1
TürkiY.e' de ve dünY.ada binlerce yuvada E. C.A. Kombi cihaz/an, kat kaloriferleri, merkezi kazanlar, şofbenler, radyatörler, doğa/gaz sobaları ve hermetik sobalar... Hepsi Türkiye'nin en güvenilir markası E.C.A.'dan. Hepsi yuvanızın sıcaklığı için ... ,. GD •®•lhrffltD [I ı 1( il I ır Odöksan Pik Dokum Rad atorler Elba Pane l Rad atörler ı:: «Mawııınum• ENEL DAÖITIM: EMAS MAKINA SANAYi A.Ş. iskele Meydanı Damga Sokak No:9/1 Kadıköy/ ISTANBUL Tel: (0216) 449 19 60 (3 hat) • 349 56 76 (2 hat) Faks: (0216) 330 09 83 JIŞ BÖLGE JEMSILCILIKLERI: • Ankara Tel: (0312) 353 83 06 (3 hat) Faks: (0312) 353 83 09 • lzmlr Tel: (0232) 436 41 14 (2 hat) - 436 29 43 - 436 17 28 Faks: (0232) 436 41 14 Adana Tel: (0322) 352 53 55 (2 hat) Faks: (0322) 351 85 57 • Samsun Tel: (0362) 231 35 86 (2 hat) Faks: (0362) 231 15 94 • Trabzon Tel: (0462) 322 28 74 - 321 95 38 Faks: (0462) 326 41 66 ERVIS: EMAR Satış Sonrası M0ştert Hlzmetlert Sanayi ve Ticaret A.Ş. Merkez (İstanbul): Tel: (0216) 305 55 04 • 305 07 24 Faks: (0216) 305 65 43 lstanbul Bölge: Tel: (0212) 251 45 20 a'-s: (0212) 251 45 20 Ankara Bölge: Tel: (0312) 353 83 00 (10 hat) Faks: (0312) 353 19 01 İzmir Bölge: Tel: (0232) 449 06 51 Faks: (0232) 449 06 52 Bursa Bölge: Tel: (0224) 222 65 94 Faks: (0224) 224 38 82 EMAS A.Ş. ve EMAR A.Ş., ELGİNKAN TOPLULUĞU KURULUŞLARIDIR.
Buderus 21. Yüzyıl Teknolojisi ile Yeni Seri Kazanlar THERMOSTREAM TEKNOLOJİSİ (Gidiş suyu sıcaklığı: 90°C Dönüş suyu sıcaklığı: 20°C): Buderus Thermostream teknolojisi, kazan içinde dönüş suyu sıcaklığını yükse lterek, yoğuşma olmaksızın çalışmayı sağlar. lsısan Buderus'un 21. Yüzyı l Teknolojisi yeni seri kazanlarında şönt pompaya ve bununla beraber kullanılması gereken vana, çekvalf vb. tesisat malzemelerine ihtiyaç duyulmadığından ilk yatırım ve işletme maliyetlerinden büyük oranda tasarruf sağlanır. Thermostream kazanlarda minimum dönüş suyu sıcaklığı ve minimum debi sınırlaması yoktur. Verim: %96.5'a kadar çıkar. Özel daQıtıcı boru ' Dönüş suyunun ısıtılması Karııım bölgesi Su yönlendirme kanatları Atmosferik Kazan Ecostream Esnek 06küm 650.000 kcal/h Üflemeli Kazan Ecostream Esnek 06küm 1.032.000 kcal/h THERMOSTREAM Prensibi: Soğuk dönüş suyunun sıcak döküm yüzeylerle temas etmeden önce sıcak çıkış suyu ile karışması ve böylece kazanın ısıl şoklardan korunması prensibine dayanır. Bu özellik dönüş hattı üzerinde özel bir dağıtıcı boru ile sağlanır. Dönüş suyu kazanın üst kısmındaki bu dağıtıcıya girer ve dağıtıcı üzerindeki delikler sayesinde döküm yüzeye temas etmeden sıcak su ile karışır. Karışım sonucu ısınan soğuk su daha sonra kazanın alt kısmına gider. Böylece kazan termal şoklardan ve yoğuşmadan tamamen korunmuş olur. Özel konstrüksiyonu sayesinde dönüş suyu sıcaklığ ı 20°C'ye kadar düşebilmektedir. l•l;lihWll!iilhii ISITMA VE KLİMA SANAYİİ A.Ş. MERKEZ : Bestekar Şevki Bey Sokak, No. t Balmumcu • İSTANBUL TeL (0-212) 288 96 96 · 272 53 00 • Fax. (0-212) 272 22 32 - 266 11 34 BALMU_MCU SHOWROOM : Barbaros Bulvarı, No.38 Balmumcu • ISTANBUL Tel. (0-212) 267 31 85 - 267 31 86 • Fax. (0-212) 266 87 72 KADIKOY SHOWROOM : Ankara Asfaltı üzeri, Onur Sokak, No.16 Koşuyolu, Kadıköy · ISTANBUL Tel. (0-216) 325 80 80 , Fax. (0-216) 340 40 17 /iNKARA SHOWROOM : Akay Caddesi, No.22 Oedeman Oteli karşısı • ANKARA Tel. (0-31?) 4_16 32 20 , Fax. (0-312) 417 92 55 IZMIR SHOWROOM: Akçay Caddesi, No. 263 Emlak Bankası Konutları karşısı, Gaziemir, IZMIR Tel. (0-232) 251 30 50 , Fax (0-232) 251 91 81 BURSA SHOWROOM : Yalova Yolu, 9 km. Ovaakça • BURSA Tel. (0-224) 267 04 85 , Fax. (0-224) 267 00 69 ANT(ILYA_SHOWROOM : Ali Çetinkaya Caddesi, No.152 PTT karşıst • ANTALYA Tel. (0-242) ~22 04 44 , Fax. (0-242) 322 27 25 ESKIŞEHII:! StıO\'!f!QOM : Cengız Top~I Caddesı, No.258 Anadolu Unıversitesi karşı~, • ESKiŞEHiR Tel. (0-222) 323 99 80 , Fax. (0-222) 321 00 54 SERViS MUDURLUGU: Ankara Aslallı uzerı, Onur Sokak, No.16 Koşuyolu, Kadıköy • ISTANBUL Tel. (0-216) 325 80 80, Fax. (0-216) 325 80 77
Değerli Okurlar, BOTAŞ'ı n yeni Genel Müdürü Gökhan YARDIM ile yaptığım ız ve bu sayıda yer alan söyleşi sırasında öğrendiğimiz 1999 yılında mevcut" doğal gaz arzının %20 kadar daha artacağı bilgisi gerek konutlardaki, gerekse endüstrideki artan talebin b.elli bir ölçüde de olsa karşılanabileceğine inanmamızı sağladı. BOTAŞ'ın yeni Doğal Gaz Grup Başkanı Ayşe İNKAYA'dan öğrenilen bilgilere göre ise Türkiye'nin gaz arzı ile ilgili yeni yapılmakta olan projelerden; • Malkoçlar-CS-1 Loop'u (36,1 km-36"), Önerler-İstanbul Batı Loop'u (76,5 km-36"), Hersek-Yumurtatepe Loop'u (48,5 km-24"), CS-3 ve CS-5 kompresör istasyonlarının yatırımları tamamlanmış, • 1996'da devreye giren 217 km uzunluğundaki Pazarcık-Karadeniz hattı; 1997'de devreye giren 212 km'lik Bursa-Çan hattı, 1998'de devreye alınan yukarıda belirtilen 3 Loop hattı ile iletim hattı mızın toplam uzunluğu 1432 km'ye, sistemin 30 milyon m3 olan günlük taşıma kapasitesi de 45 milyon m3'e ulaşmış, • İhalesine çıkılıp sözleşmeleri tamamlanan yatırımlardan ise; CS-1 Çıkış-Önerler (99 km-36"), Yumurtatepeİnegöl (62 km-24") loop'larını n ve CS-2 kompresör istasyonunun 2000 yılı başlarında devreye girmeleri planlanmış, • Marmara Ereğlisi LNG Terminali modifikasyonu için de; 1 adet deniz sulu buharlaştırıcı, 2 adet pompa için ihaleye çıkılmış. • Ayrıca, ülke genelinde entegre boru hattı oluşturma çalışmaları kapsamında;130 km. uzunluğundaki ÇanÇanakkale Hattı ve 251 km uzunl uğundaki Ege Hattı 'nın ihalelerine çıkılmış olup, Çan-Çanakkale Hattı için inşaat sözleşmesi imzalanmış, Ege Hattı da 2000 yılı sonunda devreye alınacak, 31 O km'lik Güney hattı ve 520 km'lik Güneybatı Hattı ihalelerine 1999 yı lı içinde çıkılacağını öğrenmiş bulunmaktayız. BOTAŞ'ın kurulduğu günden bugüne dek gaz sektörüyle ilgili bölümlerine ilk kez mühendis ve uzman olarak giren ve zaman içinde yükselerek Genel Müdür (Gökhan YARDIM), Genel Müdür Yard ımcısı (Fuat ÇELEBCİ) ve Gaz Dairesi Grup Başkanı (Ayşe İNKA YA) olan arkadaşlarımız sayesinde ülkemizin ve özellikle sanayi ve konut kullanımının en önemli ihtiyaçlarından ve dolayısıyla sorunlarından biri haline gelmiş olan doğal gaz arzı, dağıtımı ve yatı rımlarıyla ilgili faaliyetlerinin en verimli şekilde gelişeceğine inanıyoruz. Dergimizin yayın hazırlıkları sırasında DOSİDER tarafından gerçekleştirilmekte olan Türkiye 2. Doğal Gaz Zirvesi'nin gerek gaz arzı, gerekse şehirlerdeki dağıtımlarla ilgili konularda sektörümüzün gelişim i ne olumlu yansımalar yapacağını ve katkılar sağlayacağını düşünüyoruz. En derin saygı larımızla, Süleyman BULAK TEKNİK YAYINCILIK, TANITIM A.