POLİETİLEN ELEKTROFÜZYON (PE1 100) BORU EK PARÇALAR! d 20-dl000 mm • Doğalgaz • içme suyu • Kimya sanayi • Kanalizasyon • Atık su i 8
• 24 kW, 28 kW iki ayrı kapasite • Çok fonksiyonlu dijital gösterge WlifTESTAR • 24 kW kapasite • Özel türbin sistemi ile sıcak suya hızlı erişim • % 35 - 100 arası kademesiz güç modülasyonu ile yakıt tasarrufu ve çevre sağlığına katkı • Montaj plakası yardımıyla hızlı ve kolay montaj • Semboller yardımıyla kolay anlaşılabilir kumanda ünitesi • Haftalık program saati (standart aksesuar) • %30'dan %100'e kadar modülasyon ile yakıt tasarrufu ve çevre sağlığına katkı 8 ayrı emniyet sistemi Dijital arıza gösterme sistemi Çalışma ayarlarının elektronik olarak yapılabilme imkanı • Özel türbin sistemi ile sürekli sabit sıcaklıkta kullanım suyu temini DG/LPG dönüşüm imkanı • 3 yıl garanti e s ÜCRETSiZ MrticiO,rqııaHattı O 800 261 85 13 GENEL DACITIM EMAS Maklna Sanayi A.Ş. Kore Şehitleri Cad. ısı Han No:40 Zincirlikuyu 80300 lstanbul Tel: (0212) 274 4410(Pbx) Faks: (0212) 274 46 10-274 45 54 Satış Bölge Temsllclllklerl: iSTANBUL (0212) Tel: 274 44 10 Faks: 274 46 10. 274 45 54 ANKARA (0312)Tel: 353 83 06 (3 hat) Faks: 353 83 09İZMİR (0232)Tel/Faks: 472 1449(4 hat) ADANA (0322)Tel: 233 86 83 (2 hat) Faks: 233 8886 ANTALYA (0242) Tel/Faks: 313 09 02. 03 / 312 63 23 • 24 BURSA (0224) Tel/Faks: 271 57 79 SAMSUN (0362) Tel: 435 74 34 Faks: 4357430TRABZON (0462)Tel: 2212500 (3 hat) Faks: 2212503 www.emas.com.tr e-mall: satls@emas.com.tr SERViS ELGINKAN TOPLULUĞU 23 kW kapasite Hassas sıcak su ayarı ve 10 I/dk deb i ile istenilen konfor • 40 cm genişlik, bacalı modelde 28 cm, hermetik modelde 31 cm derinlikle her türlü mekana uyumlu • Çelik şasi ile güçlendirilmiş gövde Atık gaz emniyet sensörü, donmaya karşı koruma, pompa blokajı önleme ve emniyet termostatı sayesinde maksimum emniyet Işıklı arıza uyarı sistemi (Led) E.C.A. iSi GRUBU EMAR Satış Sonrası Müşteri Hizmetleri Sanayi ve Ticaret A.Ş. Tel: (0216) 305 55 04• 305 07 24 Faks: (0216) 305 65 43 Servis Bölge Temsllclllklerl: ISTANBUL (0212) Tel/Faks: 258 64 65 • 258 94 52 ANKARA (0312) 353 83 00 (10 Hat) Faks: 353 19 01 iZMİR (0232) Tel: 44906 51 Faks: 44906 52 /""'!'"",'la. EMAR, KOBI kategorisindo, ! • � J 2001 Ulusal Kalite Büyük Ödülü sahibidir. \� .,.»/
LUĞU debı 8cm, �e ya l!I et A.Ş. 65 43 )4 52 19 01 il )J Koruyucu kapakla ayarladığınız sıcaklığa dışarıdan müdahaleleri önlersiniz. Terrnostatik Radyatör valfi RvE Radyatör valfı < < i RV 2 Radyatör valfı E.C.A.
2 Buderus KE�Dİ�_DEN _)'OĞJJŞMALI (Çok Yüksek Veri!llli) T�_RB.�LATORSUZ (SQrunsuz) KAZANLAR iLE OMUR BOYU ÇOK YUKSEK PERFORMANS· KDMPAKT KAZAN YAPISI • Minimum boyutlarda kazan yapısı • Düşük kazan kütlesi • Az yer kaybı --�------- KENDiNDEN votUŞMALI KAZAN BUDERUS LOGANO-PLUS SB 315-615-735 3 Tam Geçişli Kendinden Yoğuşmalı Türbülatörsüz (Sorunsuz) Kapasite Aralığı: 50 kW - 1.200 kW Kondens-Plus Alev Duman Borusu (Yüksek verim sağlayan daralan kesitli, mikro-türbülasyonIu paslanmaz çelik alev duman borusu) Norm Kullanma Verimi: %109 DÜŞÜK SU HACMi • Düşük durma kayıpları • Kesintili çalışabilme • Çabuk rejime girme TÜRBÜLATÖRSÜZ KAZAN • Sorunsuz çalışma • Kolay temizlik imkanı • Sürekli yüksek verim • Düşük yakıt tüketimi (Türbülatö� kazan üreticisine kolaylık sağlarken, işletmeciye zorluk çıkarmaktadır. işletmeci çıkardıkları sorunlar nedeniyle türbülatörleri sökmektedir. Bu da kazan verimini düşürüp, • Yoğuşma ile yüksek yakıt tasarrufu • Harici eşanjör olmadığından çok daha az yer kaybı • Buderus kendinden yoğuşmalı kazanlar, klasik kazanlarla aralarındaki fiyat farklarını 2 ay - 2 yıl gibi kısa bir sürede amorti ederler. (Kapasite, yakıt cinsi ve kullanıma bağlı olarak) yakıt tüketimini arttırmaktadır.) -------- Buderus 11 kW - 19.200 kW kapasite aralığında kendinden yoğuşmalı, türbülatörsüz (sorunsuz) kazanlar üretmektedir. ------------- BUDERUS LOGAMAX-PLUS GB 112 %0-%100 Kapasite Aralığında Tam Modülasyon Kapasite Aralığı: 11 kW - 480 kW 3 Tam Geçişli Kendinden Yoğuşmalı Türbülatörsüz (Sorunsuz) Kapasite Aralığı: 1.000 kW - 19.200 kW ISISAN'IN YÜKSEK KALİTELİ SERVİS HİZMETİ İLE TÜRKİYE TEMSİLCİSİ www.isisan.com ISTI MAVE KLİMA SANAYİİ A.Ş. MERKEZ: Bestekar Şevki Bey Sokak, No.1 Balmumcu• İSTANBUL Tel. (0-212) 288 96 96. 272 53 00• Fax. 272 22 32 • 266 11 34• e -mail: inlo@isisan.net SERVİS MÜDÜRLÜGÜ :Ankara Aslal1ı üzeri, Onur Sokak, No.16 Koşuyolu, Kadıköy• İSTANBUL Tel. (0-216) 325 80 80• Fax. 325 80 77• e-mail: info@isisanservis.com AMANA SHOWROOM :Barbaros Bulvarı, No.38 Balmumcu• İSTANBUL Tel. (0-212) 266 08 04. 288 43 47• Fax. 288 43 68• e-mail: amana@isisan.ne1 KADIKÖY SHOWROOM : AnkaraAsfaltı üzeri, Onur Sokak, No.16 Koşuyolu, Kadıköy• İSTANBUL Tel. (0-216) 325 80 80• Fax. 340 40 17 • e-mail: kadikoy.showroom@isisan.ne1 ANKARA SHOWROOM :Akay Caddesi, No.22 Dedeman Oteli karşısı· ANKARA Tel. (0-312) 418 32 20 • Fax. 417 92 55• ,-mail: ankara@isisan.neı İZMİR SHOWROOM: Akçay Ca!l<lesi, No. 283 Emlak Bankası Konutları karşısı, Gaziemir• İZMIR Tel. (0-232) 251 30 50• Fax 251 91 81• e-mail: izmir@isisan.neı ADANA SHOWROOM : Turgut Ozal Bulvarı, No.129 Migros karşısı• ADANA Tel. (0-322) 232 70 20• Fax. 232 70 25• e-mail: adana@isisan.neı BURSA SHOWROOM: Yalova Yolu, 9 km. Ovaakça• BURSA Tel. (0-224) 267 04 85• Fax. 267 00 69• e-mail: bursa@isisan.net ANTALYA SHOWROOM :Ali Çeıinkaya Caddesi, No.152 PTT karşısı• ANTALYA Tel. (0·242) 322 04 44 • Fax. 322 27 25 • e-mail: an1alya@isisan.net ESKİŞEHİR SHOWROOM: Cengiz Topel Caddesi, No.258 Anadolu Üniversitesi karşısı • ESKİŞEHİR Tel. (0-222) 323 99 80• Fax. 321 00 54• e-mail: eskisehir@isisan.net
