................... 49 FAF VANA ........................................................................ 69 FANGAZ......................................................................................107 FERROL İ .......................................................................... 17 GENEL SİSTEM DİZAYN ................................................ 61 G Ö KÇE MAKTES ............................................................ 53 HİMERPA ......................................................................... 10 HONEYWELL ................................................................... 99 ICCI 2005 ......................................................................... 79 ISISAN .............................................................................. 47 ISISAN -BUDERUS ................................................ 2-7-Ö.K İPETGAS 2005 ............................................................... 109 İSOYAP 2005 ................................................................. 102 KESKİN ............................................................................ 35 KORTEK ......................................................................... 101 MESSE DUBAİ ................................................................. 94 MESSE FRANKFURT ..................................................... 111 ÖNDER MÜH ................................................................... 31 PERA .............................................................................. 127 PROTHERM ..................................................................... 73 RAYSEL ............................................................................ 55 RMG ................................................................................. 75 ROTEK ........................................................................... 103 SAACKE ........................................................................... 77 SELN İ KEL ................................................................... 12-13 SODEX-ANTALYA ........................................................ Ö .K.İ SMS .................................................................................. 83 TERMO TEKN İ K .............................................. 89-91-93-95 T Ü YAP-BURSA ............................................................... 115 TÜ YAP-KONYA ............................................................... 117 TUROGE 2005 ............................................................... 121 UTKU iSi .......................................................................... 85 ÜRET MAKİNA ................................................................ 87 VAILLANT ........................................................................ 25 VIESSMANN ...................................................................... 5 Doğal Gaz Dergisi Sayı 100 / Ocak-�ubat 2005
PNÖMATİK ORANSAL GAZ VE ÇİFT VAKiTLi BRÜLÖRLER Kapasite Aralığı: 15 -15.000 kW gaz yakıtta, 120 - 15.000 kW çift (gaz+sıvı) yakıtta Modülasyon: %1 0-%100 N0x Emisyonu: 3 tam geçişli kazanlarda - Gaz yakıtta: 60 mg/kWh -Motorinde: 80 mg/kWh değerlerinin altında Düşük Ses Seviyesi: 1O kW ile 10.000 kW arası tüm lsısan Dreizler Brülör l er ses yutucu bir kapağa sahiptir. Pnömalik Hava-Yakıt Karışım Sistemi: Düzgün hava-yakıt karışımı sürekli olarak sağlandığı için, servis ve bakım ihtiyacı çok daha az oluşur. Hava Gaz Hızlı Montaj: Ses yutucu kapağın altında, tüm kablolama fabrikada yapılmış haldedir. Tüm brülörler, kazan kumanda ve kontrol panelleri ile tak-çalıştır mantığı ile kolayca ve hızlı çalıştırılabilir. Harici bir elektrik panosu zorunlu değildir. Tüm brülörler fabrikada istenilen kapasiteye ayarlanır ve yakılarak test edilir; böylece çok kısa sürede devreye alma mümkündür. DiN EN ISD 9001, DVGW, CE belgeleri ile kapasitesi uluslararası olarak belgelidir. High-Tech versiyonları (Dpsiyonel Economy, Frequency, Oxygen), 200 kW'den itibaren devir kontrolü çalışma imkanı tanır. ,� Baca Gazı Resirkülasyonu Sessiz Yanma ve Düşük NOx Emisyonu Sağl�n ARZ Baca Gazı Resirkülasyon Sistemi 274 Yıllık Teknolojik Deneyim Kurum Yapmayan Brülör Dış hava sıcaklığı düşünce veya yükselince baca çekişi değişir. Bu da kazanda verimsiz yanmaya neden olabilir. Pnömatik yakıt-hava karışımlı lsısan Dreizler Brülörler, kazandaki karşı basıncı ölçerek modülasyon yaptıklarından bu