Ş. Yön. Kur. Bşk. / Chairnıan ~ Oear Readers, in the course ofour interview with BOTAŞ new Managing Director Cökhan YARDIM, we acquired a knowledge of in 1999 existing natura/ gas supply wi/1 increase about 20%. The datum about the increase ofgas supplysupported our beliefthat the demand of batlı domestic and industry sectors wi/1 be :net at an amount. Additionally, we were informed by BOTAŞ new Natura/ Cas Croup President Ayşe İN KAYA about t/ıe new projects in 1999 ofTurkish gas supply. We /ıope Turkey 2nd Natura/ Cas Sunımit realised by DOSİDER wi/1 improve the deve/opment ofgas supply and t/ıe distribution ofgas among t/ıe cities. With our best regards, 3
MART-NİSAN '99 SAYI 61 Sahibi ve Yazı İşleri Md. Teknik Yayıncılık, Tanıtım A.Ş. adına Founder and Editor in Chief on behalf of Teknik Yayıncılık, Tanıtım A.Ş. Süleyman BULAK Yayın Danışmanı/ Publishing Adviser Özkan AĞIŞ Yayın Yürütme Kurulu Editorial Executive Board Prof. Dr. Cahil ÖZGÜR (i.T.Ü.) Başkan / President. Prof. Dr. Osman F. GENCELİ (I.T.Ü.Makina Fak. Öğretim Üyesi), Prof. Dr. Selçuk YAHŞİ (O.D.T.Ü. Öğretim Üyesi), Hakan KURT (ALARKO), Cüneyt VARDAR (EMSA GAZ A.Ş.), Yalçın KAYALIOĞLU (TÜRK DEMİRDÖKÜM). Duran ÖNDER (ÖNDER Ltd.). Ömer OĞUZ (AYMER), Eren S. İNÖNÜ (GÖKÇE BRÜLÖR ve iSi A.Ş. Gn. Koord.). Deniz ÜNAL (KOÇ HOLDiNG A.Ş. Etüt Proje Koord. Yrd.). Herman MİNASYAN (INREP), Haluk EREN (ERENSAN A.Ş.) Yayın Danışma Kurulu Editorial Board of Advisers H.B. Nezihi BERKKAM, Dr. Oktay VURAL, ~ökhan YARDIM (BOTAŞ). Fuat. ŞENGÜL (IGDAŞ Gnl.Md.) lbrahim TOPRAK (IGDAŞ Gn. Md.Yrd.). Mücahit YANtLMAZ (EGO - Gnl. Md. Yrd.),Prof. Dr. Doğan ÖZGQR (Y.T.Ü.). Prof. Dr. Umit Doğay ARINÇ (YTU), Prof. Dr. Neşet KADIRGAN (Y.T.Ü. Müh...Fak. Rektör Yrd.). Prof. Dr. lsmail TEKE (YTU). Doç. Dr. Semiha ARAYICI (1.0.). Mustafa ARAL (MMO lstanbul Şubesi Bşk.). Lucio D'ANDREA (UN Economic Commission for Europe), Adriano IDDA (ITALGAS S.A.)...Peter DRANFIELD (Brıtısh Gas), Mehmet OZATA (Ak En~_rji Elektrjk). Mustafa ERHAN (Mak. Müh.). Ozkan AGIŞ (ENKA A.Ş. Gn. Md. Yrd.). Kıv~nç SUNMAN (TOKAR A.Ş.). Ahmet AKÇAOGLU (RAYSEL A.Ş.). Fahir DALDAL (GAZAL A.Ş.). Oğuz TLJRl5YILMAZ (MEG A.Ş.). Rüknettin KUÇUKÇALI (ISISAN A. Ş.). Osman F. ŞAYL,.IMAN (YAKACIK VALF SAN. A.Ş. ). Cafer UNLU (INTERVALF). Rüştü BOZACI (DESA A.Ş. ). Semih ABUT (Kimya Yük. Müh.), Sezar KAYAL_IBAY (SÜPERMATIK A.Ş.). Dr. Murat AKDOGAN (BAYMAKA.Ş.). Ali HELVACI (Mak. Yük. Müh.). Kemal BtÇAKÇI (ALDOGAZ). Semiha_ERYILMAZ (ALDOGAZ). Hüseyin DEDEOGLU (HACI AYVAZ). Aydoğan AKYUZ (Petrol Mü.h. Od.). Mehmet YÜCE (FERROLİ). Yüksel KOKSAL (SELNIKEL). Levent TAŞKIN (VAILLANT). P.rof. D.r. H!kmet KARAKOÇ (ANADOLU UNIVERSITESI) YAYIN KURULU/ Editorial Board Emine BANKOĞLU Genel Yayın Yönetmeni / Executive Editor, Reklam Md./Advertisemenı Mgr. Muhittin TEKMAN (işi. Mak. Müh.) Teknik Koordinatörfrechnical Coordinator Hünkar AKBAŞ Yayın Yönetmeni/Executive Editor Ünal KARABULUT - Füsun KAMIŞOĞLU Yazı lşleri/Editing Mehmet OKUTAN (Mak. Yük. Müh.) Teknik Danışman/Technical Consullan Ebru NOYUN Metin Çevirileri/Textual Translation Şengül ASLAN Grafik Tasarım/Design Sevim ŞAHİN Abone Sorumlusu/Responsible of Readers YÖNETİM MERKEZİ/ EXECUTIVE EDITORIAL OFFICE TEKNİK YAYINCILIK. TANITIM AS. Balmumcu, Barbaros Bulvarı 131/10 80700- Beşiktaş / iST. Tel: 212- 275 83 59 (pbx)- Faks: 212-288 2614 tekyaysbulak @ turk.net Ankara 8ölgesi Teknik Danışmanı: Kemal BliAKÇI 0-312-440 7910 (pbx) Ha~~ aıı~~I";~i~'.~~0~ 24 Fiy,ıtı:1.500.000,• TL (Postn Ocreli dahil) Yıllık abone: 18.000.000.· TL.(Post;ı ücreti dalııl) Single copy price: Eıırope S20 (Postage iııclurlod)I Overseas S25 (Posta!J(J included) Aımual sııbscripfions: Emope $100/0vetseas 5100 ~Dogaı G;ıı Dcrgisi'ndc yayın/anım yazı ve çizimlerin her hakkı mahfuzdur. tı:in alınmadan, kaynak göstcrilcrck de ol:u iktibas ttiilcmcı, Y.ıyınlan;,n ilanlı:ınn sonımlulufiu ilım sahiplcrinc aittir. BASKI/PRINT: Uniform SÖYLEŞİ lııtervieıP 1 HABERLER Seı/'S BOTAŞ Genel Müdürü Gökhan YARDIM Bursa'da Doğal Gaz Şebeke Yapım Çalışmaları "Doğal Gazı Yaygınlaştırmak istiyoruz"..................19 Yeniden Başlıyor ....... ...................................................32 BOTAŞ Gaz Grup Başkanı Ayşe İNKAYA: "Doğal Gaz Tüketiminin 2020 Yılında 82 Milyar İTÜ MakinaFakültesi ve iCATKojenerasyon Termoekonomisi Ku rsu Düzenlendi.................................32 m3/yı/'a Ulaşması Beklenmektedir''. ..........................24 İzmir Doğal Gaza Hazırlanıyor ..... .................................... 34 Ocakgaz Yönetim Kurulu Başkanı Ali Z. FEYZİOĞLU DemirDöküm Doğu Anadolu ' da "Doğal Gazın Yetersizliği, LPG ile İkame Ediliyor".....69 ı G • Doğa az Egitim Kursları Düzen ledi .......................... .. .36 Dieter Johannsen-Roth (Vail/ant): "Biz Vail/ant Tüketici Kulüp Sayesinde Tüketiciye Ürünün Beretta İtalya Gezis i........... .. ........................................ 36 Dışında Birtakım Haklar da Verdik".........................106 ECA lsı Grubu-Emas Tanıtım Semineri ............................... 38 Michel Fabre-Curtat (Fisher & Francel): "Sadece Satış Yapmak Değil, Ürünlerin Tesisatı Konusunda da Müşterilerimize Yardımcı Olmak İstiyoruz''. ..............156 GÜNCEL Ageııda BOTAŞ Çalışmalarına Devam Ed iyor........................... 30 "Aygaz Ev Kazalarına Karşı Uyarıyor" Kampanyası DevamEdiyor............................................40 Elsel TC'yi Tanıttı ........................... ... ............................ 