Değerli Okurlar, Ülkemiz inşaat sektörü son yıllarda yaşanan olumsuz ekonomik gelişmelerden fazlasıyla etkilenmiş ve giderek daralmıştır. 1998 yılında yaşanan Rusya Krizi ve 1999 yılında patlak veren Uzakdoğu Krizi ile başlayan ve 1999 yılındaki yıkıcı depremlerin de etkisiyle bozulan dengeler 2000 yılı Kasım ayında faiz etkisiyle, 2001 yılı Şubat ayında ise döviz etkisiyle adeta çökmüştü. İşte bu süreç içinde inşaata ve dolayısıyla konut yatırımına duyulan güvensizlik konut üretim miktarını çok olumsuz etkilemiş ve 2000 yılı miktarlarını Ruhsat Sayısına göre 548bin adet(1993 yılı)'ten 315 bin adete, Yapı Kullanma Sayısına göre ise 270bin (1993 yılı)'ten 245bin adete düşürmüştür. Bu düşüşün 2001 yılının altı aylık değerlerinin 2000 yılının altı aylık değerleri ile karşılaştırıldığında da sürdüğü görülmektedir. Bu durum tabii olarak ısıtma ve Doğal Gaz sektörünü negatif olarak etkilemiş bulunmaktadır. 2002 yılında beklenen ekonomik büyümenin ve enflasyondaki düşmenin gerçekleşmesine paralel bir şekilde öncelikle inşaat sektörünün harekete geçeceğini tahmin ediyoruz. Bu aşamada tesisat sektörüne bir başka önemli destek de doğal gaz sektöründen gelecek. Çünkü gerek Mavi Akım hattı, gerekse İran hattından bu yıl içinde gaz alımının gerçekleşmesi ve Ukrayna-Bulgaristan hattındaki kapasite artışının sağlayacağı ilave gaz miktarları ile yıl içinde gerçekleşmesi ihtimali olan Konya, Kayseri, Erzurum, Adapazarı, Çorum gibi yaklaşık 20 il merkezinde daha gaz kullanımı için alt yapı çalışmaları başlayabilecek. İşte bu gaz arzı ile birlikte doğal gazlı cihaz ve diğer tesisat malzemeleri kullanım talebi oluşacak. Yine bu talep ile birlikte eski teknolojideki ve ekonomik ömrünü tamamlamış cihazların ve malzemelerin değişim piyasası da hareketlenecektir. Doğal gazın halen kullanılmakta olduğu şehirlerde 2002 yılbaşı itibariyle toplam 2,8 milyon abone olduğu, 2,6 milyonunun gaz kullandığı fakat hala 200 bin abonenin gaz kullanımına başlamadığı, bir başka ifadeyle henüz doğal gazlı cihaz ve tesisat malzemesi satın almadığı görülmektedir. Bu şehirlerdeki abone olmayanların miktarı için ise en az gaz kullananlar kadar olduğunu tahmin edebiliyoruz. O halde diyebiliriz ki önümüzdeki aylarda piyasada meydana gelecek olan hareketlilik hem sektöre hem de bizlere olumlu yönde yansıyacaktır. Yeni önlemler ve dış desteklerle üretici şirketlerimizde de bir canlanma başlayabilecektir. "Uluslararası Kojenerasyon ve Çevre Konferansı ve Sergisi (ICCI)", gerek tartışılan konuların güncelliği ve kapsamı bakımından gerekse sergiye katılan firmaların çeşitliliği bakımından, Kojenerasyon ve Enerji Dünyası'nda çok önemli bir yere sahip ve ilgiyle takip edilen uluslararası bir etkinliktir. ICCI 2002, çeşitli ülkelerden Uluslararası Kojenerasyon çevrelerinin tanınmış uzmanlarını biraraya getirerek, onlardan gelen bilgilerin ve yeni teknolojilerin delegelere aktarılmasını sağlamaktadır. Bu yıl sekizincisi düzenlenecek olan ICCI 2002, 23-24 Mayıs 2002 tarihlerinde yine İstanbul - Swissotel'de gerçekleşecektir. Tesisat sektörünün önemli bir diğer toplantısı olan "6. Uluslararası Yapıda Tesisat ve Teknolojisi Sempozyum"u Türk Tesisat Mühendisleri Derneği - TTMD tarafından 30 Nisan-2 Mayıs 2002 tarihleri arasında düzenleniyor. DOSİDER, ISKİD, İZODER ve TTMD tarafından desteklenen çok büyük bir ziyaretçi ve firma katılımı olacağı tahmin edilen ve sektörümüzün en önemli fuarlarından biri haline gelmiş olan ISK - SODEX 2002'nin de 2-5 Mayıs 2002 tarihleri arasında yapılacak,. İşte tüm bu gelişmeler de gösteriyor ki sektörümüzü için Mayıs 2002'den itibaren çok hareketli günler bekliyor. Ekonomik durumdaki gelişmeler konusunda sağlam verilerin ortaya çıkmasının da etkisiyle geleceğe umutla bakıyor ve 2002 yılının tüm okurlarımıza sağlıklı, başarılı ve kazançlı günler getirmesini diliyoruz. Gelecek sayımızda buluşmak üzere, Süleyman BULAK Dear Readers, Tlıe "8th Iııterııatioııal Cogeııeratioıı aııd Eııviroıııııeııt Confereııce aııd Exhibitioıı" ıvill be /ıeld oıı May 23-24, 2002 in Swissotellstaııbııl. ICCI 2002 is aıı iııterııatioııa/ facility, tlıat /ıas aıı iıııportaııtplace iıı Eııergy Sector, ıvlıiclı daily aıul coıııprelıeıısive topics are disc11ssed aıul tlıe leaderfirıııs of tlıe sector atteııd. Jt also eıısııres tlıe iııforıııatioıı transfer froııı experts to delegates. 3
içindekiler OCAK - ŞUBAT 2002 Sayı 78 DOĞAL GAZ LPG & FUEL OIL DERGİSi Sahibi ve Yazı İşleri Md. Teknik Yayıncılık, Tanıtım A.Ş. adına Founder and Editor in Chiefon beha/fof Teknik Yayıncılık, Tanıtım A.Ş. Süleyman BULAK Yayın Danışmanı / Publishing Advisor Özkan AĞIŞ Yayın Yürütme Kurulu Editorial Executive Board Başkan / President Prof. Dr. Cahil ÖZGÜR (I.T.Ü.), Prof. Dr. Osman F. GENCELi (I.T.Ü.Makina Fak. Öğretim üyesi), Prof. Dr. Selçuk YAHŞi (O.D.T.Ü. Öğretim Üyesi). Kemal BIÇAKÇI (Alarko), Yalçın KAYALIOĞLU (Aksan Metal), Cem ERTEN (Türk DemirDöküm), Duran ÖNDER (Önder Ltd.), Ömer OĞUZ (Aymer), Eren S. İNÖNÜ (Gökçe Brülör ve lsı A.Ş. Gn. Koord.), Deniz ÜNAL (Koç Holding A.Ş. Etüt Proje Koord. Yrd.), Herman MİNASYAN (Sönmez Metal-Yeta), Ali EREN (Erensan) Yayın Danışma Kurulu Editorial Board of Advisers Başkan / President Özkan AĞIŞ (Enka), Ali HELVACI (Mak. Yük. Müh./Bayındırlık ve iskan Bakanlığı Müsteşarı), H.B. Nezihi BERKKAM (Transbalkan), Gökhan BILDACI (BOTAŞ), Süreyya POLAT (İGDAŞ) Fatih DÖNMEZ (İGDAŞ), İhsan FİNCAN (EGO), Prof. Dr. Doğan ÖZGÜR (Y.T.Ü.), Prof. Dr. Ümit Doğay ARINÇ (YTÜ), Prof. Dr. Neşet KADIRGAN (Y.T.Ü. Müh. Fak. Rektör Yrd.), Prof. Dr. İsmail TEKE (YTÜ), Doç. Dr. Semiha ARAYICI (I.Ü.), Prof. Dr. Hikmet KARAKOÇ (Anadolu Üniversitesi), Lucio D'ANDREA (UN Economic Commission lor Europe), Adriano IDDA (ltalgas S.A.), Peter DRANFIELD (Brıtısh Gas), Mehmet ÖZATA (Ak Enerji Elektrik), Kıvanç SUNMAN (Tokar), Ahmet AKÇAOĞLU (Raysel), Fahir DALDAL (Schlumberger), Oğuz TÜRKYILMAZ (Meg), Rüknettin KÜÇÜKÇALI (lsısan), Ahmet BAŞARAN (Yakacık Valf San.), Cafer ÜNLÜ (İntervalf), Rüştü BOZACI (Entekser), Semih ABUT (Kimya Yük. Müh.), Sezar KAYALIBAY (Süpermatik), Dr. Murat AKDOĞAN (Baymak), Hüseyin DEDEOĞLU (Hacı Ayvaz), Aydoğan AKYÜZ (Petrol Müh. Od.), Sabahattin SAYGIN (Ferroli), Yüksel KÖKSAL (Selnikel), Levent TAŞKIN (Vaillant), Osman F. ŞAYLIMAN (Valftek) YAYIN KURULU / Editorial Board Genel Yayın Yönetmeni - idari Executive Editor -Administrative Reklam Md./Advertisement Mgr. Emine BANKOĞLU Genel Yayın Yönetmeni - Teknik Executive Editor - Technica/ Muhittin TEKMAN (İşi. Maklna Müh.) Grafik Tasarım / Design Sinem AKÇA Metin Çevirileri/ Textua/ Trans/ation Çağatay BERKYÜREK • /ngi/izce Korhan KÜÇÜMEN • Almanca Abone ve Bilgi işlem / Responsible of Readers and Epd Sibel GEZER YÖNETİM MERKEZi / EXECUTIVE EDITOR/AL OFFICE TEKNİK YAYINCILIK, TANITIM A.