değişimi hissederler ve ona göre çalışırlar. Böylelikle kurum oluşmasına izin vermezler. Buderus www.isisan.com Merkez: Tel. (0212) 340 37 00 info@isisan.net lstanbul Anadolu Böl. Müd.: Tel. (0216) 544 11 00 kosuyolu@isisan.net Servis Müdürlüğü: Tel. (0216) 54411 11 info@isisanservis.com lstanbul Merkez Depo : Tel. (0216) 561 27 27 depo@isisan.net Adana Bölge Müdürlüğü: Tel. (0322) 232 70 20 adana@isisan.net Ankara Bölge Müdürlüğü: Tel. (0312) 418 32 20 ankara@isisan.net Antalya Bölge Müdürlüğü: Tel. (0242) 322 04 44 antalya@isisan.net Bursa Bölge Müdürlüğü: Tel. (0224) 267 04 85 bursa@isisan.net lzmir Bölge Müdürlüğü: Tel. (0232) 251 30 50 izmir@isisan.net Amana Buzdolabı Showroom: Tel. (0212) 288 43 47 amana@isisan.net
Önemli Konulardan Özetler Özkan Ağış • Doğal Gaz Dergisi Yayın Danışmanı Doğal Gaz Dünyamızda Nostaljik Gezintiler ............................. Sayfa: 16 Türkiye'de doğal gazın ilk yıllarının yakın tanığı olan Doğal Gaz Dergisi Yayın Danışmanı Özkan Ağış bizi o günlere geri götürüyor. Dr. Mehmet Hilmi Güler Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Türkiye Bir Enerji Terminaline Dönüşecek ................................. Sayfa: 20 Doğal Gaz Dergisi'ne açıklama yapan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Hilmi Güler, Azeri gazını Türkiye ve Avrupa'ya ulaştıracak olan Şah Deniz Doğal Gaz Boru Hattı Projesi ve Türkmen gazını ülkemiz ve Avrupa piyasalarına taşıyacak olan Hazar geçişli Türkmenistan-Türkiye-Avrupa Doğal Gaz Boru Hattı Projesi'nin sırada olduğunu vurguluyor. Yusuf Günay • EPDK Başkanı Doğal Gaz Dergisi'nin 100. Sayısı Vesilesiyle Sektöre Yönelik Mesaj Sayfa: 24 EPDK Başkanı Yusuf Günay dergimiz vasıtasıyla EPDK'nın çalışmaları ve planlarını anlatarak doğal gaz sektörüne sesleniyor. İGDAŞ Genel Müdürü K. LeventTüfekçi-Türkiye'de Doğal Gaz Sektörünün Gelişimi ve İGDAŞ .......................................................................... Sayfa: 26 Doğal kaynaklarla doğal çözümler sunan doğal gaz, yaşam kalitesini yükselten, sağlıklı ve temiz çevre bilincini ön planda tutan yapısıyla çağdaş toplumların vazgeçilmez enerji kaynağı haline gelmiştir. Mete NAKİBOĞLU -1993 -1997 Dönemi DOSİDERYönetim Kurulu Başkanı DOSİDER'in Kuruluş Öyküsü ....................................................... Sayfa: 28 "Doğal Gaz Dergisi'nin 100'ncü sayısının yayınlanması vesilesiyle, derginin sahibi Sayın Süleyman Bulak benden bir yazı isteyince memnuniyetle kabul ettim. Zira Doğal Gaz Dergisi'nin, doğal gazın ülkemizde yaygın bir şekilde kullanılır hale gelmesinde çok önemli katkıları vardır." Melih BATILI-DOSİDER Yönetim Kurulu 1999-2003 Dönem Başkanı Sektörün Vazgeçilmezi : DOSİDER .............................................. Sayfa: 29 DOSIDER'in 1993 yılında kurularak faaliyete başlamasının ardından, doğal gaz ısıtma cihazları sektörü ile ilgili pek çok gelişme kaydedilmiştir. Bugün gelinen nokta, gururla ifade ediyorum ki, 1993 yılında attığımız ilk adımdan çok ileridedir. Önder Kıratlılar • DOSİDER Yönetim Kurulu Başkanı Türkiye'de Doğal Gaz ve DOSİDER ............................................. Sayfa: 30 Doğal gaz, diğer dünya ülkelerine kıyasla ülkemizin enerji kaynaklarına geç dahil edilse de, kısa bir süre içerisinde kullanım payını giderek artırmış ve gündem oluşturmuştur. Özel Gündem: ısınmadan Kaynaklanan Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği - Doğal Gaz Kullanımı Zorunlu Hale Getiriliyor. Sayfa: 64 Çevre ve Orman Bakanlığı, doğal gazın ulaştığı ve hattının geçtiği yerlerdeki işyerleri, konutlar ve sanayide doğal gazın ısınma amaçlı kullanımını zorunlu hale getirerek hava kirliliğini önlemede önemli bir adım attı. İzmir İhalesi Gerçekleşti ............................................................... Sayfa: 68 Bugüne kadar gerçekleştirilen en büyük doğal gaz ihalesi olma özelliğini taşıyan lzmir Doğal Gaz Dağıtım lhalesi'ni (0,012 cenUkwsaat) bugüne kadarki en düşük birim hizmet ve amortisman bedeliyle Kolin inşaat aldı. ilk etapta BOTAŞ'a ödenecek şebeke hattıyla birlikte 35 milyon dolar yatırım yapacak olan şirket bölgeye toplam 250 milyon dolar yatırım yapmayı planlıyor. World Energy Outlook: Enerjide Geleceğin Senaryoları ................................................... Sayfa: 72 Enerji konusunda önemli ve çok satan yayınlardan biri olan World Energy Outlook 2004 kitabının yazarı olan Fatih Birol tarafından yapılan projeksiyona göre dünyadaki yaklaşık 150 ülkenin petrol ve gaz talebinin büyük bölümünü özellikle 201 O yılından itibaren 5- 6 ülke tarafından karşılanacak. Bu ülkeler dünyadaki petrol ve gaz pazarlarındaki gelişmelere damgasını vuracak. Gebze'de İlk Doğal Gaz Heyecanı ............................................... Sayfa: 76 24 Aralık'ta Gebze'de ilk doğal gaz verildi. Bölgenin dağıtım hattı yapım işleri PALGAZ A.