42 Yapı '99 İstanbul Fuarı... .................. .. ...........................42 Yapı Endüstri Merkezi 31 Yaşında ............. .... .. .......... .102 ISH '99 Frankfurt Fuarı... ..........................................74 Danim arka -Tü rkiye İşbirliği .. .... ....... .. ................. .. .. .. .163 Süleyman BULAK SOD • Caterpillar'da Yen i Organ izasyon ............................. .199 EX '99 lstanbu l.......................................................78 ETKB veOtoprodüktörlü k......................................... .135 Türkmen Gazında Nihai Anlaşma 31 Mayıs'ta ................ 200 Doğa Enerji Esenyurt Termik Santrali.•........•............ 136 Viessmann'dan ISH'99 Fuarı'na Ziyaret....................200 "Otoprodüktörlüğün Tam Anlamıyla Hukuki Bir A ltyapısı Mevcut Değil" .... ......................... ........ .. .. 145 İlhan GENCE lsısan İzmir Bölgesi Bayi Eğitim Toplantıları Gerçekleşti ri ldi ............ ........... ...................................... 202 ısıtma Se ktörü ve AUER.......................................... .166 BP'den Express Shop'lar........................................... 203 AUER A.Ş. S.osh l sıt~.a. ü r~ ~.ı e ri' n den "Yeni Başlangıç ve Unvan Degışı klıgı ................................. ...................... 190 Muhittin TEKMAN Prodııct J,ıtrodııctioJJ ÜRÜN TANITIMI İpragaz'dan Telsiz 2000 Projesi ............................... 204 Çukurova'dan Migros'a Enerji Santra li..................... 204 Üniversal Makina ve lsı Sanayi'den Eğitim Seminerleri................................................................... 206 Siemens EH-Schrack'ı Devraldı ............ .. ..... ............... 206 ECA Eurostar-Heatronic Hermetik Kombi................ .112 Bol-Fer, H&ASteeplejacks ile Anlaşma İmzaladı.. .... 208 Lamborghi ni Kombi ................................................ .116 Beretta Kombi ......................................................... .1 28 Honeywell'den Ad res Değişi kliği ...... .. ............... ......... .208 Cristopia lsı Enerjisi Depolama Sistemi................... .152 Wilo Pompa Sistemleri 1999 Yılı Birinci Kardes Buderus Kazanlar.................................................... .158 Kuruluşlar Toplantısı Yapıldı .. ..... .......... ..... ..... . ~ ....... .210 Bosch Türkiye Elektrikli El Aletleri Departmanı Çalışanları İsviçre Gezisi ................................................ 210 ArdeKlima, Cristopia Energy Systems ile Anlaştı ........211 Gazal LPG Tankı Üretim Tesisi Gezisi ··················.164 Bureau Veritas'dan 97/ 23/EC Basınçlı Ekipmanlar Muhittin TEKMAN Direktifi Se mineri .......................................................211 4
Tüplü ve Dökme LPG Satışlarının Şirketler Bazında Gelişimi ................................................53 Doğal Gaz Kullanılan Şehirlerdeki Genel Durum......................................................................54 İSTANBUL Yakıt Fiyatları Karşılaştırma Tablosu .........................55 İGDAŞ Bilgileriyle Abonelerin Güncel Durumu.........56 İGDAŞ Bilgileriyle Abonelerin Yıllık Değişim Miktarları ... ....................................................... .. .......56 ANKARA Yakıt Fiyatları Karşılaştırma Tablosu ........................57 EGO Bilgileriyle Abonelerin Güncel Durıımu ..............58 BURSA Yakıt Fiyatları KarşılaştırmaTablosu .........................59 BOTAŞ Bilgileriyle Abonelerin Güncel Durumu.............6O BOTAŞ Bilgileriyle Abonelerin Yıllık Değişim Miktarları ........................................... ............ .. ...........6O ESKİŞEHİR Yakıt Fiyatları Karşılaştırma Tablosu ........................61 BOTAŞ Bilgileriyle Abonelerin Güncel Durumu ........62 BOTAŞ Bilgileriyle Abonelerin Yıllık Değişim Miktarları ............................................. ..... ................62 Merkezi ısıtma Cihazlarının Markalara Göre Miktar Dağılımı. ...................... .......63 Bireysel ısıtma Cihazlarının Markalara Göre Miktar Dağılımı. .. ...........................64 İZMİT yakıt Fiyatları Karşılaştırma Tablosu ...... .................65 IZGAZ Bilgileriyle Abonelerin Güncel Durumu ve Yıllık Değişim Miktarları ..........................................66 Türkiye Sektöre! Doğal Gaz Kullanım Miktarları....67 BOTAŞ Bilgileriyle 1998 Yılı Doğal Gaz Temin ve Tüketim Miklarları..68 DOSYALAR Fi/es ETKB ve Otoprodüktörlük.......................................135 Doğa Enerji Esenyurt Termik Sanlrali..........................136 Doğa Enerji "Otoprodüktörlüğün Tam Anlamıyla Hukuki Bir Altyapısı Mevcut Değil" .... .................................... .145 İlhan GENCE Doğal Gazın Elektrik Üretiminde Güvenilirliği ve Fizibilitesi ................. ................................. ............ .172 ÖzkanAĞIŞ lsı Balansı: lsı Yönetim Sisteminin Kalbi...............178 Arif HEPBAŞLI lsı Enerjisinin Sanayide Verimli Kullanımı. ............184 Ahmet ŞİMŞİR MAKALE .-1 ,1ic!e LNG Terminalleri Dizayn Kriterleri ....... ...................8O Nihal KIZILÖREN ısıtma Siste.ml~rindeki Gelişmeler ..........................96 Rüknettin KUÇUKÇALI Erdemir Soğuk Haddehane Koruyucu Atmosfer Jeneratörlerinin Doğal Gaza Dönüşüm Projesi.......118 Emrullah ÇAYIR Radyatörlerde Verimlilik........................................16O Muhiddin CAN Doğal Gazın Elektrik Üretiminde Güvenilirliği ve Fizibilitesi (il. Bölüm)......................... ..............172 Özkan AĞIŞ lsı Balansı: lsı YönetimSisteminin Kalbi..............178 Arif HEPBAŞLI lsı Enerjisin in SanayideVerimli Kullanımı... .............184 Ahmet ŞİMŞİR Gaz Basınç Düşümünün Temelleri ........................193 H.Semih KARAKELLE TABLOLAR 1- Döviz Fiyatları. ............... ................230 2.0. Sobalar.......................................... ....... .............230 2.1 Bacalı Sobalar... .230 2.2. Hermetik Sobalar. .. .. ............ .. .. .. .. .. .. . ...230 3.0. Kombiler. 3.1 Bacalı Kombiler 3.2 Herınetik Kombiler ...............................231-232 ··························231 ............................... .232 4.0. Kat Ka loriferleri. ...... .........233 -235 4.1. Motorin Yakıtlı, Döküm Dilimli Kat Kaloriferi .............233 4.2 Motorin Yakıtlı, Çelik Kat Kaloriferi.. . .... ...234 4.3. Gaz Yakıtlı, Alıııosferik Brülörlü Döküm Dılimli llat Kaloriferi..... .. ..234 4.4 Gaz Yakıtlı. Çelik Kat Kalorıferi ............ ................ .........235 5.0. Yoğuşmalı Tip Kalorifer Kazanları. .........................235 5.1 Gaz Yakıtlı. Duvar Tipi Yoğuşmalı Kazanlar ................... .235 5.2. Gaz Yakıtlı . Yer Tipi Yoğuşıııalı Kazanl ar.........................235 6.0. Gaz ve Motorin Yakıtlı, Kalorifer Kazanları .....236- 241 6.l Döküm Kalorifer Kazanları, Gaz ve Motorin Yakıtlı , Üflemeli Brülörlü ....... .............................................236 6.2. Döküm Kalorifer Kazanları. Gaz ve Motorin Yakıtlı. Atmosferik Brülörlü. ........ ......... ................ 237 6.3. Gaz ve Motorin Yakıtlı, Çelik Kalorifer Kazanları ..238-239 6.4 Ağır Yağ (Fuel-Oıl No 5) Yakıtlı, Döküm Dilimli Kalorifer Kazanları .. .........240 6.5. Çe lik Kazanlar. .. .. ...... .......... 241 7.0. Gaz Yakıt Br[ilörleri...........................................242-245 7.1. Gaz Yakıtlı. Tek Kademeli Brülörler.. .. .. .. .242-243 7.2. Gaz Yakıtlı. Çift Kademeli Brülörler.. .. ... .. .. 243-244 7.3. Gaz Yakıtlı. Oransal Brülörler..... . ... .. ...........245 7.4 LPG Yakıtlı. Tek Kademeli Brülörler . ......................245 7.5. LPG Yakıtlı, Çitt Kademeli Brülörler.. .. .245 8.0. Sıvı Yakıt Brülörleri...........................................245-250 8.l Tek Kademeli, Sıvı Yakıt Briilörleri .. .... .........245-246-247 8.2. Çitt Kademeli, Sıvı Yakıt Brülörleri .. 248-249 8.3. Uç Kademeli, Sıvı Yakıt Brülörlerı... .. . . . . ....... 250 8.4 Oransal. Sıvı Yakıt Brıilörleri ..........250 9.0. Ağır Yağ Brülörleri...................................... ......... .....250 9.1. Tek Kademeli, Ağır Yağ Brülörlerı.. .... ....250 9.2. Çift Kademeli , Ağır Yağ Brülörleri ... 250 5 MARCH-APRIL '99 Sunuş J İlan Sayfaları İndeksi Güncel Yakıt Fiyatları Karşılaştırma Tabloları ISSUE 61 6 (Sanayi ve Konut) 48 Heat Pump (lsı Pompası) Enerji Harcaması Yakıt Maliyeti Tablosu Fuar Takvimi ]3 (Yurt İ çi ve Yurt Dışı) KBSB Bülteni 213 Ürün Gruplarına Göre Firma Tanıtım İndeksi Abone Formu 251
iiSNtU,ii,i•Ni1■ firmalar A 1-İ AKFEL ................................... 157 ISISAN .................................... 2-7 AKNUR .......... .. ..... ................. . 111 İMMERGAS ................... ..... ..... 89 ALARKO ................... lnsert-17-18 İPRAGAZ ....... ... ... .. .................. 79 ARTAŞ .......... .... ..................... 169 İZOCAM ..... ..... .. ... ............. .... . 159 AUER ...................................... 37 2 A MÜHENDİSLİK ...... ............ 44 K B BAYMAK ................................. 35 KALEKALIP ........................ 46-47 KOÇTAŞ ... ......... .... .......... .... .. .. 27 BERETTA .................. lnsert-51-52 BEY ÇELİK .... ......................... 121 BORDEM ............................... 127 N NORM ELEKTRONİf< ..... ........ 203 BORSEL .......... .......... ... .... ...... 117 BORUSAN ... ........ ..... ... .. ........ 151 O-Ö BOSCH .................................. 207 BP GAZ ....... ...... .. .. ................ . 113 OCAKGAZ ....................... ....... 41 ÖNDER .................................... 12 ÖZKÖSEOĞLU ............ ... ......... 14 c.ç CAZGIR ................................. 123 R COŞKUNÖZ RADYATÖR ....... 125 RAYSEL .................................. 10 ÇUKUROVA ............................. 33 ROTEK .................................... 92 D s DEMİRDÖKÜM ... Arka Kapak-11 SAACKE ....................... ........ 129 DENKO .................................... 31 SELNİKEL .......... ... .. ... ... .. 104-105 SİMKO ..... ...... .. ... .. .. .... ..... ...... 187 E SİSTEM TEKNİK ..... ......... ...... 201 ELEKTRO DİNAMİK .. .. ........... 130 SÜPERMATİK ....... ...... ....... . 13-15 ELMOR ............. K. Ön Kapak İçi-1 ELSEL ....................................... 9 T EMAS ..... Ön/Arka Kapak İçi-256 EMSA ...................................... 91 ENERSİSTEM .. ... ..... ................ 45 ENKO ..................................... 115 TARGAZ ................................... 43 TESKON '99 .......................... 170 TİMFA ........... ... ... ....... .. .. .... ...... 90 F u FİBOR .... ............ ........ ..... ...... ... 94 UNIVERSAL ............... ......... 28-29 G V-Y GÖKÇE ..................................... 8 VAILLANT ................................ 39 GRUNDFOS .... lnsert-85-86-87-88 VALF SANAYİ ... K. Ön Kapak İçi-1 GÜRDAL MÜHENDİSLİK ....... ... 16 WORLD EXPO ....................... 188 YAKACIK ...... lnsert-137-138-139H .. ................. 140-141-142-143-144 HAYMAK .................. ....... .. ..... 114 YILDIZ KAZAN ....................... 103 HONEYWELL .......................... 93 HSK ....................................... 189 z HUZUR iSi ............................. 205 ZİLMET ...... ......... .... .. .... ... .. .. .... 95 6
refleH KAPALI GENLEŞME DEPOLARI Kompresör ve Pompa Kontrollü Kapalı Genleşme Depoları ile Büyük Kapasiteler için Ekonomik Çözüm . ~ • ~ ISISAN REFLEX Kompresör Kontrollu Kapalı Genleşme Depoları: Sıstemın çalışmasında (sıcaklık artması ve azalması) kompresör kontrolü ile membran tarafındaki basınç sürekli kontrol edilerek sistemin sabit basınçta çalışması sağlanır. Basınç dalgalanması olmaz. Toplam hacminin %80'i faydalı hacim olarak hesaplanabildiği için özellikle büyük su hacmine sahip tesisatlarda daha küçük tank boyutlarına ulaşılır• Avantajları: Çalışmada sabit sistem basıncı , Daha az yer ihtiyacı , Büyük sistemlerde uygun maliyet, Kolay nakliye, Programlanabilir mikro işlemci ünite, Değiştirilebilir membran, Bina otomasyonuna bağlantı imkanı, Tesisat su seviyesinin sürekli izlenebilmesi, Üzerindeki panel ile otomatik su takviyesi kontrolü imkanı. MINIMAT ve REFLEXOMAT modelleri vardır. ~ ISISAN REFLEX Pompa Kontrollu Kapalı Genleşme Depoları: Sistemin çalışmasında (sıcaklık artması ve azalması) pompa kontrolü. ile sistemde sabit basınç sağlanır. Basınç dalgalanması olmaz. Toplam hacminin %80'i faydalı hacim MINIMAT Mod el olarak hesaplanabildiği için özellikle büyük su hacmine sahip tesisatlarda daha REFLEXOMAT Model OHA Model küçük tank boyutlarına ulaşılır• Avantajları: Çalışmada sabit sistem basıncı, Daha az yer ihtiyacı , Büyük sistemlerde uygun maliyet, Kolay nakliye, Programlanabilir mikro işlemci ünite, Değiştirilebi l ir membran, Bina otomasyonuna bağlantı imkanı, Tesisat su seviyesinin sürekli izlenebilmesi, Genleşme suyu bas ı ncının toplama kabında düşürülmesi ile suyun gazının giderilmesi, Üzerindeki panel ile otomatik su takviyesi kontrolü imkanı. DHA ve DHA MULTIMAT modelleri vardır. MODEL HACİM (it) KONSTRÜKSİYON BASINCI (bar) Minimal 200.... .800 5 Rellexomat 350.....5000 6·10 OHA 350 ..... 