Ş. Balmumcu, Barbaros Bulvarı Bahar Sok. Karanfil Apt. 2/11-13 80700-1 / Beşiktaş/lST. Tel: (0.212)- 275 83 59 (pbx) - (0.212) 347 04 25 (pbx) Faks: (0.212)· 288 26 14 http: www.teknikyayincilik.com e-posta: info@teknikyayincilik.com Ankara Temsilcimiz: Hızıroğlu Tanıtım - Ercan Hızıroğlu Tel: (0.312) 427 09 65 Fax: (0.312) 427 54 91 BASKI/PRINT: Esen Ofset Fiyatı: 3.500.000 TL. Yıllık Abono : 21.000.000 TL. (Ulaşım Hizm9tf9ri ve KDV Dahildir) Yurtdışı Abonollk I Subscription For Abroad Single copy price: 15 S (Europe) - 20 S (Overseas) Annvel svbscnPtlons : 70 S (Europe)- 90 S (Overseas) (Postage included) Ooooııı Gaz LPG & Fuat 011 Dorgisi'ndo yayınlanan yazı vo çlzlmlorln hor hakkı mahfuzdur. izin alınmadan, kaynak gösterllorok de olsa iktibas edilomoz. Yayınlanan tam yazılann sorumluluğu yazarlanna, llanlann sorumluluğu ilan sahlplorine aittir. table of contens ,,mr Türkiye ve Avrupa'da Radyatör Pazarı Kemal Bıçakçı MAKALE Doğal Gazlı Soğulma Halim İman Duvar Tipi Yoğuımolı Kot Kaloriferi Hasan Erol -. . . Sanayide Doğal Gaz Dönüıüm Teknikleri Fatih Ertekin İGDAŞ Doğal Gaz Cihazlarının Verimli Kullanımı ve Daha Az Doğal Gaz Tüketimi İçin Öneriler ÇEViRi Tercih Edilen Yakıt: Doğal Gaz Rezervleri ve Kullanım Beklentileri Kaynak: Cogeneration and On-Site Power Production mııır. Enersislem Destrotifikosyon Fonları ı:@ :)J;J! J;f. 14 30 48 20 96 74 80 DOSİDER Genel Kurulu Yapıldı 58 TMMOB Mokino Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi Genel Kurul Toplantısı Yapıldı 59 Ayvaz Adana Semineri Büyük İlgi Gördü 60 Aygoz'o Yeni Genel Müdür 60 Elginkon Topluluğunda Yeni Atamalar 60 DemirDöküm, Bayileri İle Rahmi Koç Müzesi'nde Buluıtu 62 ECA lsı Grubu Boıorılı Montajları Ödüllendiriyor 62 Aygoz'don ısınmaya Yeni Alternatifler 62 Enerjide Zorlu Gücü 64 Viessmonn 2002 Yılı Programını Açıkladı 64 Otooygoz Kazandırdı 64 BP Yeni Yılı Ödülle Karıılodı 65 Avrupa Komisyono Kyoto Uygulamaları 66 Voillont Bayileri Afrika Kıtosını Keıfettiler 66 İpragoz'ın Bedelsiz Güvenlik Seti Kampanyası 66 lsısan'ın 2002 Yılı Bayi Toplantısı İGDAŞ'ın da Katılımıyla Gerçekleıtirdi 67 Borçelik'ten Dev Yatırım 68 Elginkon'don Eğitime Destek 68 İletgoz 30,000kcal/h Kapasiteli Kombi Üretti 70 Elektrik Şirketlerinin Geliri İkiye Katlandı 70 ESBAŞ Ege Bölgesi Doğal Gaz Toplantısı 72 ÜRÜN TANITIMI Rotek Yoğuımalı ve Hermelik lsılmo Sistemleri İçin Motor Kumandalı Klapeler 40 SMS Tork Pnömotik Aktüotörlü Monoblok Küresel Vanalar 40 Selnikel Autoflome Elektronik Yakma Yönelim Sistemleri 42 Ayvaz Doğal Gaz Küresel Vanalar 42 Kombi Dosyası 84 - 95 lsıson Buderus Kombi Plus 84 Fellini Digitol Kombi 84 Alorko Corrier Sereno Kombi 85 Moktek Kombi 85 Baymak Diomond Kombi 86 Etno Kombi 86 Auer Mikro Kombi 88 ECA Eurosıar Kombi 88 Ferroli Domilop Kombi 90 Beretto Kombi 90 DemirDöküm lsofost Kombi 92 Viessman Vitopend 100 Kombi 92 Voillanl VUW Pro Kombi 95 Özköseoğlu Raca Kombi 95 Radyatör Dosyası �---� 100 - lll Elbo Panel Radyatör 100 Coıkunöz Dilimli Çelik Radyatör 100 Ferro-Toprok lsı Panel Radyatör 100 Alorko Corrier Panel Radyatör 101 Alfen-Toptel Panel Radyatör 101 Baymak Panel Radyatör 101 DemirDöküm Panel Radyatör 102 Maktek Panel Radyatör 102 $tarpan Panel Radyatör 104 Termopon Panel Radyatör 104 Mostoı Panel Radyatör 104 Termolux Panel Radyatör 105 Soloris Panel Radyatör 105 Yetsan Panel Radyatör 105 Vito Panel Radyatör 105 Baymak Süper Alüminyum Panel Radyatör 106 Alutherm Alüminyum Radyatör 106 Alurod Fentek Alüminyum Radyatör 107 lsıtes Alüminyum Radyatör 107 Efes Alüminyum Radyatör 107 Demirdöküm Dökme Dilimli Radyatör 109 Odökson Pik Döküm Radyatör 109 Toprak Döküm Radyatör 109 Yıleks Rodyal Markalı Alüminyum Panel Radyatör 1 1 O Dizayn Grup Millenyum Radyatör 11 O Korado Panel Radyatörü 11 O Ferro Alüminyum Radyatör 111 Er-Pon Alüminyum Radyatör 111 Emko Panel Radyatör 111
TABLOLAR iÇİNDEKiLER A. DOĞAL GAZ. GÜNCEL İstanbul, Ankara, Bursa, Eskiıehir ve İzmit İıin 1. Doğal Gaz Kullanılan Şehirlerdeki 113 İlgili Gaz Dağıtım Kuruluşlarının Bilgileriyle Genel Toplam DoAal Gaz Tüketim Miktarlannın Konut ve Sanayi Dağılımı (m3) 114 2. Şehirlerdeki Toplam Gaz Tüketim ve Alt Yapım Miktarlan 114 3. Doğal Gaz Kullanılan Şehirlerdeki Abonelerin ve Gaz Kullananlann Miktarsal Dağılımı 115 4. İstanbul İGDAŞ'ın Bilgileriyle Abonelerin Güncel Durumu 116 Abonelerin Dönemsel Değişim Miktarı 116 5. Ankara EGO'nun Bilgileriyle Abonelerin Güncel Durumu 117 Abonelerin Dönemsel Değişim Miktarı 117 6 .Bursa BOTAŞ Bölge lıJetme Md.'nün Bilgileriyle Abonelerin Güncel Durumu 118 Abonelerin Dönemsel Değişim Miktarı 118 7 .İzmit İZGAI.'ın Bilgileriyle Abonelerin Güncel Durumu 119 Abonelerin Dönemsel Değişim Miktarı 119 8. Eski19hir BOTAŞ Bölge İ1letme Md.'nün Bilgileriyle Abonelerin Güncel Durumu 120 Abonelerin Dönemsel Değişim Miktarı 120 9. Eskil9hir Doğal Gaz Projesindeki Abonelerin Kullanımı İçin BOTAŞ Eskişehir İşletme Md. Tarafından Onaylanmış Ohazlann Çeıitlerine Göre Miktarsal Dağılımı 121 B. YAKIT FiYATI KARŞILAŞTIRMALARI 1. Doğal Gaz Kullanılan Şehlrterdeld Yakıt fiyatlarının Karıılajlırmosı İstanbul, Ankara, Bursa, Eskiıehir ve İzmit İçin 122 - 126 2. Konutlardaki Kullanım İçin Yakıt Korıılojlırma {iman) 127 3. Sanayideki Kullanım İçin Yakıt Karıılajlırma {iman) 128 C. GÜNCEL dHAZ FİYATLAR! 