Ş tarafından Haziran ayında başlatılmıştı. Bölge'de otuz sene zarfında 300 bin aboneye hizmet verilmesi planlanıyor. PALGAZ A.Ş. Pazarlama Uzmanı Makina Yük. Müh. Mahmut Çelik, Gebze'deki çalışmaları anlattı. Sektör, 4. Enerji Arenası'nda Masaya Yatırıldı ........................... Sayfa: 82 4. Enerji Arenası'nda konuşan BOTAŞ Genel Müdürü Mehmet Bilgiç, daha önce 2020 yılında 80 milyar m' tüketim olacağı tahmin edilirken yeni projeksiyonlarda bu rakamın 45 milyar metreküp civarında oluşacağının varsayıldığını belirtti. 8 The Abstracts of Topics Özkan Ağış - Natural Gas Magazine Publishing Advisor Nostalgic Trips lnto Dur World Of Natural Gas ....................... Page: 16 Natural Gas Magaz i ne Publishing Advisor Özkan Ağış being a witness to the first years of natural gas in Turkey takes us back to those f i rst days. Dr. Mehmet Hilmi Güler • Minister of Energy and Natural Resources Turkey Will Turn lnto an Energy Terminal ................................. Page: 20 Minister of Energy and Natural Resources Hilmi Güler talked to Natura! Gas Magazine and stated that the time has come for Shahdeniz Natural Gas Pipeline Project to transmit Azerbaijani gas to Turkey and Europe and Turkmenistan-Turkey-Europe Natura! Gas Pipeline Project to carry Turkmenian gas into our country and European markets passing through Caspian. Yusuf Günay • EMRA President His Message tothe Sector Dueto Natural Gas Magazine's 100"" lssue . Page: 24 EMRA President Yusuf Günay addresses natural gas sector via our magazine informing them on works and plans by EMRA. İGDAŞ General Manager K. Levent Tüfekçi • Development Of Natural Gas in Turkey And İGDAŞ ...................................................................... Page: 26 Providing natural solutions through natural resources, natura! gas has become the indispensable energy resource of modern societies since it improves life standards and encourages a healthy and clean environment awareness. Mete NAKİBOĞLU • DOSİDER Board Chairman 1993 • 1997 Period DOSİDER's Foundation Story ...................................................... Page: 28 "Due to the 100th issue of Natural Gas Magazine, when owner of the magazine Mr Süleyman Bulak asked me to present an article, 1 gladly accepted him since Natura! Gas Magazine has great contributions in the process of natural gas being widespread in our country." Melih BATILI . DOSİDER Board Chairman 1999-2003 Period Sector's lndispensable: DOSİDER .............................................. Page: 29 After DOSİDER started functioning after being found in 1993, several developments are achieved in natural gas fuelled heating appliances sector. 1 would like to announce it with great pride that today's status is well beyond our point of first step laken in 1993. Önder Kıratlılar - DOSİDER Board Chairman Natural Gas in Turkey and DOSİDER .......................................... Page: 30 Although natura! gas included among our country's natural energy resources compared to other countries all around the world, it managed to increase it consumption share very rapidly in a relatively short tenm and became the current one. Special lssue: Directive on Heating Caused Air Pollution Control Natural Gas Utility Becomes Compulsory ................................. Page: 64 Ministry of Forestry and Environment made it compulsory for businesses, residencies and industrial facilities where natura! gas has reached and is available to use natura! gas for heating purposes and has taken a significant step in prevention of air pollution. İzmir Bidding Realized Page: ...................................................... Page: 68 Being the largest natura! gas bidding to be held until today, İzmir Natura! Gas Distribution Bidding (0,012 cents/kwh) is acquired by Kolin inşaat offering the lowest service unit and depreciation price so far. The company plans to conclude a total investment of $250 million in the region and will invest $35 million including the