10000 6-10 OHA Multimat 80 ..... 500 6 OHA Mullimat 350 ... .. 10000 6-10 N 18.....140 3 N 200 . .. .. 400 4 E 420.....1000 6 G 400 . . . . . 10000 5-6-8-1O ISISAN REFLEX Ön Basınçlı Kapalı Genleşme Depoları: Üretimde derin çekme işlemi ve kimyasal proses uygulandığından ömür ve kalite artar. Membranları butil kauçuktand ı r. Butil kauçuk doğal kauçuğa göre 20 kat daha az geçirgendir. Bu sayede depo içindeki N 2 (Azot) gazı suya minimum oranda difüze olacağından zamanla depo ön basıncında düşme olmaz ve depoya N2 (Azot) takviyesi gerekmez. Ayrıca butil kauçuk, doğal kauçuğa göre daha hijyeniktir (Almanya'da kullanım suyu tesisatlarında doğal kauçuk membran kullanımı yasaktır). Alman teknolojisi kullanılarak Almanya'da imal edilmektedir. N, Eve G modelleri vardır. Kapasite: 18 lt'den ..... 10.000 lt'ye kadar İşletme Basıncı : 3 atü'den ..... 16 atü'ye kadar TÜRKİYE TEMSiLCİSi ISITMA VE KLİMA SANAYİİ A.Ş. MERKEZ : Bestekar Şevki Bey Sokak, No.1 Balmumcu • İSTANBUL Tel. (0·212) 288 96 96 • 272 53 00 • Fax. (0·212) 272 22 32 • 266 11 34 BALMUMCU SHOWROOM: Barbaros Bulvarı. No.38 Balmumcu • ISTANBUL Tel. (0·2\2) 267 31 85 • 267 31 86 • Fax. (0·212) 266 87 72 KADIKÖY SHOWROOM : Ankara Aslaltı üzeri, Otıur Sokak, No.16 Koşuyolu, Kadıköy• ISTANBUL Tel. (0-216) 325 80 80 • Fax. (0·216) 340 40 17 ANKARA SHOWROOM: Akay Caddesi, No.22 Dedeman Oteli karşısı , ANKARA Tel. (0·312) 418 32 20 • Fax. (0·312) 417 92 55 IZMIR SHOWROOM : Akçay Caddesi. No. 283 Emlak Bankası Konutları karşısı. Gaziemir • IZMIR Tel. (0·232) 251 30 50 • Fax (0·232) 251 91 81 BURSA SHOWROOM : Yalova Yolu, 9 km. Ovaakça • BURSA Tel. (0·224) 267 04 85 • Fax. (0·224) 267 00 69 ANTALYA.SHOWROOM: Ali Çetinkaya Caddesi, No.152 PTT karşıs( • ANTALYA Tel. (0·242) 322 04 44 • Fax. (0·242) 322 27 25 ESKiŞEHiR_ S~Ol'{R_QOM : Cengiz Topel Caddesi, No.258 Anadolu Universilesi karşısı • ESKiŞEHiR Tel. (0·222) 323 99 80 • Fax. (0·222) 321 00 54 SERViS MUDURLUGU : Ankara Aslaltı üzeri, Onur Sokak, No.16 Koşuyolu, Kadıköy • ISTANBUL Tel. (0·216) 325 80 80 • Fax. (0·216) 325 80 77
* De Dlalridı 100 000 lraıl/h 0-ıfncle Awnıpıı'-.. ,_ ıalan cllldlm ıc-nıc1ır. De Dietrich ~ D ö K Ü M Doğa/gazda Fransız teknolojisi ve estetiği GÖKCEI K A ç-tr..r-r (?frr..riH~ f:frfrC!f rr.ı:!rrfr,; /,vr.r.fr,ffr.rryf ç DOĞALGAZ BRÜLÖRÜ z A A ithal Fransız teknoloiisi ürünü De Dielrich döküm dogolgoz kozanı, dijital Türkçe Diematik Paneli ile akıllı kazan, A De Dietrich'in Diiitol Diemotik Paneli, sizi kozan dairesinin bütün sıkıntılarından kurtarıyor, %91 yıllık işletme verimi soQlıyor. A Basil komut sistemiyle kendini otomatik olarak yönlendiriyor %40 yakıt tasarrufu ve %93 yanma verimi soQlıyor. .ı. Gökçe Cuenod doğalga:ı: brülörleri yüksek rondımonlıdır A Sessizdir A Emniyetlidir A Ekonomiktir A Her kozana uyar A Gökçe Cuenod dogolgoz brülör eri teknoloiide 1 numaradır A Gökçe 30 yıldır oportmonlardon otellere, sitelerden fabrikalara ve modern iş merkezlerine kadar her çeşit müşteriye kaliteli hizmet veriyor FABRİKA GÖKÇE Brülör ve lıı Sanayii Tıcoret A.Ş. Dovutpoıo Cod. Serçekole Sok. 11 Topkopı -lııonlxıl GÖKCE Td (212)5672013 567 20 07 Fakı (212) 567 69 63 GENEL DAĞITIM IMK!tS Mokioo Teıiıotve Tıcoret A.Ş. Neco1ıbeyCod. 18 Koroköy 80030 iıtonl,.,I Td (212) 252 4400 (5 hat) Fakı (212) 243 37 82 •,s ı tm a m erkezi ..
'ıc~ '-1/lı-ı(,k-~ """' - .. , ••.,. 1 , ... cı•uı.ıı- --- uw ,u_ • -- .. ---··· LJ.STF"l QHOtJP l
. .,. ~ .. ~~ • ,ıı, •• S'·VI YAKIT sıvı N < MERKEZ : Tuny_s Cad, 5/5 Bakanlıklar 06680 ANKARA Tel: .(0.312) 419 60 90 Fax : (0.312) 42510 99 MAĞAZA : Tunus Ca~. 5/A .!3akanlıklar 06680 ANKARA .ı 'teı -.:·(o.312) 418 64 76 Fax : (0.31'2)·42510 99 FABRİKA : Esenboğa Hava Alanı Yolu 14. Km. ANKARA Tel : (0.312) 328 85 47 Fax : (0.312) 328 85 63 İST. ŞUBE : İnönü Cad. 69/12 Taksim 80090 İSTANBUL Tel: (0.212) 249 46 32 Fax: (0.212) 252 91 41
• • • • • • • • • • • • • • • • • Tele-kontrol Telefonla Kumanda Cihazı • • • • • • • DemirDöküm Kombi ,, l~l ll ~ll~Jll - B~ ~ t='1 mnd TUKETICI ISITUA •• 1~ ~ - DANISM• ~ SOCUTM• 7GuN ~:~ 1 9 9 a :='"mı S E R Vi S i ~ HAT T 1 • ,ooa (ıo()ı.ö oeoo26ı 1960 ~ oıoo2611.-1 servıs 1D DemirDöküm KESİNT İ SİZ RAH A TLIK
Kromschröder yüksek kalite üretme ve pazarda teknik açıdan önde olma hakkına sahiptir. Gaz kullanımında uzman Gaz günümüzde ve özellikle gelecekte önemli bir enerji kaynağıdır. Kromschröder sanayi fırınları otomasyonu ve ısıl işlem prosesleri kumandası için gaz ölçümü ve ayarında kaliteli ürünleri ve sistem cözümleri ile liderdir. Ürüne bağlı yönlendirici konstrüksiyonların araştırma ve geliştiri lmesi ile Kromschröder gaz pazarına yeni impulslar vermektedir. Özellikle avrupa pazarında Kromschröder doğru ürünleri ve hizmetleri ile kuwetli bir partneriniz olmak arzusundadır. Sürekli kalite bilinci ve modern, çalışanları ile birlikte üretimi güncelleştiren Kromschröder güvenilir partneriniz olmuştur. önder ltd. ÖNDER Ltd. Ankara Cad. No. 35 41040 'lzmit-Kocaeli lzmit Tel: 0-262-321 77 97 Fax: 0-262-324 17 55 lstanbul Tel: 0-212-293 07 3ô Fax: 0-212 293 0.7 37 Komple program sunuyoruz: / emniyet ve kumandanın her kademesi / gaz dağıtımı, ısıtmadan yakma tekniğine kadar ayar teknolojisi / gaz basınç, ölçme ve ayar tesisleri, kumanda dolapları / gelecekte proses yönlendirme teknolojisi için otomasyon sistemleri .I' nasyonal ve enternasyonal kurallar ve standardlara uygun üretim Bizimle konuşun. Komple programı bizde bulacaksınız. krom/.' schroiier En modern teknolojiyi uygulayarak çevreye duyarlıyız.