1. Kombilerin Çeıitlerine Göre Birim Fiyat Korıılaıtırması 129 2. Kazanlonn Çeıiılerine Göre Birim fiyat Karıılajlırması 130 3. Brülörlerin Çeıiılerine Göre Birim fiyat Karıılajlırması 131 4. Bacalann Çeıitlerine Göre Birim fiyat Karıılajlırması 132 S. Sayadonn Çeıitlerine Göre Birim fiyat Karıılajlırması 133 6. Radyaıörterin Çeıitlerine Göre Birim fiyat Karıılaıtırması 134 D. ÜRÜN VE FİRMA BULMA REHBERi.ERİ 1. lsıtrna Qhazlon İçin Ürün ve Firma Bulma Rehberi 2. DoAal Gaz �on İçin Ürün ve firma Bulma Rehberi 3. DoAal Gaz Boca Sistemleri İçin Ürün ve firma Bulma Rehberi 4. Borular İçin Ürün ve Firma Bulma Rehberi 135 136 136 137 JANUARY • FEBRUARY 2002 ISSUE 78 Sunuş İlan Sayfaları İndeksi Tudoge - 2002 2. Petrol ve Doğal Gaz Fuarı 3 6 98 Na/huriye Hırdavat 2002 9. Uluslararası 108 Na/huriye ve Hırdavat Fuarı ISK - SODEX 2002 5. Uluslararası Isıtma, Klima, Havalandırma, Yalıtım, Pompa, 112 Sıhhi Tesisat ve Su Arıtma teknolojileri Fuarı Sektörümüzle İlgili Dünya'da ve Türkiye'de Düzenlenen 1 3 8 2002 Yılı Fuar, 13 9 Kongre,Konferans ve Sempozyumlar Takvimi Ürün Gruplarına Göre Firma Tanıtım İndeksi İlan Veren Firmaların Tanıtım Bölümü ICCI 2002 140 141 143 8. Uluslararası Kojenerasyon ve Çevre Konferansı ve Sergisi (Arka Kapak İçi} Abone Formu 144 il
;ı;sıı,,ıuı�m f i r m a l a r A H AKNUR .................................... 73 HACI AYVAZ ............................ 21 AKFEL MÜH ............................ 29 HİMERPA.................................. 30 ALARKO CARRIER ................... 13 HONEYWELL ........................... 69 ALFAVALVOLE ......................... 61 AYGAZ ..................................... 31 B B P .............................. Arka Kapak BORENTES .............................. 28 BOSCH EL ALETLERİ .......... 25-5 7 1-1 ICCI 2002 ............. Arka Kapak İçi ISIEVİ ....................................... 35 ISISAN ..................................... 2-7 İLETGAZ ................................... 53 İPRAGAZ ............................. 65-67 iTE AFEKS ................................. 98 İZOCAM .................................. 87 C- Ç K ÇUKUROVA iSi ....................... 51 ÇUKUROVA İTHALAT ............. 71 KALEKALIP ............................... 81 M-N MAVİLİ .................................... 1 9 D DEMİRDÖKÜM ....................... 33 NALBURİYE FUARI ................ 108 DENKO .................................... 49 0-Ö DESA - OTAK ........................... 43 OCAKGAZ ............................... 89 ÖNDER ..................... ............... 59 E ELMOR ...................................... 1 ELSEL ......................................... 9 EMAS ....................... Ön Kapak İçi EMKO/Pİ .................................. 79 EMSA ....................................... 75 P-R PERPA DOĞAL GAZ ................. 94 RMG ......................... ................ 77 RAYSEL .................................... 46 ROTEK ....................................... 8 EMEL KAZAN ........................... 91 ENERSİSTEM ............................ 27 ENKO ENERJİ ......................... 103 ENTEKSER ................................ 41 s SELNİKEL ....................... 10-44-45 SİSTEM TEKNİK........................ 93 SODEX 2002 ......................... 1 1 2 SÜPERMATİK ........................... 1 7 F FERROLİ ................................... 63 TEGA ........................... Ön Kapak FİOGAZ.................................... 47 u UNIVERSAL MAK ..................... 55 G GÖKÇE MAKTES ...................... 12 GÜRKOMP ......................... 39-83 V -W VIESSMANN ............................. 1 1 6
%109 VERiMLi*�Buderus KENDiNDEN YOĞUŞMALI DUVAR TiPi KAZANLAR iLE ÇOK YÜKSEK PERFORMANS KALİTESİ KANITLANMIŞ TASARIM • Buderus'un kuruluş tarihi: 1731 • Buderus'un ilk döküm kazan imalat tarihi: 1898 • Buderus'un ilk yoğuşmalı duvar tipi kazan imalat tarihi: 1980 • 22 yıldan bu yana sürekli gelişim ve yenilenme • Günümüzde Avrupa'nın en çok kullanılan yoğuşmalı kazanı (1,5 milyondan fazla çalışan cihaz) • Buderus kalitesi ve dayanımı en uzun süre denenmiş, en yüksek güvenilirliğe sahip yoğuşmalı cihaz özelliğini korumaktadır. * ÖZEL YANMA TEKNİĞİ İLE %109 VERİM • Baca gazındaki gizli ısıyı aldığı için %109'a ulaşan norm kullanma verimi • Oransal brülör ile mükemmel yanma • %0-%1 00 arasında modülasyon • Hem yakıt hem de hava tarafında modülasyon • Bilgisayar kontrolü (UBA) sistemi • NASA'nın uzay gemileri için geliştirdiği özel ateşleme sistemi • Proglamlanabilir ERC oda termostadı ile oda sıcaklığına göre kontrol imkanı • Opsiyonel dış hava modülü ile hem iç hem dış hava sıcaklığına göre kontrol imkanı TAM KONFOR VE GÜVENLİK • Tam güvenlik sistemi • Düşük gaz basınçlarında (8 ile 50 mbar aralığında) çalışabilme imkanı • Düşük voltajda (180 V'a kadar) çalışabilme imkanı • Kıvılcımsız ateşleme metodu sayesinde sessiz ve emniyetli ateşleme sistemi • Yerden tasarruf (Duvara monte edilebilmesi ve kompakt yapısıyla çok daha az yer kaplar.) • Sessiz çalışma (Bir kütüphanede hedeflenen ses seviyesi 45 dbA civarındadır. Yoğuşmalı kazanların ses seviyesi 38 dbA civarında olup, ara kapasitelerde 23 dbA mertebelerine düşer.) • Doğal Gaz veya LPG ile kullanılabilme imkanı • Tam otomatik kontrol ve konfor • Her an sıcak su (boylerli modellerinde) • Çevre dostu kalorifer kazanı (LOWNOX),"Mavi Melek" amblemi • Hermetik ve bacalı kullanabilme imkanı UZUN ÖMÜR • 25 yıldan fazla ömür • Özel alaşımlı çok dayanıklı döküm gövde (lüks otomobil markalarının yeni motor bloklarında tercih ettikleri malzeme) • Kalifiye ekiplerle yaygın servis hizmeti ISISAN'IN YÜKSEK KALİTELİ SERVİS HİZMETİ İLE TÜRKİYE TEMSİLCİSİ www. i si san. com ISITMA VE KLİMA SANAYİİ A.Ş. MER�EZ :_Be!l•k�r Ş_evki BeySokak, No.l Balmumcu • ISTANBUL Tel. (0-212) 288 96 96 • 27253 00 • Fax. 272 22 32 • 266 11 34 • e-mail : info@isisan. net SERViS MUDURLUGU : Ankara Asfaltı Ozeri, Onur Sokak, No.16 Koşuyolu, Kadıköy • ISTANBUL Tel. (0·2161 325 80 80 • Fax. 325 80 77 • e-mail: info@is i sanservis.com AMANA SHDWROOM : Barbaros Bulvarı, No.38 Balmumcu • ISTANBUL Tel. (0-212) 266 08 04 - 288 43 47, Fax. 288 43 68, e-ma i l: amana@isisan.net KADIKÖY SHOWROOM : Ankara Asfaltı üzeri, Onur Sokak, No.16 Koşuyotu, Kadıköy • İSTANBUL Tel. (0·216) 325 80 80 • Fax. 340 40 17 • e-mai l: kadikoy.showroom@isisan.net ANKARA SHOWROOM :Akay Caddesi, No.22 Dedeman Oteli karşısı • ANKARA Tel. (0-312) 418 32 20 • Fax. 417 92 55 • e-mail: ankara@isisan.net IZMIR SHOWROOM : Akçay Caddesi, No. 283 Emlak Bankası Konutları karşısı, Gaziemir · IZMIR Tel. (0-232) 251 30 50 • Fax 251 91 81 • e-ma i l: izmir@isisan.net ADANA SHOWROOM : TurgutÖzal Bulvarı, No.129 Migros karşısı • ADANA Tel. (0·322) 232 70 20 • Fax. 232 70 25 • e-mail: adana@isisan.net BURSA SHOWROOM : Yalova Yolu, 9 km. Ovaakça • BURSA Tel. (0-224) 267 04 85 • Fax. 267 00 69 • e-ma i l: bursa@isisan.net ANTALYA SHOWROOM : Al i Çetinkaya Caddesi, No.152 PTT karşısı • ANTALYA Tel. (0·242) 322 04 44 • Fax. 322 27 25 • •-mail: antalya@isisan.neı ESKİŞEHİR SHOWROOM : Cengiz Topel Caddesi, No.258 Anado l u Üniversitesi karşısı · ESKİŞEHİR Tel. (0-222) 323 99 80 • Fax. 321 00 54 • e-mail: eskisehir@isisan.net 7