grid pipeline to be paid to BOTAŞ initially. World Energy Outlook: Future Scenarios for Energy ....................................................... Page: 72 According to projections by Fatih Birol, the authorofWorld Energy Outlook 2004 which is one of the most important and best selling publications on energy, 5-6 countries will provide the biggest part of approximately 150 countries' oil and gas demand all around the world especially starting from 2010. Also, the same countries will sign the developments achieved in world's oil and gas markets. First Natural Gas Excites Gebze Page: ....................................... Page 76 On December 24, Gebze received its natura! gas supply. Palgaz A.Ş. started region's distribution pipeline construction works in June. it is planned to provide 300 thousand subscribers wi th service in the region in 30 years. PalgazA.Ş. Marketing Specialist Mechanical Engineer Mahmut Çelik told the works held in Gebze. Sector Analyzed During 4th Energy Arena .................................. Page: 82 BOTAŞ General Manager Mehmet Bilgiç spoke during 4th Energy Arena and stated that although it was predicted to have 80 billion m' of consumption in 2020 previously, this number is predicted to be 45 billion m' in new projections now. Doğal Gaz Dergisi Sayı 100 / Ocak-�ubat 2005
Daha ayrmıı l ı bilgi için: www.alarko-carrler.com.tr <tifip ALARKO CARRIER SANAYl_�: ı:���:h��: i ıeı l ı,ııs u Cad. 41480Gebze . KOCAELi lsU.NBUl: Gebze Orııanııe Sanayı ..,, Tel: {0262)6486000 ANKARA ANKARA: Stdal S i maırı Sok. No: 48 06550 Çınka'/i - Tel · (0312)44079 10 1 IR iz.MIR: ŞTetl N!ı0r2e3t2h)ıb4ey83C2ad5.6lJ0o: 55 Kat: 13 3521 0 Pasaport . ZM ADANA: Ziyapa� Bur-.-.ırı ÇelikApl llo: 2515-6 01130. ADANA Tel : (0322) 457 6223
1 0 Hawk White V F5RNOX MAKES WATER W'ORK Hawk White Jointing Compound far leak free threaded ıoınts DOGALGAZ MACUNU TÜRKİYE TEK YETKİLİ DAĞITICISI: • HIMERPA HAVALANDIRMA - İZOLASYON MALZEMELERİ PAZ. TİC. A.Ş. Esentepe, Müselles Sok. Kartal Apt. No: 5 Zincirlikuyu /İST. Tel: (0212) 274 29 18 - 19, 274 92 97 Faks: (0212) 211 5235 www.himerpa.com e-mail: himerpa@himerpa.com '<t c < r X ı ) N G "' � . o:: w . o t : : : : �
•• HARMONY 1Jo11a1Daz• lJIG'I Kımıl •Zl,3',/l/ıaı,,.,ı,debacaiveı-.m-.til<2laı1dlmodel • 'llo90,6'yaul,şanıoenırlesaQlaııanyal<ıttıs.vru!ıı •9.S·Zl,3',/1/ aıasııda ayaıtanalıloı kapasrte konlrolıi •6T35"C'deılalokada9,51tsıı:ai<SU • 5LE01-clıod<11Psıstemıy1eanzaleşhslvekuıar.nkola)'il)ı • Otıımatik fıtııasssıstemıy1e =çalışmaya kaışı koruma • 3 tıalısııtı:,asyon- • Jyjgaı,nb <--) SUPERCOMFORT Bcr,1eı11 Kımıl • 24-32',/l/lopas,tearaııoı,,da ııacaıve tıermeı,1(4faı1dı model • 'llo 92.6)aul,şanıoenırlesaQlaııanyal<ıtfaSarrUl\J • 17-32',/l/arasındaay,ı1analıienlopas,te""'1<ıil • Oı,ıpasslılmloııSile tıalıvesürel<lsıı:al<su •8·251ııa,ief1esupe,sıcaksukonloru • 6130-C-de 10dal0kada 130-1751sıcaksu • LCO el<ıaı ve dııt" anıa gl)s(eıgei • Dış hMsaldıQına QÖ,'O çalışmaoıanao, (oı,s,ııırd) •Yerdenısılmil-ırıgun • Olomali< fıtııasssıstemııtesusuıçalışmaya kaışı koruma •3tıalısııtı:,asyon- •2yjgaooti AINIKII Kllıllle■ IIITAK OzeilııBıl J ===; ATAG IMarl.,ı v...., Kazan ve Kımıller • 15-60Wlkapasıtearal()ııda81aı1dımodel • rn 677'ye g ô,'e ,. 109'a ulaşan Norm kulanma verm • Klas,k kom1ıilere gô,'e 'il, 30 yakıt ıasarruıu • l<a51<ad ııyguıama,,le480't/1/'ye ulaşan kapası!e • • 16 • 100arasnlamodiı1asyon dekapasrte kon1ro1u veyal<ıtıasarrulu • "25 • 100roocki1asyon1ıısuloJlasyoo pompasıyla""'1veyaoııasarruıu • G"""'11 ını (5"Clı!k) Ozeli01le homojensıcal<1ıkanış,. maıo.mumyaoıtısaaruıu • UM Omuılü paslanmaz çeli< ana eşarp • Ouş,)k em,syon1an le (Nox: 12 ppm, CD 11 ppm) çevreıe dııy,J\ • l'anı\ baklenleıı)ilk edenAnıı-l.,gıona11aProgram • LCOekRndantumçalışmakooumlamvepa"""""'11iı1emeolan30< • Hor/01ik paslanmaz çe,k kullan«n sıcak sırıu boy1eı1 ('oııool modelleı) • llışhMsaldıQina_,ç.-�gô,'elamıılanasyonwkoııla-(oı,s,ııırd) • 2yjgaıanlı SERENi DmJa1ııaz vı l.PG'H Kıııdıl • Zl,3 • 29,5 WI kajı3srtearabQınd,bacalıve heıırell 4 laı1dl model •'llo91,4'eılaşanveııırıesaQlananı,kıltasamılu • 'llo 40 · 100arasnlaay,ılanalıienkapasrtekıınlrolıi • •T 35 "C'de dal<ıl<ada 9,5 · 12 l sıcak su • 7LEOlelelc1ım1<clıod<1JPsıstemıy1eanıaleşhısi vekuRaıwn ko1ajlı0• • Olomabk by-pass sısı.,,,,.