raJ PASiNER I 990'da Türk tüketicisinin hizmetine sunulan ve dokuz yıldır Türk ailesi tarafından kullanılarak kalitesi kanıtlanan mükemmel kombi... Bireysel ısınmada; doğalgaz ile güvenli, sürekli ve ekonomik ısı sağlayan ideal kat kaloriferi. "Etna Kombi" 2000'li yıllara gelmeden dünya pazarlarında da yerini alacak. Etna Kombi, 2 ı .ooo ve 2s.ooo Kcal/h kapasitelerde, bacalı - baca f anlı -hermetik olmak üzere üç değişik tiptedir ve aynı ısı kapasitesine sahip diğer kombilere göre Türkiye'nin en küçük boyutlu kombisidir. Boyutları (mm): Genişlik: 41 o, Derinlik: 360, Yükseklik: 850 • Doğalgaz ve LPG ile çalışır. • Elektronik program saatli • Elektronik ateş l emeli • ısıtma ve sıcak su devrelerinde full modülasyon • ış ı klı gösterge panelli • Çift sensörlü • Yerden ısıtmaya uygun • Masif bordürlü seçkin görünüm Türkiye'nin her yerinde yaygın satış ve servis teşkilatı . • KOMBi " Mük emme s ı n m a SÜPERMATİK PAZARLAMA A.Ş. İstanbul Merkez: Pasiner İş Merkezi Abdi İpekçi Cad. Karaman Sok. 9 Yakacık 81450 Kartal Tel: (0216) 452 04 01 Pbx Faks: (0216) 451 78 02 İstanbul Şube Müdürlüğü: Necatibey Cad. No: 68 80030 Karaköy Tel: (0212) 252 98 46 Pbx Faks: (0212) 293 94 13 Ankara Bölge Müdürlüğü: Hoşdere Cad. No: 60121 06550 YukarıAyrancı Tel: (0312) 427 55 35-36 Faks: (0312) 427 82 26 İzmir Bölge Müdürlüğü : 120312. Sok. No: 2011-C İkizçarşı Yenişehir Tel: (0232) 469 81 50 (3hat) Faks: (0232) 469 81 49
~Isıka)lllilğınız ... Özköseoğlu Doğalgazlı ve Sıvı Yakıtlı Çelik Kalorifer Kazanları • 80.000 Kcal/h'den - 2.000.000 Kcal/h kapasite aralığında ı 7 ayrı seçenek. • 3-8 Atü aralığında istenilen işletme basıncı. • %92'nin üzerinde verim. • Sanayi ve Ticaret Bakanlığı tarafından onaylanmış kapasite ve verim testleri raporlarına sahip. • Paslanmaz çelik, verim arttırıcı türbülatörler. • Küçük boyutlu, istenirse 3 parçalı üretim olanağı nedeniyle duvar yıktırmaz. • TS 497'ye uygun üretim. • Sökülebilir duman sandığı sayesinde, duman borularının bakım kolaylığı. • isteğe bağlı olarak sağa veya sola açılabilir ön kapak. • Özel refrakter malzemeden konkav kapak dolgusu sayesinde düzgün du çıkışı ve minimum basınç kaybı . tandartlarına asınçlı kazan! ve sıvı yakı da hiçbir mmel ol mak amacıy basıncına ba PAZARLAMA MERKEZ / Marketing Eski 8üyükdere Cad. No: 29 Özen iş Merkezi ANKARA SHOWROOM Gazi Mustafa Kemal Bulvarı No: 143/B 06570 İZMİR SHOWROOM ÖZKÖ iSi SANAYİİ V 12) 230 64 60 Fax: (0-312) 230 64 69 1 98, 463 88 65, 463 85 83 Fax: (0-232) 422 22 84
raJ PASiNER ' Brülörde kanıtlanmış performans Unigas 50.000.000 ·kcaııh Unigas brülörleri italya'da yüksek teknoloji ile üretilmekte ve Türkiye'ye Süpermatik aracılığıyla sunulmaktadır. 35 yıllık deneyimiyle "Süpermatik" montaj, servis, yedek parça ve periyodik bakımın garantisidir. UNIGAS brülör her tip kazana mükemmel uyum sağlar. Sıvı (Motorin, Fuel oil), gaz (doğalgaz, LPG), ya da çift yakıtla (sıvı, gaz) ça lışabilir. 50.000.000 kcal/h'e kadar geniş kapasite seçeneğine sahiptir. Geniş ürün çeşidi yle konutsal ve endüstriyel uygulamalarda kullanılır. MOTORİN BRÜLÖRÜ FUEL OIL BRÜLÖRÜ ~CE SÜPERMATİK PAZARLAMAA.Ş. İstanbul Merkez: Pasiner İş Merkezi Abdi İpekçi Cad. Karaman Sok. 9 Yakacık 81450 Kartal Tel: (0216) 452 04 01 Pbx Fax: (0216) 451 78 02 İstanbul Şube Müdürlüğü: Necalibey Cad. No: 68 80030 Karaköy Tel: (0212) 252 98 46 Pbx Faks: (0212) 293 94 13 Ankara Bölge Müdürlüğü: Hoşdere Cad. No: 60/21 06550 YukarıAyrancı Tel: (0312) 427 55 35-36 Faks: (0312) 427 82 26 İzmir Bölge Müdürlüğü: 1203/2. Sok. No: 20/1-C İkizçarşı Yenişehir Tel: (0232) 4698150 (3hat) Faks: (0232) 4698149 ÇİFT VAKiTLi BRÜLÖR
•• GURDAL MÜHENDİSLİK ve MÜŞAVİRLİK HİZMETLERİ A.Ş ♦ ENERJİ BÖLÜMÜ ✓ BÖLGESEL ISITMA ve SOĞUTMA SİSTEMLERİ ✓ MERKEZİ ISITMA ve SOĞUTMA SİSTEMLERİ ✓ KO-JENERASYON TESİSLERİ ✓ ENDÜSTRİYEL TESİSLERDE ENEl~Jİ TASARRUF SİSTEMLER İ ✓ BİNALARDA ENERJİ TASARRUF SİSTEMLERİ ✓ ATIK GAZ TEMİZLEME ve ısı GERİ KAZANIM SİSTEMLERİ ♦ ENDÜSTRİ BÖLÜMÜ ✓ KOMPLE ENDÜSTRİ TESİSLERİ - Tekstil Fabrikaları - Kimyasal Tesisler - Otomotiv Tesisleri - Gıda Tesisleri ✓ FUEL-OİL , DOĞAL GAZ ve LİNYİT KÖMÜRÜ YAKAN iSi SANTRALLARI ✓ PNÖMATİK TRANSPORT VE TOZ TUTMA TESİSLERİ ✓ YANGINDAN KORUNMA SİSTEMLERİ ✓ ÇEVRE KORUMA ♦ KONFOR BÖLÜMÜ --------,,. ✓ HAVAALANLARI ✓ OTELLER , TATİL KÖYLERİ ✓ TİCARET ve İŞ MERKEZLERİ ✓ YÖNETİM BİNALAR! ✓ HASTANELER ✓ TOPLU YERLEŞİM BÖLGELERİ ♦ BAŞLICA REFERANSLARIMIZ ✓ ATATÜRK HAVA LİMANI-İSTANBUL ✓ ASHGABAT HAVA LİMANI-TÜRKMENiSTAN ✓ HYUNDAI OTOMOBİL FABRİKASI - İZMİT ✓ OTOSAN OTOMOBİL FABRİKALAR! - İNÖNü ✓ OTOYOL FABRİKA TESİSLERİ - ADAPAZARJ ✓ KOSİFLER OTO İŞ MERKEZİ - İST~NBUL ✓ TATİL YA EĞLENCE MERKEZİ-BEYLİKDÜZÜ/İSTANBUL ✓ SUR OTO TESİSLERİ - BEYLİKDÜZÜ/İ,STANBUL ✓ TOPRAK HOLDİNG İŞ MERKEZİ - i STAJ:-/BUL ✓ İNCO iş MERKEZİ - İSTANBUL ✓ DİNAMİK İŞ MERKEZİ -ÇORLU ✓ AMERİKAN HASTANESİ - İSTANBUL ✓ AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ ORGAN NAKLİ HASTANESİ-ANTALYA ✓ MİK.ROCERRAHİ HASTANESİ - İSTANBUL ✓ OSTOJENKA İŞ MERKEZİ - RUSYA ✓ TVERSKAYA İŞ MERKEZİ - RUSYA ✓ CUMHUR.BAŞKANLIĞI KÖŞKÜ -TARABYNİSTANBUL ✓ REŞİTPAŞA TOPLU KONUT YtRLEŞİMİ-İSTANBUL ✓ CEYLAN İNTERCONTİNENTAL OTEL-İSTANBUL ✓ CEYLAN İNTERCONTİNENTAL OTEL-ANTALYA ✓ PERİSiA OTEL- SİDE/ANTALYA ✓ CROWN PLAZA VE I-IOLIDAY-IN OTELLERİ - İSTANBUL ✓ ROBINSON CLUB TATİL KÖYÜ - FETHİYE/MUĞLA ✓ KENT GJDA TESİSLERİ - ÇAYIROVN GEBZE ✓ PULVER-SOLVENT FABRİKA TESİSLERİ - GEBZE ✓ TEKEL BİLECİK LİKÖR FABRİKASI-BİLECİK ✓ BEKO ELEKTRONİK ATÖLYE TESİSLERİ - BEYLtKDÜZÜ/İSTANBUL ✓ LEVİ'S FABRİKA TESİSLERİ-ÇORLU ✓ MAVİ JEANS FABRİKA TESİSLERİ-ÇORLU ✓ MOTOR JEANS FABRİKA TESİSLERİ-ÇORLU ✓ DENİMTEX FABRİKA TESİSLERİ - ÇORLU ✓ DİNATEKS FABRİKA TESİSLERİ - ÇORLU VE DAHA BİR ÇOK, YURT İÇİNDE-YURT DIŞINDA HİZMET VERDİĞİMİZ P ROJELER .. . Abide-i Hürriyet cad. Nazmiye Astm apt. No: 129 D: I 80270 Şişli - İSTANBUL TEL:(0)(212) 241 72 46 - 231 65 77- FAKS:(0)(212)225 98 27 - E-MAİL: gurdal@orion.net.tr