•• WOHLER Atıkgaz Analiz Cihazları E98 Maxi A97 hızlı, kolay ve çok yönlü ölçüm ÖZELLİKLER Dokunmatik Display Ekran, Bilgisayar Bağlantısı PC-Yazılımı, IR-HP Printer Grafik Çizimi, Müşteri Belleği Sürekli Ölçüm Olanağı, Debi Ölçümü Duvar Sıcaklık Ölçümü Tesisatlardaki Devir Daim Sıcaklıklarının Ölçümü Alüminyum, PVC ve Deri Çanta r��tek ENERJİ VE BACA SİSTEMLERİ SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. YAKITLAR: Doğalgaz Sıvı Gaz (LPG) Hava Gazı Fuel Oil Odun Kömür PARAMETRELER: O2 Ölçümü CO2 Ölçümü CO Ölçümü NO Ölçümü SO2 Ölçümü rı Verim ôP Baca Çekişi qA Atıkgaz Kaybı 1ı. Hava Fazlalık Katsayısı Basınç-Diferansiyel Basınç T ATIKGAZ Atıkgaz Sıcaklığı T HAVA Ortam Sıcaklığı T Çİ Ğ Yoğuşmu Sıcaklığı, Yoğuşma Miktarı, 1R-Kızılötesi Bağlantı ....___., __ , 19 Mayıs Mah. İnönü Cad. Sümer Sk. Sümko Sitesi M-7 Blok No:3 81090 Kozyatağı -İSTANBUL Tel: 0216.362 26 70 -362 32 51 Faks: 0216.362 06 49 E-mail: rotek@rotek.com.tr Web: www.rotek.com.tr
U.J(I ı ll§Jfj. ·'tJi-'ft ılo_ � o n [tef}fh P, /i:1Jf1_ 1-d.�, n o rüktü Sayoçlar Doğalgaz ıııımmııım �- lllPG ;urygulamalaronda ' (bı,<$> 2000 (ıınu TSl5010 DiKKAT 1 DAfRENIZOE GAZ KOKUSU DUYARSANIZ , OUIMAI.T\llılAU't\.l•ıtOHcıuıııııHu,: • TVWnHCUllvt�AQH o llOAAA IÇlılt'rutvtAl(f'l'AllMA\'ıH , Wın• ll�lLlllıMı.(1' KAJIAMJoYıH , ıtuımt ıtnttıııotıcuu�Yl'4 ,•• ?CllI,Aı-.VUJ ÇAI .ÇAAlÇ'lIAAıNUU tA' f •,lH\• -N. Ic V: .1ı tOt AI1Gl( N, t U'CI AAN MH,.A Tl lI Ht 1 l ( A N , l ! H 187 NOLU Tl!Ll!FONA HABERYERiN tft,llNIGOıılt'l'\JUıııııGıl.P'CIYIUAWIHICM VAHA\'IAC;IUo'tlP; 1 E'.C.Jt @ ELSEL Gaz Armatürleri San. ve Tic. A.Ş. Çavuşoğlu Mh. Yalnız Selvi Yolu No.9 81430 Kartal/lST. Tel : (0216) 306 48 60 ( 4 Hat ) Fax : (0216) 374 51 53 e-mail : eısel@elsel.elster-group.com * Temperature Compansation Sıcaklık değişimlerinin getirdiği ölçme farklarını giderici sistem ELSTE� AMCO E. ınai Sa·yaçtar - ı I 1 egülatörier 9
MiNi M<.S lA IA/LG.A syır•m ,ı. Pfo. MNJılıSCOl6 o o o o o o AU70FL.ANIE® * Basınç / Sıcaklık Set Noktası PID Kontrolu * Çok Hassas (0.1°) Yakıt / Hava Ayarı * Mükemmel Yanma, Verim Artışı * 3 adet Servo Motor Sürücü Kanalı *Anlık (% olarak) Yakıt Ölçümü Cettificol• No. P:M272 1 I as EN 1SO9001 : 199A * Yüke Bağlı K_aza� Sıralaması (IBS) * 3 Ayrı Yakıt için işletme Bilgisi (Bir Yakıttan Diğerine Kolayca Geçiş) * Mikroişlemci Kontrollu * Autoflame EGA ve DTI Modülleriyle Bağlantı * Trim Kontrol İmkanı (EGA Modülüyle Birlikte) * 20x2 Satır LCD Ekran
Kondensasyon tekniği ile yüksek enerji tasarrufu. [JJ
FABRİKA GENEL DAĞITIM 12 .&. İthal Fransız teknolojisi ürünü De Dietrich döküm doğalgaz kazanı, Dijital Türkçe Diematik Paneli ile akıllı kazan, .&. De Dietrich'in Dijital Diematik Paneli, sizi kazan dairesinin bütün sıkıntılarından kurtarıyor, %91 yıllık işletme verimi sağlıyor, .&. Basit komut sistemiyle kendini otomatik olarak yönlendiriyor, yüksek yakıt tasarrufu ve %93 yanma verimi sağlıyor. DOĞALGAZ BRÜLÖRÜ .&. Gökçe Thyssen ve Gökçe Cuenod Brülörleri yüksek randımanlıdır .&. Sessizdir .&. Çift emniyetlidir .&. Ekonomiktir .&. Her kazana uyar .&. Titreşim yapmaz .&. Karşı Basınçlıdır Gökçe Brülörleri teknolojide 1 numaradır. Gökçe 30 yıldır apartmanlardan otellere, sitelerden fabrikalara ve modern iş merkezlerine kadar her çeşit müşteriye kaliteli hizmet veriyor. •• GOKCE -Thyssen FUEL OIL BRÜLÖRÜ GÖKÇE Brülör ve lsı Sanayii Ticaret A.Ş. Davutpaşa Cad. Serçekale Sok. 11 Topkapı - İstanbul Tel: (0212) 481 94 15 - 16 Faks: (0212) 481 9423 http://www.gokce.com MAKTES Makina Tesisat ve Ticaret A.Ş. Necatibey Cad. 18 80030 Karaköy - İstanbul GÖKCE "ısıtma merkezi"
Ana Yakıcı: özel tasarımıyla sessiz. Gazın homojen olarak daQılması sonucu verimli ve temiz bir yanma. Sıcakl ıQa ve ısıl gerilmelere dayanıklı paslanmaz çelik malzeme. Kullanım sıcaksu fın[JJikjj;_ Paslanmaz çelik plaka eşanjör. Kireç tutmayan yapısıyla uzun ömürlü. Anında yüksek debide kullanım sıcak suyu saOlam olanaOı Oc Devirli Otomatik Püriör/ü Modü/asvonlu Gaz Bloku • Yüksek Verimi/ Uzun ömürlü Şlrküfaşyqn Pompası: Kart üzerindeki elektronik E.uııEk:;. Kombi çalışırken tesisattaki ha-devreden gelen sinyallerle, Kanalcık, türbülatörl er ve bakır vayı atmak için otomatik hava ihtiyaç kadar ısı enerjisini mal zemeyle saOlanan yüksek tahliye pürjörlü, 3 devirli, her alev boyunu ayarlayarak verim. Anti korozif boya ve tesisata uygun, sessiz. saOlayan alev modülasyonu al ümlnyum silikon kaplamayla ile yakıttan tasarruf. gelen uzun ömür. ısıl şok oluşmasını engelleyecek özel tasarım. Alarko Carrier Sanayi ve Ticaret A.Ş. ISTANBUL: GOSB-Gebze Organize Sanayi Bölgesi Şahabettin Bilgisu Cad. 41480 Gebze / KOCAELi Tel: O- 262 • 648 60 00 Fax: O- 262 • 648 60 08 ANKARA: Sedat Simavi sok. No:48 06550 Çankaya / ANKARA Tel: O · 312 • 440 79 10 Fax: :O- 312 • 440 79 30 IZMIR Akdeniz Cad. No:14 Kat:6 Daire: 601 35210 Çankaya / IZMIR Tel: O· 232 - 483 25 60 Fax: O-232 - 441 55 13 ADANA Ziyapaşa Bulvarı Çelik Apartmanı No:25/5-6 01130 ADANA Tel: O- 322 - 457 62 23 Fax: O- 322 -453 05 84 ANTALYA : Metin Kasapoğlu Cad. Küçükkaya Sitesi A Blok No:1 Daire:4 ANTALYA Tel: O- 242 • 322 00 29 Fax: O- 242 • 322 87 66 Gerçek konfor Üretir.