ıe susuz çalışmaya kaışı ıwruma • 3 halı sı1ıiılasyon pompas, • 3yjgaıanlı MINEA 1Jo11a1Daz• lPG'U Kımıl • zı.s ',/il kajı3srtede bacal ve ı-.rrnebl< 2 larkl model • Yuk"1<veııml1Ntemı,1(eşaııj0r • K,eç koruma lonksf/000 • '- 91.&)au13şanveııırıesao-yal<ıttıs.vruııı •98-Zl.5',/l/ arasnlaay,nanalıieııkapasrtekonlrolü •OT30 -C'de dalOkada 112 itsıcaksu • 6 LE01elek!ronil<chedc""IIsısıemıy1eanı,ıeşı,s,ve ıwııan.mkofay!,Qı • llışhMsıcaldıOrnagô,'e çalışmaolanaO• lcııısrıon<ll • Yerden ısıtmasıstemıoe U'JVOO • 2 tıalı•mılasyon- • 2yjgaranlr •> •• lllııılnıılııııdıta.ı,•.-...-, .,.-,-._-_•,ı,ı.a,ı,.ıı_nııı -_ı,-...t.ıı1.1,11,•.�-,....-. �ı.ç-ı.ııcııı-.,tı1ı111N11ı•alı•l-ııDlf!ııııı:ııııı.ı,ıa_ı.,1_1Nıa • I.J,G.ılı.•. .ı",p'ı"nı-ı.ç.ıı.,.p.ı,a .,•Kıaw-n-•ıPnııı9uwı-m • w-odı -sıcılıllıı•y-ıraıa-o,-,ııom.ı<oııı,ı.ly,an1ı1l)Nıa •Aııupı-fll'Dlll.cllillkımıııını.Jlııık-çıırıı-ııı..•CEwlSEtııııııı MÜŞTERi DANIŞMA 444 0128 ---[i] HATTI Daha ayrıntılı bilgi için: www.alarko-carrier.com.tr ALARKO CARRJER SANAYi VETiCARET A.Ş. ınmuı.: GeM Or9ınlze 5atız/lB�iŞal\abttlın l:l i 1Qlsu cad. 41480Gtble·KOCAELI Ttı· (0262) 64B601XJ AHW: Sediı Simaııi Sok. ııo: 48 omo Çankaya · AtlKARA Tel (0312) 4407910 lzMIPI: Şe:M fetl'ılbe'., Cad. IJo· 55 Kat: 13 35210 Pasapon • IZMIR Tel.(0232) 4&32560 AHNA: n,ap,aµ Bol�an Çt�k Apt. tlo: 25/5-6 01130 • ADANA Tel (0322)4576223 GERÇEK KOMBi, GERÇEK KONFOR
� �- ®�@ @®wôô�@[ru ô�Ocmôwô8@@ @�@wô0ôer 00@� ABANT İZZET BAYSAL ÜNİVERSİTESİ ABS ALÇI BLOK AKDENİZ KİMYA ANADOLU ÜNİVERSİTESİ ANKARA METROSU AOÇ SÜT FABRİKASI AROMA AŞKABAT HAVAALANI AŞTİ ASTSUBAY ORDUEVİ ATATÜRK HAVA LİMANI BANVİT BERDAN TEKSTİL BESLER GIDA BIESSECI TEKSTİL.: G.A.T.A. GAZİ ORDUEVİ GAZİ ÜNİVERSİTESİ GAZİANTEP ÜNİVERSİTESİ GENEL KURMAY BAŞKANLIĞI GÜNEYDOĞU YTONG HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ HALKALI KONUTLAR! HARBİYE ORDUEVİ HARP AKADEMİLERİ HAZİNE VE DIŞ TİCARET MÜSTEŞARLIĞI HEMA DİŞLİ HIFSISIHHA ENSTİTÜSÜ İ.T.Ü. AYAZAĞA KAMPÜSÜ TÜRR L0YDU ıso 9001 BİRLİK MENSUCAT ÇALIŞMA BAKANLIĞI CARGILL CENGİZ TOPEL HAVA ÜSSÜ COCA COLA FABRİKALAR! CUMHURBAŞKANLIĞI KÖŞKÜ D.S.İ. TESİSLERİ DELLA GIDA DENİMTEKS DENİZ KUVVETLERİ KOMUTANLIĞI DİMON TÜRK TÜTÜN DİNARSU DÖRTEL TEKSTİL EMNİYET GENEL MÜDÜRLÜĞÜ FNSS SAVUNMA SİSTEMLERİ
aııı&•latııı& İPEKER TEKSTİL İPEKİŞ TEKSTİL KARA HARP OKULU ---. KARA KUVVETLERİ KOMUTANLIĞI KARUM İŞ MERKEZİ KENAN EVREN KIŞLASI KIRKLARELİ CAM KOMBASSAN KORAY YAPI KULELİ ASKERİ LİSESİ M.K.E.K. MAREŞAL FEVZİ ÇAKMAK HASTANESİ METEKSAN MİLLİ KÜTÜPHANE MSB/ GÖLBAŞI ÖZEL KUVVETLERİ NUH'UN ANKARA MAKARNASI O.D.T.Ü. ORTA ANADOLU MENSUCAT OTOSAN PENDİK NİŞASTA PFIZER İLAÇ POLİS AKADEMİSİ ROKETSAN SOSYAL SİGORTALAR KURUMU SABANCI CENTER ŞAP ENSTİTÜSÜ SAYIŞTAY BAŞKANLIĞI SHERATON OTELİ SÜMERBANK TANK PALET FABRİKASI T. İŞ BANKASI T.B.M.M. T.C.D.D. T.R.T. TEİAŞ TEKEL TOPRAK KAĞIT TOPRAK SENİTERİ TOPRAK SERAMİK TRAKYA CAM TÜBİTAK TÜRK TRAKTÖR ULAŞTIRMA BAKANLIĞI YÜKSEK İHTİSAS HASTANESİ V l'.ID0ı:s®uu �@Oôı:s@ V CVC!B�Oü W@C?ôuvi:ı V QD8�® @uvi:ı®C? V ®®w@uuDB □g;D@Csuvi:ı@ V �@rrwô0 ®@C?@®Csô0B GENEL MÜDÜRLÜK ve FABRİKA ŞİRKET MERKEZİ BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ Esenboğa Havaalanı Yolu 14. km Pursaklar 06145 Ankara Karaca Sokak No:19 G.O.P. 06610 Ankara İnönü Cad. 69/12 Taksim 80090 İstanbul Tel : (312) 328 85 47 (6 Hat) -328 85 69 (4 Hat) Tel : (312) 442 79 50 (5 Hat) Tel : (212) 249 03 62 / 249 46 32 Faks : (312) 328 85 63 Faks : (312) 441 13 14 Faks : (212) 252 91 41 www.selnikel.com.tr info@selnikel.com.tr SELNİKEL A. Ş. BİR HIZIROĞLU HOLDİNG KURULUŞUDUR.
"Doğal gazın Türkiye'deki serüvenine paralel olarak yayımlanmaya başlanan Doğal Gaz Dergisi, 100. sayısında Türkiye'nin sektöre! yayıncılıkta ilk ISO 9001 :2000 kalite belgesine sahip olan Teknik Yayıncılık Grubu bünyesinde emin adımlarla yoluna devam ediyor. 1988 yılında ilk sayısı yayımlanan dergimiz, doğal gaz sektörünün gelişimine katkıda bulunmayı kendine misyon edinmiştir. Doğal gazın endüstride ve konutlarda kullanılmasıyla ilgili teknolojilerin, cihazların ve uygulamaların tanıtıldığı önemli bir başvuru kaynağı olan dergimiz bundan sonra da bu misyon çerçevesinde hareket etmeyi kendine ilke edinmiştir. Bu sayımızın önemi dolayısıyla özel bir içerik hazırladık. Bu içeriği 100. Sayı Özel adı altında devam sayfalarında bulabilirsiniz. 100 sayımızda dergimize ek olarak Türkiye'de doğal gaz adında başvuru kaynağı olacak bir CD ve 2005 yılı takvimini de yayınımıza dahil ettik." Birlikte Nice 1 00 Sayılara...