ı larına nıvur Bu ve yarın s bu i i a , Serena kombi boyutları ve performansıyla çok farklı, çok kazançlı! • Elektronik check-u p ve arıza teşhis sistemleriyle üstün güvenlik sistemi. • Küçük boyutlu (genişli ği sadece 44 cm). • %92.S'e varan yanma verimiyle düşük yakıt sarfiyatı. • Modern tasarımı. • Sessizli ği. • Kullanım kolaylığı. • Çevre dostu oluşu. • Otomatik by pass ile ısıl yığılmaya karşı emniyetli. Üstelik Alarko'nun deneyimli bayi ve servis garantisiyle. Tüm bunlar Serena'yı sorunsuz, konforl u ve çok kazançlı bir kombi yapıyor. Müşterileriniz için de, sizin için de! ALARKO SA N AYİ VE TİCARET A . ISTANBUL Necatibe Cad. No, 84 80030 Karakö Tel, (02121 251 8400 PBX Faks, (0212) 293 7701 Metin Kasapoğlu Caddesi Küçükkaya Sitesi ABlok Na, 1/4 07050 Tel, (0242) 322 00 29 Faks, (0242) 322 6664 K O M B İ ~ L!\[LL!\~[K{@ 1 G- •
BOTAŞ Genel Müdürü Cökhan Yardım: ""' "DOCitll CiAZI YAYCil~IAŞTll!~ü İSTİYOl!UZ " BOTAf Managing Oirector Göklıan Yardım: "We K'.1nt to SpreadNatura/ Gas'' Editörümüz Siileymaıı BULAK, BOTAŞ Geııel Miidiirlüğii 'ne atanan Gök/um YARD/M'ı, 3 Mayıs 1999 tarilıiııde ıııakaııııııda ziyaret ederek başarı dileklerimle bıılııııdu. Ziyaret sırasmda "Doğal Gaz Arz-Talep D11r1111111, Boru Hatları, Mevcut Sorunlar ve BOTAŞ'ııı Hedefleri" koımlannda yapılan söyleşiyi yayııılıyorıız. Süleyman BULAK: Sayın YARDIM, bildiğimiz kadarıyla BOTAŞ'ta mühendis olarak çalışmaya başlayıp, BOTAŞ içerisinde uzun bir dönem çeşitli kademelerde görev yaptıktan sonra Genel Müdürlüğe yükselen ilk kişi sizsiniz. BOTAŞ'daki çalışmalarınızın tümü doğal gaz ile ilgili konuları içerdiğinden yeni görevinizin ve çalışmalarınızın sektörümüz için çok yararlı olacağı düşüncesini taşıyoruz. Bize geçmiş çalışmalarınızı içerecek şekilde kendinizi tanıtır mısınız? Gökhan YARDIM: Konuşulduğu dönemdi, ama gerçekçi bir projeydi. Naftaya dönüştürülerek SNG ded iği m iz sentetik doğal gaz, yani yine metan elde ediyorsunuz, ama naftayı metana dönüştürüyorsunuz ve dağıtıyorsunuz. Doğal gaz yerine yapay bir doğal gaz dağıtıyorsunuz. Konutlarda o kullanılarak Ankara'nın havası temizleniyordu. Hatta ihaleleri yapıldı.Fakat 1983'de o Gökhan YARDIM: 1979 yı lı nda ODTÜ Kimya Mühendisliği'nden mezun oldum. 1981 yılında masterimi tamamladım. Harmanlanmış kömürlerin gaz ve kok verimleri üzerine ve Maltepe Havagazı Fabrikası'nda deneylerimi yaptım. 1979'dan beri, önce 4 ay kadar özel sektörde çal ışmıştım . 4 ay sonra EGO Genel Müd ü rlüğü' ne girdim. Maltepe Havagazı Fabrikası'nda hem çalıştım, hem master yaptım. Bu arada Ankara'da havanın kirlenmesinin önlenmesi ile ilgili EGO tarafından hazırlanan bir projede çalıştım ve bu projeyle yapay doğal gaz elde edilmesi ve bu doğal gazın Ankara'da dağıtılm ası, konutlarda kul l a nıl m ası söz konusuydu. Süleyman BULAK: O zaman Anka ra 'nın yüksek noktalarından büyük pervaneler çalıştırmak suretiyle kirli havanın temizlenmesini içeren projelerin konuşulduğu dönemlerdi. Doğal Gaz Dergisi il BOTAS 0cııel .\liııliıriı 0i,klıaıı l'ARDIM. 19 Mart-Nisan '99 Sayı 61
projenin gerçekleştirilmesinin imkanı olmadığını gorunce; EGO'clan da ayrıca bir burs kazanmıştım, İngiltere'ye gittim. 2 ayl ık bir doğal gaz eğitimi aldım. Döndüğüm zaman, Türkiye'ye doğal gazın getirileceği dönemdi. Enerji Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Yılpar KAYNAK'tı. Kendisi "Neden EGO'da duruyorsun, doğal gaz eğitimi aldın, Türkiye'ye doğal gaz gelecek, seni BOTAŞ'a alalım" dedi. Kendisi de BOTAŞ'ın Yönetim Kurulu Üyesi'ydi. Bir arkadaşla beraber BOTAŞ'a geçtim. O zaman İhsan DEMİRBAŞ! vardı. Kendisiyle ayrıca Dünya Bankası Projesi'ııde de çalışıyorduk. O ela ö11ayak oldu ve o zamanki Genel Müdür Yavuz UZMAN beni BOTAŞ'a aldı. Süleyman BULAK: Bu Nezihi Bey'den önceki müdür mü? Gökhan YARDIM: Evet, Nezihi Bey ele o zaman Petkur Genel Müclürü'yclü ve doğal gaz ithalatıyla ilgili Petkur da BOTAŞ' ı görev l end irmi şti. Biz Petkur'la, Nezihi Bey'le beraber çalışıyorduk. İşte Sovyetler Birliği'nclen doğal gaz ithalatı 1982 yılında başlamıştı. Ben 1983'de girelim ve çalışmalarda aktif görev aldık. Sonra Petkur dağıtıldı. Nezihi Bey BOTAŞ Genel Müdürü oldu ve biz çalışmalarımıza başladık. Sovyetler Birliği ile yapılan hükümetler arası anlaşma, alım-satım anlaşmaları, Bulgari sta n sınırı-Ankara Doğal Gaz Boru Hattı. gunun sonunda ela asaleten atanmış oldum. 1999 yıl ı ndan itibaren BOTAŞ Genel Müclürlüğü'ne atanmış oldum. BOTAŞ'ın doğal gaz alım satımıyla ilgili bütün projelerinde, alım-satım görüşmelerinde yer aldım. Bundan ela çok büyük bir keyif aldım, BOTAŞ da çok değerli arkadaşlarla beraber ça l ı ştım. Bu arkadaşları n benim Genel Müdür olmama katkıla rı ela çok büyüktür. Bu arkadaşların yoğun gayretleri olmasaydı, BOTAŞ doğal gaz konusunda bu kadar mesafe, hatta Türkiye de bu kadar mesafe kaydedemezdi. Süleyman BULAK: Çok teşekkürler. Biz de BOTAŞ'a 1 O yıl kadar önce girip bugüne kadar da çok çeşitli kademelerde, özellikle sizin de bahsettiğiniz gibi Türkiye'nin gaz arzıyla ilgili bütün projelerinin hazır/anmasında, hayata geçirilmesinde, işletilmesinde, yürütülmesinde hem aktif olarak hem de teknisyen olarak yer almanız dolayısıyla, şimdi de bu kurumun en başındaki kiş i olarak Türkiye'nin gaz sektöründe yararlı bir çalışma dönemine gireceğine inanıyoruz ve sizi kutluyoruz. 1999 yılındaki gaz arzının '98'e göre ne şekilde artabileceği konusunda bilgi verir misiniz? (İlk başta bu boru hattı Gemlik'e kadardı. Sonra Ankara'ya kadar uzatıldı. ) Cezayir'clen L G alını görüşmeleri ve onun kontratı, LNG Ternı i nal Projesi'nin haz ı rlanması, Nijerya Kontratı, İran Kontratı. "12 milyar 750 milyon Gökhan YARDIM: Şimdi ·1999 yılındaki doğal gaz arzımız şöyle olacak. Rusya Federasyonu'ndan Gasexport'ta ıı 6 milyar metreküp, Turusgaz'dan 3 milyar metreküp olmak üzere, 9 milyar metreküp doğal gaz Rusya'dan alınacak . Ayrıca bu sene Cezayir'den 43 kargo, Nijerya'clan 3 kargo, spot olarak da 4 kargo olmak üzere toplam 50 kargo ela LNG al ı nacak. metreküplük bir BOTAŞ'da mühendis olarak başladık. Bizim çekirdek kadromuz vardı. Yaman AKALIN, Ferhan ŞANSAL ve ben. Yaman ela EGO'da çalışıyordu . Birkaç ay sonra Yaman da geldi. gaz arzı planımız var. Sonra Jale TUKSAL da bizim gruba katıldı. 4 kişiydik. O zaman bir Gaz Dairesi yoktu. Proje Koordinatörl üğü vardı. Levent AKAR proje koordinatörüydü. 