GÜNCEL AVRUPA VE TÜRKİYE RADYATÖR PAZARI VE GELECEĞİ ,� Future of Radiator Market in Turkey and Europe KEMAi BıçAkçı AlARko CARRİER PAZARlAMA ŞubE MüdüR YRd. Batı Avrupa Radyatör pazarında geçmiş yıllara göre bir duraksama sözkonusu. 1990 yılında 32 milyon adet olan Batı Avrupa pazarı 2000 yılında 32,5 milyon adet olarak gerçekleşti. Görüleceği üzere önemli bir büyüme yok. Bunun başlıca nedenleri; enerji tasarrufu sağlayan otomasyon sistemleri kullanımının yaygınlaşması, konut izolasyonlarının iyileştirilmesi ve ısıtma sistemBizim tespitlerimize göre panel radyatör satışları iç pazarda 2 milyon m/tül'e, ihracatı ise 1.5 milyon m/tül'e ulaştı. Tahminimize göre bu yıl iç pazar satışları 1.5 milyon m/tül düzeyinde gerçekleşecek. Bu da bir önceki yıla göre % 25 daralma demektir. lerinin modernize edilmesi ve daha yüksek verimli cihaz kullanımına yönelinmesi olarak ifade edilebilir. Bu gelişmeler sonucu birim alanda ısı kaybı minimize edilerek enerjinin daha yüksek verimle kullanılması sağlandı. Bu durum doğal olarak cihaz kapasitelerinin düşmesine ve daha kompakt hale gelmesine neden oldu ve radyatör talebini de etkiledi. Radyatörün geleceğine gelince, Batı Avrupa pazarındaki duraksamaya rağmen Avrupa topluluğuna aday ülkelerin pazarlarında gelişme söz konusu. Tabii yeni pazarları da (Rusya, Çin vb.) gözardı etmemek gerekiyor. Diğer tarafta iç pazar talebinin gelecek 5 yıl içerisinde artarak 3,2 milyon adete ulaşacağını tahmin ediyoruz. 1990 yılında 1,7 milyon adet olan pazar 2000 yılında 2,5 milyon adeti geçti. Bu artışta doğal gazın ülkemize gelmesiyle birlikte ısıtma sistemlerindeki değişim ve dönüşüm çok etkili oldu. 1999'a göre son 2 yılda pazarda çok önemli bir daralma oldu. Gelecek yıllarda doğal gazın yaygınlaşması ve konut yapımındaki pozitif ivme, radyatör pazarını olumlu etkiyecektir. TüRkiyE lsıTMA PAZARıNdA RAdyATÖRÜN KONUMU VE YıllARA GÖRE GEli�İMİ Radyatör, ısıtma pazarında %30'Iuk bir payla en önemli ürün konumunda. 90'Iı yıllara kadar pazara hakim olan, döküm radyatördü. 90'Iı yıllardan sonra ise panel radyatörün kullanımı sürekli gelişti. Panel radyatörün 1 990'da pazar payı %1 5 iken 2000'de bu oran %70'Iere ulaştı. Panel radyatörün bu hızlı gelişiminin nedenleri; • kolay montajı, • montaj sonrası boya gerektirmemesi, • daha az islenme yapması, • su hacminin daha düşük olması, • daha hafif olması ve • estetik olması olarak sıralanabilir. Döküm radyatöre göre bu avantajları yanında fiyat yönünden de ekonomik olması kullanımını hızla yaygınlaştırdı. 2000 yılı verilerine göre panel radyatör yaklaşık % 70 pazar payı ile birinci sırada yer alırken, onu sırasıyla döküm, alüminyum ve dilimli çelik radyatör izliyor. Dilimli çelik radyatör pazarı yok denecek kadar azaldı. Pazarda imalatçı ve ithalatçı olarak faaliyet gösteren panel radyatör firma sayısı 30'ü aştı. Bu sayı döküm radyatörde 3, alüminyum radyatörde ise 7-8 civarında; Alüminyum radyatörün panel radyatöre göre çok önemli bir üstünlüğü yok. Ben şahsen alüminyum gibi stratejik bir malzemenin radyatör üretimi için kullanılmasına karşıyım. Fiyat, kalite ve estetik kullanıcıların tercihini etkiliyor. Birim fiyat bazında bakıldığında; panel radyatör, alüminyum radyatöre göre %70, döküm radyatöre göre %40 kadar daha ucuz. İN�AAT SEkTÖRÜNdEki GrnilEMENİN RAdyATÖR SAn�lARtNA ETkisi VE AlıNAN TEdbiRlER inşaat sektöründeki gelişmeler radyatörü de doğal olarak etkiliyor. Kriz dönemleri hariç genelde dengeli ve kararlı bir büyüme söz konusu. Ama kriz dönemlerinde ısıtma sektörü ve buna bağlı olarak da radyatör pazarı olumsuz etkileniyor. Bizim tespitlerimize göre panel radyatör satışları iç pazarda 2 milyon m/tül'e, ihracatı ise 1.5 milyon m/tül'e ulaştı. Tahminimize göre bu yıl iç pazar satışları 1.5 milyon m/tül düzeyinde gerçekleşecek. Bu da bir önceki yıla göre % 25 d_aralma demektir. Radyatör satışları konut yapımıyla yakından ilişkili. inşaat sektöründeki gerileme radyatör Do�al Goz Dergısı 14 Ocak • Şubat 2002 Say, 78
satışlarını olumsuz etkiledi. Biz müşterilerimize paket alımı cazip hale getirecek çözümler sunarak bu etkiyi azaltmaya çalıştık. Ayrıca üretim kapasitemizi satış örgütümüzün gereksinim duyduğu miktarlara göre ayarladık. Başarılı olduk diyebilirim. Bizim sektördeki diğer radyatör üreticilerinden farklı bir yönümüz var. Biz kendimizi sadece radyatör üreten bir firma olarak görmüyoruz. Biz aynı zamanda bir seri ısıtma ürünü üreten, satan ve servisini veren firma olarak radyatörü ısıtma gamımızı tamamlayan bir ürün olarak görüyoruz. Panel radyatörü ilk önce yurt dışından ithal ettik. Sonra Türkiye'deki bir imalatçıdan satın almaya başladık. Ancak zaman içersinde ihtiyacımızı karşılayamadığı için üretime girmeye karar verdik ve 1996 yılında üretime başladık. UluslARARASı STANdARTIAR VE UyGUIAMAIAR Panel radyatörde Avrupa'da geçerli ve uygulanan standart EN 442'dir. Türkiye'de daha önce geçerli olan standart DiN 4704 'e dayalı TS 4310'du. EN 442 standardı bizde de 2000 yılından itibaren kullanılmaya başlandı. TS 4310 ile EN 442 arasında önemli farklılıklar var. En önemli AGENDA ı ' .. fark ise TS 4310'dan EN 442'ye geçerken ısıl kapasitelerde yaklaşık % 7 bir azalma olması. Sektörde faaliyet gösteren ancak EN 442'ye göre belgesi olmayan firmalar süratle EN 442 standardına uygunluk belgeleri - almaları lazım. Biz ve bizim gibi büyük firmalar zaten ihracat yaparken bu belge istendiği için 3-4 yıl önce aldılar. Firmalarla dayanışma içerisinde sektörün ortak bir noktaya gelmesi için mücadele ediyoruz. Bu amaçla Bayındırlık ve iskan Bakanlığına müracaatta bulunarak Bayındırlık ve iskan Bakanlığı Birim Fiyat tanımının değiştirilmesi talebinde bulunduk. Onlar da bu talebimize çok olumlu Sektörde üretim kapasitesi fazlalığı var. Bilinçsiz yatırım yapıp, ürettiğini satamayan, bu yüzden üreti mini çok düşük düzeylere çeken veya tamamıyla durduran firmalar olduğunu biliyoruz. yaklaştılar. ilk aşamada EN 442 esaslarını sektörde geçerli kılmak gerekiyor. ikinci aşamada ise EN 442'ye göre ısıl kapasiteler