100 sayıdan derlediğimiz � 5 özel söyleşiye ve yaşandığı zamana ışık tutan seçme haberlere dergimizin 100. sayı hediyesi olan 1 Türkiye1de Doğal Gaz' adlı CD çalışmasından ulaşabilirsin iz. iZ el � Türkiye'de Doğal Gaz CD'si içeriği • Sektörün önde gelen isimlerinin doğal gazın gelişimi hakkındaki açıklamaları, • �imdiye kadar Doğal Gaz Dergisi'nde yayımlanmış haberlerden geniş bir derleme, • �imdiye kadar Doğal Gaz Dergisi'nde yayımlanmış makalelerin indeksi, • Doğal gaz mevzuatı, • Dünden bugüne araştırma dosyaları, • Güncel tablolar, • DOSİDER doğal gaz tanıtım filmi, • Sektöre! linkler.
100. Sayı ÖZEL / Görüşler Do"al Gaz Der isi Ya ın Danı manı - Özkan A"ı Doğal Gaz Dünyamızda . . . N OSTALJ I K G EZI NTI LE R Özkan AĞIŞ Do1jal Gaz Dergisi Yayın Danışmanı ENKA AŞ Enerji Koordinatörü Rus Doğal Gazıyla Tanışalı Neredeyse 20 Yıl Olmuş Ty ıül l rakri ıyneb' nai şn l adroı nğdaal goal dzul a. Tt aPnAı şOm, Tarsaı k1y9a8' d0 'aI i Hamitabat Bölgesi'nde 38 adet doğal gb au zn lkauryı ubsour suol anrdl aa j l ka or ıl yl eakpt mö rıeş vbea bğul al mmuı şş ,, Hamitabat'ta gaz temizleme ve kurutma tveesr mi s el eğrei kbuarşml aumşı şv. eİ l kmmü şü şt et er irlies ir i n e d e P hisar Çimento Fabrikası. Fabrika,ınyüakrsgea zl eandföuret le lol ei l sfai yraı l mt l aı şr ı. Tk Pa rAşOı s' nı nudnah ed soağpa l larına göre Hamitabat bölgesindeki gaz mreizlyearvr lemri orta zenginlikte. O tarihte 13,0 3 gaz olduğu hesabı yapılmış. m 19e8t4 i, ' I(e 1 r.e ÖgzealldHi ğüi mk üi zmdeet i z) aömn caen,ı nb uHgüakzüı n Gübre Fabrikasında değerlendirilmesini düşünmüş. O tarihlerde Bağfaş tesisleri oy el unşi mdueşv.r eHy ae l bgui rkmi i üş l kveemgi zü db ree, eb loel kl ut ğr iuk sıkıntıları var. Bu sıkıntı karşısında Bu garistan'dan elektrik almaya başla l mışız. Bütün bu tartışmalardan sonra Hükümet, Hamitabat bölgesine 600 MW'lık bir doğal gaz kombine çevrim santralı kurma kararı vermiş. vk ieTi hEaKl e, ysea nBt rraolwı n1 9B8 4o vyeırl ıi n(dBaB Ci h O a ) l - z e a E e m N tm a K n i A ş konsorsiyomu kazanmış. (EANğKuAs'tnoısn/1ih9a8l4e)y, i kazandığı tarihlerde I rak-Türkiye Petrol Boru Hatt ydıılml ı k. tPercorj eü b ı b e T i m t e m v e d z k o ii la ü P y z r ı e o s r j ı e e y s y la i d ' , n i.i n T E b K aş ' t ı e n k d i a 1 y 4 Irak-Türkiye Petrol Boru Hattı Projesi biter bitmez, 1984 yılı dördüncü çeyreğinde, Hamita bat Doğal Gaz Kombine Çevrim Proj si'ne 'Proje Müdürü' olarak atanıyorum vee sr aa lnı nt r abl aksui rt uçl ueşv çr i aml ı ş(ms i aml aprl eı b cayşcl ı yl eo) r . kSı samn tı , ı----�'=6_1 www.dogalgaz.com.tr ai nyşdaa st aü mr easmi n l da en ı yd oü rn. yBau nr el akr odraun k1 ı0r a0 rMa kW, '1l ı4k nbairrinacki 1g5aEzk itmü r b1 9i n8i 51' t0e,, 5Haamydiata b ta a mt k aum y la ularından temin edilen gazla işletmeye a A ç ç ı ı lı l y ış o ı r. Parlak bir açılış töreni yapılıyor. , zamanın Cumhurbaşkanı K nan Evren yapıyor. Birinci ünitedeen as or anlrıak l,a2r l.a, 3i ş. l evtem4e .y eü nai tl ıenl ıeyroirk. i ş e r a y l ı k 3. Ünite işletmeye girinceye kadar Hamitabat gazı yeterli oluyor. 3. Ünitenin tam yükle deneme işletmesinde Hamitabat gazı basıncı düşmeye başlıyor. O anda, 1. ve 2. üniteler, ihtiyaç olduğu için tam yükünde yani 100'er MW' taydı. Gaz basıncı düşmey l e a b ç a a ş lı la ş y m ın a c k a bütün ünitelerden yük düşerek, Hamita bat gazının kaç MW'lık elektrik üretimi ç ig ç a ö in l r ı d ş y ü tı e k k t . e k Y r i, l ai H p o t a l ı a ğ m b ım i i l eı zc eyğüiknl ei mt ees ptiet set ltemr i nedy ee tabat gazı 270 MW'lık çbeavsri ti mç ekvarpi ma s iyt easniin i4 a0 n0 c aMkWi d' l ıakr ek oemd ebbi ni l ei r (90.000 m3/h). Bu ise planlanan 600 MW'ın %66,6'si demektir. Yi çai nn i ,Rsuasny tar adl ı otğaaml gyaüzkılneaç ai hl ıt şi ytaı rça bvi lamr de ık. Dt ı l ad hı ğaı nsdoan ryae, r l ki aHpaams ii ttaeb 1a2t 0g0a zMı nWı n' ak açrııkşaı mr içindeki payı iyice küçük kalmıştı. Ankara ve İstanbul'da Hava Kirliliği Tehlikeli Boyutlara Ulaşmıştı g l A a e n r l ı k m n a ı i r ş a u t ' i y d . g a A u n h la a k m a v r a a a yk iar l i lki ğoiyamcai l öanşl ae mm apsl aı nna , o yıllarda, dünyanın en kirli şehriydi. Hava kirliliği o kadar tehlikeli boyutlara gelmişti ki, bancı iş ortaklarımızla toplantıl y a a r, Ankara yerine başka şehirlerde yapı lıyordu. İstanbul'da hava kirliliği de alarm verme noktasına gelmişt tün bunları yaşayan 1. Özal Hi.