1987-88. Onlar projelerin hazırlanmasından sorumlulardı. Kontratları yaptık. Ondan sonra Doğal Gaz İşletme ve Proje Koordinatörlüğü oldu. Ben koordinatör oldum. Levent Bey LNG'nin başına gitti. Sonra ilk işletmeyi kurduk, İşletme Müdürü oldum, Bulgaristan sınırı ile Hamitabat a rasında. Ondan sonra Nezihi Bey ayrıldı. Oktay Bey Genel Müdür oldu. Oktay VURAL Genel Müdür olduktan sonra doğa l gazda iki tane koordinatörlük vardı. Proje ve İşletme Ko o rdinatörlüğü bir ele Ticaret Koordinatörlüğü. İki koordinatörlüğü birleştirip, Daire Başkanlığı yaptı. Beni Daire Başkan ı olarak atadı. Ondan sonra Genel Müdürler sırasıyla Mete GÖKNEL, Hayrettin UZUN, Mustafa MURATHAN oldu. O Genel Müdürlük sı rasında 1 sene kadar dışarıda kaldım. Genel Müdür Müşaviri oldum. Ondan sonra İdare Mahkemesinin aldığı karar dönemin Genel Müdürü Nevzat ARSEVEN tarafından uygulandı ve ben tekrar Doğal Gaz Daire Başkanı oldum. Yani 1990'dan 1999 yılına kadar bir sene hariç sekiz sene Doğal Gaz Daire Başkanlığı yapmış oldum. Ondan sonra da BOTAŞ Genel Müdürlüğü'ne vekaleten atandım. Üç gün oldu vekaletim, üç Doğal Gaz Dergisi 20 Süleyman BULAK: Bu ne kadar gaza tekabül ediyor? Gökhan YARDIM: Bir kargonun gaz kapasitesi 75 milyon metreküp olduğuna göre, 75 çarpı, 50 eşitti r, 3 milyar 750 milyon metreküp de LNG. Buna göre 12 milyar 750 milyon metreküplük bir gaz arzı planımız var. Tabii biliyorsunuz bu; yıl içinde çeşitl i sanayi kuruluşlarının performansına, konutların performansına bağlı. Bunu da hava sıcak lı k ları çok önemli ölçüde etkiliyor. Yani bu 12 milyar 750 milyon metreküplük doğal gaz 11 olur, 12 olur, 13 olur. Artı eksisi var. Süleyman BULAK: Geçen seneye göre ne kadar bir artış olabilecekı Gökhan YARDIM: Geçen seneki kullandığımız doğal gaz toplam 1O milyar metreküptü. Süleyman BULAK: %20 mi oluyor? Gökhan YARDIM: Plana programa göre %20 bir artış gözüküyor. Geçen seneye göre o/ol O ile 15 arasında bir artış bekliyoruz. Bu şu demek; bu sene 11 , 12 milyar metreküp doğal gaz tüketilecek demek. Ben ayrıca bu sene doğal gazın iletilmesi açısı ndan bir sıkıntı olacağı kanısında değilim. Mart-Nisan '99 Sayı 61
Süleyman BULAK: İkinci bölüm olarak sizce 1999 yılında gerçekleşmeye başlayacak olup, çok kısa bir dönem için 2000 ve 2001 yıllarında hayata geçebilecek projelerde nasıl bir projeksiyon görebiliriz? o/an hattın Türkmenistan'la İran arasındaki kesimi ne zaman tamamlanacak? Gökhan YARDIM: Biz Gökhan YARDIM: Bizim Doğu Anadolu iletim hattı çerçevenıizcle Erzurum'clan itibaren Ankara'ya kadar gelen bir hattınıız vardı. Doğu Anaclolu'dan gelen Eılitüriiıııiiz Siileyınaıı BULAK ve BOTAŞ Genel Miidiirii Güklıaıı YARDIM. Türkmenistan'dan doğal gaz ithali için Hazar geçidi projelerine öncelik veriyoruz ve bu projenin yapılmasını destekliyoruz. Türknıenistan'la yürüttüğümüz müzakereler ele bu bağlamda yüı·ütlüğümüz müzakereler. Yani Hazar geçi şli boru hatlı boru hatlarımız vardı. Bu hatların avansı ödenmiş fakat kredileri henüz gerçekleşmemişti . Hazine ile kredi görüşnıelerini başlattık. Kredi görüşmelerinin sonuçlanmasını müteakkip bu boru hattı inşaatına Erzurum ile Ankara arasında hız verilecek. Ayrıca Trakya'da 3 tane loop'u, 2 tane kompresörü geçen sene devreye almıştık. Bu sene loop 4 ve loop 5 olmak üzere iki tane daha yeni loop'umuz var. Bunların inşaatlarını kışa kadar tamamlamayı dLiŞLlllüyoruz. Ayrıca bir kompresör istasyonu müzakereleri. O bakımdan tahmin ediyorum bu proje gerçekleşirse 2003 yılında Türkmenistan doğal gazının Türkiye'ye gelmesi söz konusu olabilecek. Sizin dediğiniz İran'dan doğal gaz gelmesi ise İran Doğal Gaz Projesi. O İran'dan doğal gaz alına konusunu içeriyor. Süleyman BULAK: Böylelikle Türkmenistan doğal gazı İran'a uğramadan Türkiye'ye ulaşacak. inşaatı daha var. Ama o inşaat bu sene bitmez. Ambarlı ela, önümüzdeki sene biter. Malkoçlar'daki 14 milyar metreküp doğal gazı ithal etmemizi sağlayacak, Malkoçlar ölçüm istasyonunun tesisi ele bitmek üzere. Bulgaristan'dan gelen ikinci boru hattıyla bizim boru hattımız arasındaki bağlantı ela yapıldı. Bize daha fazla doğal gaz ithal etme imkanını sağlayacak. Ayrıca bu sene yatırım programımız onaylanıp çıkarsa Konya, Isparta, Denizli, İzmir boru hattıyla Kayseri, Adana, Mersin, İskenderun boru hatlarının ihalesine çıkmayı planlıyoruz. Ayrıca Bursa'da bir tane kompresör istasyonunun ihalesine çıkmayı planlıyoruz. Gene bu sene planlarımız yolunda giderse Samsun-Ankara boru hattının "Biz Türkmenistan 'dan Gökhan YARDIM: Tabii. Bizinı öncelik vercliğinıiz proje Hazar Denizi'nin altından geçen proje. İran'clan doğal gaz alını, konusunda çalışmalar sürüyor. Bununla ilgili olarak "hangi tarihle gaz alımı başlar" diye bir tarih vermek istemiyorum. doğal gaz ithali için Hazar geçidi projelerine Süleyman BULAK: Hattın yapımı ve tamamlanmasıyla ilgili sıkıntılar onlardan mı, yoksa bizden mi kaynaklanıyor? öncelik veriyoruz ve bu projenin yapılmasını destekliyoruz. " Gökhan YARDIM: İ ki hatta ela eksiklik var. İki hat da şu anda ne gaz almaya ne gaz vermeye hazır değil. Ama bir sene sonra belki bir tanesi inşaatı ela başlayabilir. Bununla ilgili her türlü hazırlıklarımızı yaptık. Belki bu senenin sonuna doğru Türknıenistan'dan Türkiye'ye doğal gaz getirecek olan boru hattının Gürcistan sınırıyla Erzurum arasında kalan kısmının inşaatı da başlayabilir. Süleyman BULAK: Bir sorum da Türkiye'ye gaz getirecek olan projelerin, hatların yapımıyla ilgiliydi. Demek ki "biz 1999 yılında Cürcistan'dan Erzurum'a kadar olan, Türkmenistan'dan gelecek hattın ihalesine çıkıyoruz" diyorsunuz. Gökhan YARDIM: O kesin değil. Bu sene çıkabiliriz. Anıa diğerleri söylediğim gibi Devlet Planlama Teşkilatı tarafından bu yatırım programlarının onaylanmasına bağlı. Onaylanırsa bu ihalelere çıkacağız. Süleyman BULAK: Peki İran'dan geçerek Doğu Beyazıt'a gelecek Doğol Gaz Dergisi 21 hazı r olur, diğeri olmaz. Bunun için biliyorsunuz iki hattın da hazır olması lazım. Süleyman BULAK: Bizim hattımız Doğu Beyazıt'tan başlıyor. Gökhan YARDIM: Doğu Beyazıt'tan Erzurum'a kadar, bizim nıüteahhitinıiz çalışıyor. İran'ın boru hattı inşaatı da devam ediyor, ama iki hat da şu anda gaz alıp vermeye hazır değil. Süleyman BULAK: Peki İran'da şu anda boru /ıattınıııııı dışında ne gibi çalışmalar var? Gökhan YARDIM: Bir kompresör istasyonu ela yapılması lazım, ama onunla ilgili bir faaliyet yok şu anda. Onun finansmanı ve yapımı tamamıyla İran'a ait. Her ülke kendi toprakları üzerindeki boru hattının ve kompresör istasyonunun imalatından ve inşaatından sorumlu. Mart-Nisan '99 Soyı 61
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=