tespit edilmeli. Nihai aşama ise metre Do�al Gaz Dergısi 15 Ocak • Şubat 2002 Soy, 78 bazında fiyat yerine ısıl kapasite bazında birim fiyata geçmek olmalı. Ancak ısıl kapasitelerin güvenilir olması çok önemli, bu amaçla akredite edilmiş laboratuvar test sonuçları esas alınmalı. Sonuçta ülkemizde de Avrupa normlarına uymak için bunları yapmamız gerekir. Böylece hem sektör disipline edilecek hem de haksız rekabet minimize edilmiş olacaktır. Firmaların broşürlerine baktığımızda eski veya yeni standarda göre değerler var, bir bütünlük yok. Biz ülkemizde ısıtma sistemlerini 90/?00C su rejimi ile çalışacak şekilde dizayn ederken Avrupa ülkelerinde ise yaygın olarak daha düşük sıcaklıklar (75/650C, 55/450C) tercih ediliyor. Enerjimizin % 60'nı yurtdışından dövizle getiriyoruz ve bu enerjiyi ekonomik kullanmamaktan dolayı yılda birkaç milyar dolar savurganlığımız söz konusu. Standartlarımızı ve uygulama esaslarımızı ivedilikle değiştirip Avrupa standartlarına getirmemiz gerekiyor. Ülkemiz çıkarına olan uygulamaları süratle yürürlüğe geçirmemiz gerekiyor. PANEl RAdyATÖR PAZARINdA REkAbET Bugün itibariyle 24 üretici ve 8 ithalatçı firma pazarda yer alıyor. İthal ürünlerin fiyatları çok yüksek kalıyor bu nedenle pazar payları yok denecek kadar az. Diğer taraftan çok sayıda küçük ölçekli firmalar var. Kalite yönünden ise yüksek, orta ve düşük kaliteli ürünler pazarda yer alıyor. Biz piyasaya uyumlu fiyat politikası izlemeye çalışıyoruz, orada da zorlanıyorsak üretim kapasitemizi geri çekiyoruz ama hiçbir durumda kalitemizden ödün vermiyoruz. Sektörde ise üretim kapasitesi fazlalığı var. Bilinçsiz yatırım yapıp, ürettiğini satamayan, bu yüzden üretimini çok düşük düzeylere çeken veya tamamıyla durduran firmalar olduğunu biliyoruz. Panel radyatör tam otomatik olarak seri üretilmeli ve üretim en az 150.000-200.000 mUyıl
düzeyinde olmalı. Aksi takdirde belli bir kalite seviyesinin yakalanması zor. Yarı seri ve elle üretilen kalitesi düşük radyatörler haksız rekabete neden oluyor. Diğer yönden satış fiyatları maliyet fiyatlarına çok yaklaştı. En çok satılan 22/600 tip radyatörün 1 m/tül'ü iç pazarda 1995 yılında 80 dolara satılırken bugün 40-42 dolar düzeyinde. Üretim tesisi kurarken fiyat ve rekabet açısından geleceğe yönelik sağlıklı değerlendirme yapamayan üretici tırmalar büyük sıkıntılar yaşıyor. iç piyasa talebine ve ihracat potansiyeline bakacak olursak Türkiye'nin kaldırabileceği üretici sayısı bana göre en fazla 6-7 olmalı. PANEl RAdyATÖR KAliTESİNİ ErkilEyEN PARAMETRElrn VE ÜRETİM SüREÇlERİNİN KAliTE ÜzrniNd Eki Erki si Kullanılan malzeme yanında üretim süreçleri (kalıp ve kaynak tekniği, yüzey temizleme, boyama ve ambalajlama) radyatör kalitesini etkiler. Üretim safhasında her radyatör %1 00 hidrolik teste tabi tutuluyor. Balkan ülkeleri ve Rusya pazarı nda Türk üreticilerin sürekli ve planlı yer alma olanağı var. Eğer doğru politikalar izlenir, kısa vadeli yerine orta ve uzun vadeli düşünülür ve adımlar atıl ı rsa şansımız gelecekte daha da artar. Tüm üretim aşamaları önemli olmakla beraber yüzey temizleme ve boyama işlemleri radyatörün korozyona dayanımını yani ömrünü etkilediği için daha önem arzediyor. Boyama yaş GÜNCEL boya ve elektrostatik toz boya olarak iki aşamada yapılıyor. EN 442 standardı korozyon testini de gerekli görüyor. Panel radyatör basit bir ürün gibi görünmekle beraber kalite düzeyini tarif eden 50'ye yakın parametre var. Bu parametreler de maliyeti olumlu veya olumsuz etkiliyor. Avrupa'da da yüksek, orta ve düşük kaliteli ürünler var ama düşük ile yüksek kaliteli ürünler arasındaki fark bizdeki kadar belirgin değil. Türkiye pazarında fiyatın satışlar üzerinde etkisi çok büyük. Bu nedenle bazı büyük üreticiler rekabet edebilmek için düşük ısı kapasiteli radyatör üretimine girdiler. Biz firma olarak bunu doğru bulmadık. Fiyat cazibesinden ötürü kalitesi düşük ürünler de alıcı buluyor. Belki ilk yatırım maliyetinden tasarruf sağlanılıyor ama orta ve uzun vadede zarar ediliyor. Bizim firma olarak görüşümüz ürünlerin kalite kategorisine göre değerlendirilmesi ve fiyatların metre yerine Watt/metre bazında olması. Eğer bir imalatçı yüksek teknoloji ile daha kaliteli ve daha yüksek ısı kapasiteli bir ürün üretiyorsa bunun getirisinden ;, faydalanmalı. Yüksek teknolojik ürünlerin kullanımı ulusal ekonomiye de katkı sağlar. Diğer taraftan bu durum hem kullanıcıya hem de ülke ekonomisine olumlu katkı sağlayacaktır. örneğin : 1 metre radyatör kullanmamız gereken yerde daha yüksek ısı kapasiteli 90 cm'lik bir radyatör yeterli oluyorsa esasen daha az para ödüyoruz demektir. Yani birim ısı kapasitesini daha makul bir fiyata satın alıyoruz. Piyasada Watt/metre bazında fiyatların yürürlüğe girebilmesi için öncelikle firmaların broşürlerinde deklare ettiği ısıl değerler aynı standarda göre belgelendirilmiş olmalı. Bu aşamada bu konuda bir bütünlük yok. EN 442'de belirtilen şartları haiz akredite edilmiş laboratuvarlarda yapılan test sonuçları esas alınmalı. lüRkiyE1 NİN Dış SATIMdA SrnATEjjik ÖNEME SAliip İki TESİSAT ÜRÜNÜ: FANcoil vE RAdyATÖR Fancoil ısıtma sistemlerinde de kullanılmakla beraber daha çok klimaya yakın bir ürün. Fancoil üretiminde oransal olarak yerli katkı payı çok daha yüksek, onun için stratejik görünüyor olabilir. Kombi üretiminde kullanılan ana parçaların % 60-?0'i yurt dışından geliyor, dolayısı ile sanayi için çok stratejik bir ürün gibi görünmüyor. Bana göre pazar ölçeği yönünden stratejik ürünler panel radyatör ve kombi. Gelecek yıllarda doğal gazın yaygınlaşmasıyla birlikte kombi pazarı daha da gelişecek, sektörde daha da önemli bir ürün konumuna gelecek. Bugün kombinin üretimde bıraktığı katkı payı düşük gibi görünebilir ancak bitmiş ürün olarak yurt dışından getirilmesi de kaynak israfıdır. Günümüzde 200.000 adet/yılın altına inmiş olan kombi satışlarının gelecek 4-5 yıl içerisinde iç pazarda 400.000 adet/yıl ihracatı ise 100.000 adet/yıl ulaşacağı tahmin ediliyor. Türkiye'de yapılan en büyük hata herkesin bitmiş ürün imal etmeye çalışmasıdır. Küçük ölçekli firmalar sektörde yer alan Dogal Gaz Oergısı 16 Ocak - Şubat 2002 Sayı 78