üBküü meti, o günlerin Sovyet Rusya'sı ile 26 Aralık 1986 tarihinde bir anlaşma yaparak Rusya'dan doğal gaz alma projelerini hazırlamaya başladı. f Yp iy e a a t p r t o ı ı l , a l , d n k ü b ö n u m y a aü d n r a l v a k e ş i m d fu o a ğ e y a l a l o g g il a ö g z re i b p , i i d y y o a a ğ s k a a ıt l s la g ın r a ı a n z , fki ya ar şt sı l eı ğvıi yseel er rbi ne es tg öd röev hi zel es aöp dl aennaeccaek kvt ei . ş Arı ı m n lı c ğ v a ın e k d e g a n a , d S z ü ı o n s v t y y ri e ı l ü t l ı R r k ü un t s u le y ta r a i r T vın e üı rn m k i % yü e t 6 e 'd a 5 e ' h i n h k , i t a t l a i r k hizmetleri satın alacaktı. Bu antlaşma, BOTAŞ'la, Gazprom'un ihracattan sorumlu Şirketi 'Gaz Export' arasında imzalanmıştı. ► Doğal Gaz Dergisi Sayı 100 Z Oca�-�ubat 2005
ISINMANIN BiR YOLU: Üstüme, hatta bu da onun üstüne, DAHA AKILCI BiR YOLU: I Ayrıntılı bilgi için: (0216) 527 83 80 bu da onun üstüne, ve bu da en üste! Ferroli'den New Elite Kombi! Ferroli New Elite Kombi, güvenilirliği ve dayanıklılığı ile evinizdeki rahatlığın güvencesi... Yüksek verimle çalışan New Elite Kombi, evinizi sıcacık yapmakla kalmıyor, ani su ısıtıcı sistemi ile hızla kullanım suyu sağlıyor. Üstelik özel tasarımı sayesinde montajı ve bakımı da çok kolay! Akıllı doldurma sistemi, zaman ayarı, grafik sembollerle düzenlenmiş kontrol paneli... Hepsi sizin konforunuz için. ısınmak için Ferroli Kombi güvencesi varken, başka yollara gerek var mı? 3 YIL EŞANJÖR 3 YIL KOMBİ GARANTİSİ FERROLI EVİNİZİN GÜNEŞİ
b 1 00. Sayı ÖZEL / Görüşler Nezihi Berkkam Efsanesi Doğal gaz deyince aklıma hep Sayın ğNeerzl ii hNi eBz iehr ik Aka ğ m ab g e e y l i imr.izOBtOarTihAleŞrdGeedneel Müdürü idi. Kendisini Seydişehir Alü minyum Tesislerindeki G lbı uğl ıu nz da umğaunKı nudr uamn ' ut annaı yd oert da u r lo u m k p . o m B B a a o ş ş tif k ı i n a i d d n a i . v vD e e ir d a iş e yl e o e t t r i o , h r d i e t e e y se t i ı y c k l ı a e r n s t ı ı o , k r kı u a r n r y a la ü r r l r ı ı l ü s ığ y ü ı o r , a r m d tl u e ill . i ç y ö T ezt çüiyl ioğri ürki ye'nin gaz ihtiyacının had safaya çıktığı o yıllarda, Hükümet çok isabetli b rarla BOTAŞ'ın başına Nezihi Ağ a ibr ekya' i getirdi. Nezihi Ağabey önce Rusya ile doğal gaz anlaşmasını yaptı; sonra, Bulgaristan sınırına kadar gelmiş olan Rus gazını Ankara'ya ulaştıracak olan 840 km'lik 'Gaz Pipeline'ının ihalesini yaptı ve inşaatını başlattı. Bu hattın Bulgaristan sınırındaki Malkoçlar'dan Hamitabat'a kadarki 77 km'lik (40 inç'lik) birinci bölümü yine rekor bir Do·al Gaz Der isi Ya ın Danı manı - Özkan A•ı •• • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • 1989'1arda yılda 1,5 milyar m3 doğal gazı nasıl satacağını kara kara düşünen BOTAŞ bugün yılda 24 milyar m3 gazı •• • • 1D pazarlayabilmenin keyfini yaşıyor. Kaliteli elektriğimizden, yaşam konforumuza ve havamızın •• • • • temizliğine kadar sosyal yaşamımızın 'olmazsa olmaz' parçası haline gelen doğal gazı Türkiye'ye getirenlere, onu sanayiciye ve şehirlerimize ulaştıranlara ve bu sistemi başarıyla işletenlere minnet ve şükran borcumuz var. • • • • • • • • • • • Gaz hattının Hamitabat'tan sonraki kıs- mı da Nezihi Ağabey'in amansız takip vt üenb pa es kr fı os ır mv ea nmsüı t ei l ae h 1h ,i t5i nygı ladyar ettavmeaüms lsaı nmd1ı 9v e8 8y' di nee dhoağt ıar ll agdaızğ Aı mn kkaar da a' yraı yul al aKş at ı . Bu başarıyı gösteren Nezihi A bey'in Bulgaristan sınırın k daki 'M ğ a