H'ııiJ raJ PASiNER P r o g,,,r_ a_m__s_a_a_t_l _ı· __k o_m_b-=---..;:.i_; ı------'---- ._ __,___._._.� Türkiye 'nin ilk . . belgeli KOMBİSİ M ü k e m m e * - - • Doğalgaz ve LPG ile çalışıyor. • Elektronik program saatli • Elektronik ateşlemeli • Ahşap bordürlü şık görünümlü • Sessiz ve ekonomik • ışıklı gösterge panelli •Çift sensörlü • Yerden ısıtmaya uygun KOMB i s n m a SÜPERMATİK PAZARLAMA A.Ş. İstanbul Merkez: Pasiner iş Merkezi Abdi ipekçi Cad. Karaman Sok. 9 Yakacık 81450 Kartal Tel: (0216) 452 04 01 Pbx Fax: (0216) 451 78 02 Karaköy Şube Müdürlüğü: Necatibey C.ad. No: 68 80030 Karaköy Tel: (0212) 252 98 46 Pbx Faks: (0212) 293 94 13 Ankara Bölge Müdürlüğü: Birlik 3. Cad. No: 9 06610 Çankaya - Ankara Tel: (0312) 442 58 20 (Pbx) Faks: (0312) 442 58 22 Ege Bölge Müdürlüğü: 1201 Sokak No:11 - O Yenişehir - lZMIR Tel: (0232) 469 81 50 (3 hat) Faks: (0232) 469 81 49 Adana İrtibat Bürosu:Kurtuluş Mah. Ziya Paşa Bulvarı, Ramazanoğlu Cad. Tevfikbey Apt. 17/A Blok No: 3 Seyhan - Adana Tel: (0322) 459 70 30 - 0322 459 30 05 Faks: (0322) 459 70 86 E-Mail: info@supermatik.com Web sitesi: www.supermatik.com.tr fi
büyük firmalarla rekabete soyunuyor, önemli yatırımlar ve harcamalar yapıyorlar. Hedefledikleri satışı gerçekleştirmeyince piyasa fiyat dengesini bozuyorlar. Ancak zamanla finansal sıkıntılara giriyorlar ve bundan da sermaye sahibi, çalışanlar, sektör ve ülkemiz zarar görüyor. PANEl RAdyATÖRÜN Dı� SATIM OlANAklARı Balkan ülkeleri ve Rusya pazarında Türk üreticilerin sürekli ve planlı yer alma olanağı tabii ki var. Eğer doğru politikalar izlenir, kısa vadeli yerine orta ve uzun vadeli düşünülür ve adımlar atılırsa şansımız gelecekte daha da artar. Bu pazarlarda da Avrupalı firmalar var. Biz Avrupa ülkeleri dışında Çin'den Şili'ye kadar ihracat yapıyoruz. ihracatımız her yıl katlanarak artıyor. ihracatta sağlam, dengeli, kararlı ve süreklilik arz eden bir politika takip ediyoruz. Belirlediğimiz hedeflere göre açılımlar yapıyoruz. ısıtma cihazlarımızdan kombi, brülör, sirkülasyon pompası ve radyatörü ihraç ediyoruz. Sadece radyatörümüzle ilgilenen pazarlar ve müşteriler bizi çok fazla heyecanlandırmıyor. Ürünlerimizin Avrupalı firmalardan hiçbir eksiği yok. Fiyat olarak da daha cazip. Yurt dışında Türk firmalarının birbiriyle rekabete girip fiyat düşürmesi ve birbirinin müşterilerini çalmasını doğru bulmuyoruz. Diğer yönden Sn. Bülent Eczacıbaşı'nın dediği gibi ihracatı sadece kriz anında düşünmemek lazım, ihracatın süreklilik göstermesi gerekir. Sektör olarak neyi, nereye ihraç etmemiz gerektiğini belirleyen kurumsal politikalar oluşturmamız lazım. Alt yapı eğitim ve koordinasyon eksikliklerimiz var, bunları asgariye indirmemiz lazım. Geçmiş yıllara göre önemli gelişmeler kaydediliyor. İhracatta güven çok önemli, Türk mallarına negatif bir bakış açısı var. Bunu silmemiz GÜNCEL gerekiyor. Avrupa Birliği üyesi olmayan Balkan ülkeleri ve Rusya pazarında Türk firmalarının dikkatli davranması gerekiyor. İhraç edilen kalitesiz ürünler Türk malı imajını 2002 için beklentimiz herkes gibi öncelikle ekonominin düzelmesi. Bunun sinyallerini de almaya başladık. Biz 2002'de pazarının % 5 düzeyinde büyüyeceğini ön görüyoruz. olumsuz etkiliyor. AB ülkelerinde bu söz konusu değil çünkü bu ülkelerde standartlar konmuş, mekanizmalar buna göre işliyor. Gerekli belgelere sahip olmayan ürünlerin zaten bu ülkelere girme ve satılma şansı yok. RAdyATÖR NAsıl SAnlm Biz ürünlerimizi yurtdışına markamızla ihraç ediyoruz. Markalı ürünlerimiz o ülkelerdeki yabancı ortağımızın organizasyonu ile, markalı ürünlerimiz ise bize direkt bağlı satıcılarla pazara sunuluyor. Markamızla pazara sunulan ürünlerde teknik yönden bir fark yok. Yurt içinde ise lstanbul, Ankara, İzmir ve Adana şubelerine bağlı 400'e yakın yetkili satıcımız ile ürünler pazarlanıyor. Yapı Marketler kanalıyla satış yapmıyoruz. Yetkili satıcılarımız arasında baş bayi, alt bayi, tali bayi gibi bir ayrım yok. Sadece büyük ölçekli toplu işleri şubelerimiz kanalıyla takip ediyoruz. Radyatör hacimli bir malzemedir ve tip sayısı oldukça fazladır. Bu nedenle önemli miktarda stoklanması gerekiyor; bu da bir sermaye gerektiriyor. Satışlar ortalama 90-120 gün vade ile yapılabilirken malzeme dövize bağlı olarak peşin alınıyor, elektrik ve işçilik peşin ödeniyor. Biz dağıtım kanalımızı büyük risklerin altına sokmuyoruz. Onlar aylık satışlara göre alım yapıyorlar. Biz de satışa göre üretim yapıyoruz. Bu nedenle ürünümüz spot piyasaya düşmüyor ve yetkili satıcılarımız finans sıkıntısına girmiyor. Biz sektörde en büyük değil en iyi olmaya çalışıyoruz. Firmalar kendi yapılarına göre dağıtım kanalı oluşturuyor. Bazı firmaların ise gerçekçi bir dağıtım kanalı yok. Satış kanallarının en önemli sıkıntısı alacakların zamanında tahsil edilememesi ve satılamayan ürünün oluşturduğu stok maliyeti olarak söylenebilir. Zaten yoğun rekabet ortamında ürünler çok düşük kar marjlarıyla satılabiliyor. 2002 YılıNdA EkoNOMİNİN DüZElMESİNİ BEkliyORUZ 2002 için beklentimiz herkes gibi öncelikle ekonominin düzelmesi. Bunun sinyallerini de almaya başladık. Biz 2002'de pazarının % 5 düzeyinde büyüyeceğini ön görüyoruz. Tabii bu büyüme inşaat sektöründeki canlanma ve enerji sektöründeki olumlu gelişmeler ile gerçekleşecek. 2001 yılındaki krizin bir daha yaşanmayacağını ümit ediyoruz. Bu ülke hepimizin. Harcanan kaybolan her değer bizim için kıymetli. Boşa yapılan her yatırım ve gereksiz yere harcanan enerji bu ülke için kayıp. Biz el ele vererek sektörde dayanışmayı daha da güçlendirerek hem içerde, hem dışarıda süreklilik içerisinde doğruları yapmamız lazım. Aksi takdirde yapılan yanlışların faturasını yine bir şekilde bizler ödüyoruz. Biz firma olarak bilgi paylaşımı öncü olma ve yönlendirme konusunda üstümüze düşen görevi fazlasıyla yaptığımıza inanıyoruz. ile DoQal Goz Dergısı 18 Ocak • Şubat 2002 Soy, 78
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=