al oçlar Metering İstasyonu'na heykelini dikmek lazım. • • • • • • • • • • • feranslarında, sempozyumların şılaşıyorum ve bugün onların bdairknaurmaralı doğal gaz havarisi kesilmiş ol malarını da hayretle gözlemliyorum. Doğal Gaza Müşteri Bulma Telaşı zamanda tamamlandı. Doğal Gazın Gelişi Dr aohğaat sl ı zgl aı kzl aı nr dgae lbmaeşsl ai diıl.e Zbi riar l,i kHt ea b a z ı mita bt easti'sı ni ddoı şğıanl dgaa, zn ek ubl liar nşıemhıinr an eh adzeı rs da en ğa iyl i vdei . r iRl muisşyt ia. ' yAal l adha sbeilra mg aezt av el ı mr s i np,r oNger az imh iı Ağabey'i, gazı yeterince tüketememe veen dai şveasni tsaaj lramr ıınşıt ı .t aSnaınt ma yai cti ol epr el adnot ığl aarlı gdaüz ı zenletiyor, diğer taraftan da çeşitli o ze sanayi bölgelerinde doğal gaz y rg a a k n an i kojenerasyon tesislerinin kurulması ut ezşmv iaknel ıdği lı mm eı ybei l dç ai ğl iı şi ıçl ıi yn o Nr deuz. i hB u k o n u d a Ağabey, On i Sn , Bg' laezr i nt ü kkeot ij me n me ri ak tsayr ol anr ı nkıan pvaes içt ee vl er irmi tr ea lnedfıamkas nl al ar rl aı n ıbne nnei ioyl ai ccea ğbıun ın as ol t rmdau ğy ua başlamıştı. 1989'Iarda yılda 1,5 milyar m' doğal gazı nasıl satacağını kara ka ra düşünen BOTAŞ bugün yılda 24 milyar m' gazı pazarlayabilmenin key fini yaşıyor. Kaliteli elektriğimizden, yaşam konforumuza ve havamızın temizliğine kadar sosyal yaşamımızın 'olmazsa olmaz' parçası haline gelen doğal gazı Türkiye'ye getirenlere, onu sanayiciye ve şehirlerimize ulaştı ranlara ve bu bu sistemi başarıyla işl tenlere minnet ve şükran borcumu e z w� ■ Bazı Çevrelerde Tedirginlik 1987 yılı Haziran ortalarında HamitaYaratmıştı bat'ın doğal gaza ihtiyacı o yümüştü ki, santral tamam de tam yükle yüklene la k n a d d ığ a ı r h b a ül miyor ve akşam puant saatlerinde Bulgaristan'dan elektrik almak zorunda kalıyorduk. Ha tırladığım kadarıyla, 17 Haziran 1987 günü boru hattının Malkoçlar-Hami tabat arasını rahmetli Turgut ÖZAL törenle işletmeye açtı. Malkoçlar'dan vananın açılmasından birkaç dakika sonra Hamitabat RMS istasyonuna Rus gazı ulaşmıştı. Bu istasyonda Rus gt üarzbıi ni l el e yr ee rgl iöHnadme riitl iaybo ar dt ug.aKz ıakr ıaşrtıışr mt ı raı l at ar al ik mdaaktiıknaı ivç ei nrddei mt.amB üyt üünk egualaz şttüı.r bKi n l e r i 1 5 ombine çevrim tarafı da 2,5 saat sonra tam yüke ud loağşaal r agka zs ıa ns tar ay el ks ui nmd ae n, di l ak oddeaf as ı n6d0 a0 , RMuWs sBaöaytl el i kc eüRr eut ismdi oağ lael tgi na zs ıkTa ül ar sk ıi ny ed' da egi öl krddeüfka. Ob i r askaşnaamy i Tt eRs Ti s ibnednei mk ul el l aönzıel ml ıbşi r opl ur oy go rr ad mu . cy iamp imz i ı şT; üor kgi yüen'ky üe hdeuyyeucr ma nuışmt uı z. ı v e s e v i n Gn ea zd, eA An knak raar'ay 'an uı nl agşat ız, adma ağ ınt ıemİ sst ai snt ebmu l l' eu rni gEaGzOasl aacyaeks i ndduer ui ymi ak ögt eü lbmi reşme yi şl tei .r Ay anpkma rıaş ,, emni şat iz. ı An dnacna kg aİ szt aanl ıbşupl ' dr oag rhaemnı ünzı bDeoli ğ rle al Gaz Şehir Dağıtım Sistemi ihalesi bile a yd a a k p ğ aı ı d l t m ı e m a m m s i i k s ı ş te k tı m u . r i B n u a e lu z k ş ı a l m a rş r ü , ı y h d d e o ı n . ğ d İn a is ş l a o g a d a t a M zl a ü ş r h e ı e h v n i e r dd iüszl eerni lOe ddiağsi ıb' ni rı nd o1ğ9a9l0g' 1 ıa yz ı lpl aarnı ne l bi naeş lkaor nı nudşa rme al ecrıi no lbaür aykü kk abt ıi rl mkıışstmı mı ,. ŞA ek ahdi re Gm a ik z çDe a v ğıtım Sistem tkeı hn lı i kyeı l l idoı lraaccaağ i ğ ı ı i g n e v ş r e a e a k i t ş ç la l e e r l ı t e n m r ı i n e il s e İ i s n dt i a o n ğ n a b d l u e gl a h ç z a o ı l n k şçeıkhmirılşelradredı.kOullpaannılmeldaesı, nRaahşimddeetle karşı tli Necati Arı b e nki adne sdt ae kvl eadr di ıd. eA yl l aa hl ntıaznk aNlemcaakt it aAnr ı kkuarn tuldum. O gün doğal gaz şehirlerde kullanılmasın diye kükreyen o insan larla zaman zaman doğal gaz kon- __ 18 -'-'-"- -='=a:...-:�=ut=iat'""-'0--0',.,,_ __.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=